Nooit eerder delfde China zoveel steenkool, toch blijft het aandeel van steenkool in hun energiemix dalen
Nooit eerder heeft China zoveel steenkool uit de grond gehaald als in 2022. Dat meldt het Chinese bureau voor statistiek. In totaal gaat het om 4,5 miljard ton steenkool, een stijging van 9 procent ten opzichte van 2021. Toch blijft het aandeel van steenkool in de Chinese energiemix dalen, terwijl dat van hernieuwbare energie stijgt.
Terwijl de coronacrisis in het Westen stilaan vergeten is, is ze in China nog dagelijkse kost. De Chinese overheid versoepelde pas vorige maand haar strenge lockdownbeleid. Dat beleid heeft ook sterk ingehakt in de economie, die slechts half zo sterk groeide als verwacht. China heeft zichzelf nu een duidelijke opdracht opgelegd: zich een weg uit die economische malaise produceren.
Maar de brandstofprijzen, zoals die van LNG, halen nog steeds recordpieken op de wereldmarkt. Dat is slecht nieuws voor de Chinese industrie. Daarom heeft China, in naam van de energiezekerheid, (geïmporteerde) LNG weer ingeruild voor eigen steenkool.
En dat blijkt uit in de cijfers. Volgens Chinese overheidscijfers heeft China in 2022 een recordhoeveelheid steenkool opgegraven: 4,5 miljard ton, of 9 procent meer dan in 2021. Ook de gasproductie steeg met 6,4 procent tot 218 miljard kubieke meter.
"Moeilijk te vervangen"
Kolen worden in China vooral gebruikt om elektriciteit op te wekken. En het land gebruikt er massaal veel: China tekent voor de helft van alle kolenproductie en -consumptie wereldwijd.
In maart vorig jaar verklaarde de Chinese president Xi Jinping dat kolen de belangrijkste pijler van de Chinese energiemix zouden blijven. Het is nu eenmaal “de realiteit van ons land”, zei hij toen, dat kolen “op korte termijn moeilijk te vervangen zijn”.
Maar die economische push en de grote rol die kolen daarin spelen, hebben ook gevolgen voor het klimaat. China is ‘s werelds grootste uitstoter van broeikasgassen, goed voor een derde van alle uitstoot wereldwijd. En die uitstoot stijgt nog steeds: in november vorig jaar bijvoorbeeld met 1,6 procent in vergelijking met het jaar voordien.
Enige nuance is wel geboden. China mag dan wel erg veel uitstoten, het telt ook 1,4 miljard inwoners. Per hoofd van de bevolking komt China niet eens in de buurt van de wereldwijde topvervuilers. De klimaatimpact van de gemiddelde Chinees is min of meer gelijk aan die van de gemiddelde Belg - al produceert de Chinese industrie ook erg veel goederen die uiteindelijk in andere landen belanden. De gemiddelde Qatarees (de wereldwijde koplopers per hoofd van de bevolking) vervuilt vier keer meer dan de gemiddelde Chinees.
Zon en wind in de lift
Dat China nu weer meer kolen delft, wil niet per se zeggen dat het zijn klimaatdoelen op de lange termijn laat varen. Ook het Westen zoekt momenteel zijn toevlucht tot kolen in naam van de energiezekerheid. Zo zal Duitsland tijdelijk opnieuw meer inzetten op het (erg vervuilende) bruinkool, zonder dat het daarom zijn klimaatambities tempert.
Ook China heeft zulke klimaatplannen. In 2020 beloofde president Jinping nog dat de Chinese uitstoot van broeikasgassen vóór 2030 zouden pieken. Ook zou China vóór 2060 klimaatneutraal worden. Dat is een pak minder ambitieus dan de klimaatdoelen van westerse economieën zoals Europa of de VS. Maar dat China klimaatdoelstellingen formuleerde, was op zich al een succes.
Het aandeel van kolen in de Chinese energiemix daalt ook. In het begin van de jaren 2000 lag die volgens overheidscijfers bijvoorbeeld nog rond de 70 procent, vandaag nog 56 procent.
De groei zit hem in China niet bij steenkool, gas of olie, maar bij hernieuwbare energie. Het energie-onderzoeksbureau Ember becijferde dat het land vorig jaar jaar 10 procent méér wind- en zonne-energie produceerde dan in 2021, en "slechts" 1,5 procent méér fossiele energie. Daarmee volgt het land enigszins de internationale tendens. Het Internationaal Energieagentschap IEA voorspelt dat hernieuwbare energie in 2025 steenkool zal inhalen als belangrijkste bron voor elektriciteit.