Russisch huurlingenleger Wagner boekt terreinwinst, stadje Soledar verwoest

Oekraïense troepen houden volgens Kiev nog steeds stand in een klein deel van de stad, maar zij moeten opboksen tegen de ene na de andere golf van aanvallers. Vooral Wagner heeft enorme aantallen strijders ingezet bij het offensief tegen Soledar en de nabijgelegen stad Bachmoet.

Soledar is van strategisch belang vanwege de enorme zoutmijn bij het stadje. Daarbij gaat het vooral om het uitgebreide ondergrondse stelsel van brede gangen, die op sommige plaatsen tot achter de linies van de strijdende partijen reiken en zelfs ruimte bieden aan tanks en pantserwagens.

Het stadje is vrijwel totaal verwoest na maandenlange gevechten tussen de Oekraïners en de Russen, waarbij om iedere straat en ieder huis fel werd gevochten. Volgens de Oekraïense president Volodymyr Zelensky staat er geen muur meer overeind. “Het hele landschap ligt bezaaid met lijken van de bezetters en draagt de littekens van beschietingen”, zei hij. “Dit is hoe waanzin eruitziet.”

De Russen hopen met de inname van Soledar, dat zo’n 15 kilometer ten noordoosten van Bachmoet ligt, die stad verder in de tang te nemen. Bachmoet vormt al maanden het brandpunt van een uitputtende slag tussen de Oekraïners en Wagner-troepen. Die proberen nu de aanvoerlijnen van de Oekraïners af te snijden, zodat die klem komen te zitten in de stad. Maar dat zal volgens militaire experts nog niet makkelijk zijn, omdat Kiev bezig is extra troepen naar het gebied te sturen.

Vanuit militair oogpunt is Bachmoet niet heel erg belangrijk, maar de inname van de stad zou een flinke opsteker zijn voor de Russen. Sinds hun vernederende terugtrekking uit de havenstad Cherson in november leken zij het initiatief te hebben verloren.

Wagner wil zich bewijzen

Vooral Wagner aast op de inname van Bachmoet (door de Russen nog steeds bij zijn oude naam Artjomovsk genoemd). Wagner-baas Jevgeni Prigozjin wil daarmee bewijzen dat zijn troepen, die voor een groot deel uit ex-gevangenen uit de Russische strafkampen bestaan, een doorslaggevende rol spelen aan het front.

Onafhankelijke Russische media beschuldigen Wagner ervan dat het de ex-gevangenen als kanonnenvoer gebruikt. Zij worden vaak vooruit gestuurd, zodat de meer ervaren Wagner-strijders vanuit achterliggende linies kunnen bepalen waar de Oekraïners zitten. Daarbij zouden enorme aantallen rekruten uit de strafkampen zijn omgekomen. Maar ook aan Oekraïense kant zijn de verliezen groot.

In 2014 leverden Oekraïense troepen al slag om Bachmoet/Artjomovsk, nadat de pro-Russische separatisten daar met steun vanuit Moskou de macht hadden gegrepen. De separatisten moesten zich toen terugtrekken uit de stad.

Als de Russen Soledar en Bachmoet inderdaad in handen krijgen, zullen ze proberen door te stoten naar Kramatorsk en Slovjansk. Dat zijn de twee belangrijkste steden die zij nog niet in handen hebben in de door Moskou geannexeerde regio Donetsk. Beide steden liggen al regelmatig onder vuur van Russische raketten.

Slovjansk was de eerste stad in de Donbas die de separatisten in 2014 volledig in handen kregen, onder leiding van Igor Girkin, een voormalige officier van de Russische militaire inlichtingendienst GROe. Maar Girkin moest zich al na drie maanden met zijn troepen terugtrekken uit de door Oekraïne belegerde stad. Dat kwam hem in kringen van de separatisten te staan op de beschuldiging dat hij het ‘nieuwe Stalingrad’, zoals ze Slovjansk noemden, uit handen had gegeven.

Girkin, die afgelopen jaar door een Nederlandse rechtbank tot levenslang is veroordeeld wegens zijn aandeel in het neerschieten van vlucht MH17, probeerde eind vorig jaar terug te keren met een vrijwilligersbataljon aan het front in Donbas. Maar hij werd geweerd door de legerleiding, mogelijk ook wegens zijn felle kritiek op het volgens hem ‘slappe’ optreden van de Russische troepen.