De Challenger 2-tanks werden eerder ook gebruikt in Irak. ©  REUTERS

Engeland levert tanks aan Oekraïne en zet belangrijke psychologische stap

Oekraïne heeft nood aan tanks om de strijd tegen Rusland aan te gaan en kans te hebben om het verloren gebied terug te winnen. Meerdere Europese landen grijpen in of overwegen dat snel te doen. Engeland zet een belangrijke psychologische stap.

Diederik Van Vaerenbergh
Bron: BELGA

Het Verenigd Koninkrijk gaat Challenger 2-tanks leveren aan Oekraïne, bevestigt Downing Street zaterdag een bericht dat eerder op de dag in The Sun verscheen. Het is zo het eerste westerse land dat zware gevechtstanks stuurt naar Oekraïne, om Kiev te helpen het hoofd te bieden aan de Russische invasie.

Tijdens een gesprek met de Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft de Britse premier Rishi Sunak benadrukt dat Londen de steun aan Oekraïne wil opvoeren, met name door Challenger 2-tanks te leveren. Volgens de Britse omroep BBC zou Londen 12 Challengers leveren.

Voor Zelenski stuurt Londen ‘de juiste boodschap’ met de levering van zware gevechtstanks. Op Twitter zegt de Oekraïense president Sunak te hebben bedankt voor zijn ‘beslissingen die niet alleen ons versterken op het slagveld, maar ook het juiste signaal sturen naar onze partners’. Oekraïne vraagt al geruime tijd om gevechtstanks te leveren.

Zelenski bedankte het Verenigd Koninkrijk op Twitter voor het maken van beslissingen die ‘ons niet alleen versterken op het slagveld, maar ook het correcte signaal uitsturen naar andere partners.’

Bijkomende artillerie

De Challenger 2 is de gevechtstank van het Britse leger en is sinds 1998 in dienst, zegt de BBC. De zender heeft het over een belangrijke psychologische horde die daardoor wordt genomen. De betrokkenheid wordt een stuk groter en er wordt geswitcht van louter defensief materieel naar wapens die zelf meer het initiatief kunnen nemen. Volgens de Britse krant The Guardian is bovendien sprake van het leveren van bijkomend artillerie-materiaal.

Vier Challenger 2-tanks van het Britse leger zouden onmiddellijk naar Oost-Europa worden verscheept. Nog eens acht andere zullen snel volgen. De bedoeling is om Oekraïne te helpen om het aan de Russische strijdkrachten verloren gebied terug te winnen.

Een bron in Downing Street zei dat de premier duidelijk was geweest dat het Verenigd Koninkrijk zijn verplichtingen aan Oekraïne moet nakomen. ‘Dat betekent dat het land over de cruciale uitrusting moet beschikken om zichzelf te verdedigen en een verschil te maken op het slagveld.’

In 2022 leverde het Verenigd Koninkrijk 14 Challenger 2-tanks aan Polen zodat het land de mogelijkheid kreeg zichzelf te blijven beschermen en de kans kreeg om de eigen T72-tanks door te schuiven naar Oekraïne.

Versterking

Eerder deze week waarschuwden westerse functionarissen dat Oekraïne door Rusland veroverd gebied niet zou kunnen heroveren zonder een versterking met onder meer tanks en pantsers. De Navo vreest evenwel dat Moskou de levering van tanks zal zien als een escalatie van het conflict. De Britse belofte zou het mogelijk maken dat Oekraïne in de lente een serieus tegenoffensief inzet. Oekraïne zelf zegt dat het nood heeft aan 300 tanks om een kans te hebben om het land te bevrijden.

De transfer van de Challenger zou de druk op Duitsland kunnen verhogen om ook Leopard-tanks vrij te geven voor een transfer naar Oekraïne.

Het leveren van Leopard-tanks van Duitse makelij (waarvan Europa er meer dan 2.000 heeft, verdeeld over dertien legers) door andere landen aan Oekraïne zonder voorafgaande toestemming van de Duitse regering, is illegaal. Berlijn verwacht daarom ook niet dat dat zal gebeuren. Dat zei regeringswoordvoerder Christiane Hoffmann vrijdag in Berlijn.

Volgens Hoffmann voert de Duitse regering constant overleg over wat ‘op dit moment het juiste is en hoe we Oekraïne ondersteunen’. Het gaat dan om gesprekken met de Verenigde Staten, Frankrijk, Groot-Brittannië, Polen en Spanje.

Duitse toestemming

‘De toestemming van de bondsregering is nodig. Dat zijn de regels’, aldus Hoffmann evenwel vanuit Duitsland. Een woordvoerster van het Duitse ministerie van Economie zei dat toelatingen nodig zijn voor de nieuwe export. Dat ligt wettelijk vast voor wapencontrole en buitenlandse handel.

Vooral Polen voert de druk op om Leopard-gevechtstanks te leveren aan Oekraïne, maar ook Finland vraagt dat. In het verleden waren verzoeken om oorlogswapens door te geven, vaak slechts een formaliteit. Duitsland speelt een cruciale rol in het debat omdat de tanks in het land zijn ontwikkeld. In de regel wordt de overdracht van defensiemateriaal uit Duitse productie aan derde landen goedgekeurd.

Polen moedigt andere landen aan om een brede coalitie te vormen voor de levering van moderne tanks zoals Leopards aan Oekraïne. Dat zei viceminister van Buitenlandse Zaken Pawel Jablonski aan de Poolse omroep.

Finland wil zich aansluiten bij een coalitie die Duitse Leopard II-tanks richting Oekraïne stuurt. Dat heeft de Finse president Sauli Niinisto gezegd aan nieuwsagentschap STT. ‘Als we tanks zouden sturen, kunnen we er wel niet veel sturen’, voegde de president toe. ‘We moeten voldoende voorraad hebben om onze eigen grens met Rusland te bewaken.’

Coalitie

Enkele dagen schoof Polen het idee van een ‘coalitie’ naar voren om Leopard-tanks aan Oekraïne te leveren. Warschau wil graag groen licht geven, maar kan dat niet zonder goedkeuring vanuit Berlijn. Nu Finland op de kar van Polen springt, wordt de druk op Duitsland, en vooral kanselier Olaf Scholz, opgevoerd.

Finland is geen lid van de Navo, maar vroeg kort na de Russische invasie in Oekraïne het lidmaatschap aan. Het verzoek – in tandem met buurland Zweden – is nog hangende, vooral door Turks verzet.

Polen kan deel uitmaken van zo’n coalitie, zei Jakub Kumoch, veiligheidsraadgever van president Andrzej Duda, aan Radio Zet. Volgens Kumach zal Warschau de stap niet alleen zetten. ‘De eerste kwestie is achterhalen wat onze bondgenoten in westerse landen zullen doen’, zei hij.

Dat Polen enkele honderden of zelfs alle Poolse Leopard-tanks aan Oekraïne wil geven, noemde Kumoch ‘desinformatie’. Volgens hem gaat het hoogstens om een paar of enkele tientallen. Op de nationale veiligheidsraad zal de kwestie maandagnamiddag aan bod komen.

Ook in Duitsland maakt de mogelijke levering van gevechtstanks voorwerp uit van debat, na de aankondiging om 40 Marder-infanteriegevechtsvoertuigen te leveren.

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

Beste van Plus

Lees meer