Het afgelopen jaar waren er een pak buitenlandse investeringen in strategische sectoren zoals farma en chemie. Zo bijvoorbeeld investeerde Pfizer 1,2 miljard euro om de productiecapaciteit op zijn site in Puurs te vergroten. Sanofi investeerde dan weer 120 miljoen euro in de bouw van een derde productielijn in Beerse. “Dit droeg bij aan het nieuwe investeringsrecord”, meent Flanders Investment & Trade (FIT), het Vlaamse agentschap dat buitenlandse investeerders aantrekt en begeleidt. Het vorige recordjaar dateert van 2019 en lag op 5,20 miljard euro.

Daarnaast zijn ook buitenlandse investeringen in opmars die inspelen op klimaattechnologie en energietransitie. Zo bijvoorbeeld de bouw van een nieuwe waterstoffabriek in de Antwerpse haven, één van de grootste van Europa, door Plug, of de bouw van een testcentrum voor windenergie door ZF Wind Power in Lommel. “In 2022 waren die investeringen goed voor een bedrag van 1,64 miljard euro, 960 extra jobs en 23 projecten”, aldus het FIT.

Innovatie blijft sowieso erg belangrijk voor Vlaanderen: investeringen in onderzoek en ontwikkeling (O&O) blijven met 1 op 5 projecten en 1 op 4 jobs historisch hoog. Nooit eerder lag de directe tewerkstelling uit O&O -1.599 banen- zo hoog als in 2022, zegt het FIT. Andere belangrijke activiteiten waarvoor buitenlandse ondernemingen voor Vlaanderen kiezen, zijn sales en marketing, logistiek en productie. Die laatste was zelfs goed voor één job op drie.

Verenigde Staten

De Verenigde Staten blijven de koppositie aanvoeren van belangrijkste investeerder in Vlaanderen, met een marktaandeel van meer dan 20 procent of 56 projecten. Zij waren ook goed voor de meeste jobs (2.870 jobs) of meer dan alle Europese investeringen samen.

Daarna volgen de buurlanden Nederland (44 projecten en een marktaandeel van 15,8 procent) en Frankrijk (31 projecten en 11,15 procent). Het aantal projecten uit het Verenigd Koninkrijk is in 2022 wel gehalveerd tegenover het jaar voordien, tot 22. De top vijf wordt vervolledigd door Duitsland (20 projecten). Het FIT merkt nog op dat ondernemingen uit Japan en China weer een prominentere plaats innemen na een terugval in 2020, tijdens de coronapandemie.

Meer dan de helft van de buitenlandse investeringen in Vlaanderen waren vorig jaar zogenaamde ‘greenfield’-projecten. Fusies en overnames kenden een daling na de sterke stijging van een jaar eerder. Het aandeel uitbreidingsprojecten klom in 2022 tot 1 op de 5. Meer dan 6 op de 10 jobs uit buitenlandse investeringen kwamen er dankzij een expansie.

Innovatie

Vlaams minister-president Jan Jambon merkt op dat “het feit dat Vlaanderen Europees koploper is qua O&O-budgetten zijn vruchten afwerpt. Zo gaat 3,6% van het Vlaamse bbp naar innovatie. Dat doet geen enkele EU-lidstaat ons na.”

De nieuwe CEO van het FIT, Joy Donné, die maandag eveneens naar Davos afreist, vindt dan weer “dat het feit dat er meer investeringen werden aangetrokken gelinkt aan digitalisering, klimaat- en gezondheidstechnologie bevestigen dat onze strategie werkt”. In enkele weekendinterviews erkent de topman wel dat het een uitdaging zal worden om de sterke investeringscijfers op peil te houden. Door de oorlog in Oekraïne en de dure energie in Europa zijn bedrijven terughoudender geworden en kijken ze meer naar de VS, klinkt het.

Donné wil ook dat het FIT zich meer richt op grensoverschrijdende regio’s en wil de investment- en de trade-afdeling van het agentschap meer laten samenwerken. Het FIT zal ook nog enkel meegaan op een prinselijke missie “als die een toegevoegde waarde biedt voor de Vlaamse economie”, klinkt het.