Groenlandse ijskappen bereiken kantelpunt: "Smelten lijkt onomkeerbaar"
De ijskappen langs de kust van Groenland zijn rond 1997 hun natuurlijke buffer kwijtgespeeld, waardoor ze sinds dat jaar steeds sneller smelten. Tot 20 jaar geleden waren de ijsmassa's nog in staat om voldoende smeltwater vast te houden om de jaarlijkse temperatuursverschillen te kunnen opvangen, maar sinds 1997 is dat niet meer het geval. Het onderzoek van de wetenschappers van de Technische Universiteit Utrecht is vandaag in Nature Communications verschenen.
De ijskappen aan de rand van Groenland zijn bijna 100.000 km² groot, dat is zowat drie keer de oppervlakte van België. Normaal gesproken zijn deze ijskappen voldoende in staat om met de temperatuurschommelingen tijdens de zomer om te gaan. De tientallen meters dikke laag dicht opeengepakte sneeuw houdt het smeltwater in de zomer vast, zodat het 's winters weer bevriest. De klimaatverandering heeft dit evenwicht echter uit balans gebracht.
Jaarlijkse massaverlies 3 keer zo groot als voor 1997
"De sneeuwlaag is sinds 1997 niet meer in staat om het smeltwater volledig te absorberen", zegt klimatoloog Stef Lhermitte, die deelnam aan het onderzoek, aan VRT Nieuws. Hierdoor is de sneeuwlaag op de ijskappen verzadigd met bevroren smeltwater. Nieuw smeltwater kan daarom niet meer terecht in de sneeuwlaag en loop rechtstreeks de zee in. "Het is zeer waarschijnlijk dat deze ijskappen onherroepelijk zullen bijdragen aan de stijging van de zeespiegel."
Om een goed beeld te krijgen van de staat van de ijskappen hebben de onderzoekers twaalf gebieden langs de kust van Groenland bestudeerd. Uit het onderzoek blijkt dat alle twaalf de gebieden sinds 1997 massa verliezen. De schade is niet overal even groot: in het zuiden loopt zo'n 17 procent bijkomend smeltwater de zee in, in het meest noordelijke gebied loopt dat op tot 74 procent. Het jaarlijkse massaverlies is nu ongeveer drie keer zo groot als voor 1997.
Het onderzoek heeft zich specifiek toegespitst op de ijskappen langs de kust van Groenland. De hoger gelegen ijsmassa's zijn nu nog relatief gezond, maar door de stijgende temperatuur beginnen ook zij langzaam maar zeker te smelten.