In het nooddorp voor Oekraïners in Mechelen verblijven vandaag 130 kinderen tussen 0 en 12 jaar. © Ivan Put

Al 12.000 Oekraïense vluchtelingen vestigden zich in provincie Antwerpen sinds begin oorlog

Tussen 1 maart 2022 en 7 januari 2023 hebben 12.416 personen met de Oekraïense nationaliteit zich in de provincie Antwerpen gevestigd. De verwachte stroom oorlogsvluchtelingen door de moeilijke wintermaanden in Oekraïne blijft voorlopig uit.

Greg Van Roosbroeck

Tussen 1 maart 2022 en 7 januari 2023 hebben 56.454 Oekraïense oorlogsvluchtelingen zich gevestigd in België. 33.196 daarvan zijn terechtgekomen in Vlaanderen, 12.416 Oekraïners hebben zich gevestigd in de provincie Antwerpen. “Begin december waren er nog 11.713 Oekraïners in onze provincie”, zegt Antwerps provinciegouverneur Cathy Berx, die ook de nationale cijfers opgevraagd heeft. “We merken dat de stijging sneller loopt in de centrumsteden.”

LEES OOK. Antwerps nooddorp zit intussen aan 732 bewoners: “We hopen vooral dat deze oorlog zo snel mogelijk voorbij is”

In de stad Antwerpen verblijven momenteel 6.683 Oekraïense vluchtelingen, geregistreerd in het rijksregister. “Daarvan verblijft een duizendtal in collectieve of specifieke opvang, georganiseerd of gefaciliteerd door de stad”, zegt Liesbeth De Maeyer, woordvoerster van Stad Antwerpen. In Antwerpen gaat het dan over het nooddorp op Linkeroever, waar vandaag 732 mensen wonen, en enkele kleinere locaties. De overige Oekraïners worden opgevangen door familie of vrienden, of ze wonen alleen, verspreid over de hele stad.

In de stad Mechelen staan 982 Oekraïense vluchtelingen in het register. In Turnhout zijn dat er 123. “Turnhout trachten we te sparen omdat de stad disproportioneel veel inspanningen heeft gedaan tijdens de ‘vorige’ asielcrisissen, zoals die van Syrië en Afghanistan”, zegt Cathy Berx. “De druk op die stad is zo mogelijk nog groter dan elders.”

In België is de instroom van Oekraïense vluchtelingen in januari licht gedaald. En dat terwijl door onder meer de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gewaarschuwd werd voor een nieuwe golf. Het Russische regime richt zijn raketten al maanden op de Oekraïense energiecentrales. Steden zitten zonder elektriciteit en gas of werken op zijn minst met tijdelijke stroomonderbrekingen om energie te sparen, terwijl de temperaturen in het oosten en noorden kunnen zakken tot twintig graden onder het vriespunt.

LEES OOK. “Hun kracht zit niet alleen in vuurkracht”: waarom Leopard 2-tanks “onontbeerlijk” zijn in Oekraïense tegenoffensief

“In ons land ligt het gemiddelde aantal verdeelde attesten ‘tijdelijke bescherming’ in januari voorlopig op 70 per werkdag”, zegt Cathy Berx. “Ter vergelijking: in de eerste twee weken van juli was dat 163 per werkdag, tussen september en december rond de honderd. De verwachte verhoogde instroom tijdens de moeilijke wintermaanden in Oekraïne blijft dus uit, al is dat erg fragiel en afhankelijk van de verdere evolutie van de oorlog.”

465 vluchtelingen in nooddorp Mechelen

In het nooddorp in Mechelen verblijven vandaag 465 vluchtelingen: 130 kinderen tussen 0 en 12 jaar, 80 tieners en 255 volwassenen. Naast Oekraïners woont er een handvol mensen met een andere nationaliteit.

Het nooddorp in Mechelen telt vandaag 120 units van vier, zes of acht mensen waar in totaal 465 vluchtelingen verblijven. “De totale capaciteit bedraagt ongeveer 600, dus in principe is er nog wel wat plaats”, zegt Joachim Deman, woordvoerder van begeleidend organisator Rode Kruis Vlaanderen. “Maar in de praktijk kun je de maximumcapaciteit zelden bereiken. Want dan zou elke unit voor 100% gevuld moeten zijn en dat is moeilijk omdat de grootte van de gezinnen dan exact moet overeenkomen met de grootte van de units.”

De 465 ‘Mechelse’ vluchtelingen tellen 130 kinderen tussen 0 en 12 jaar, 80 tieners en 255 volwassenen. Naast 454 mensen uit Oekraïne verblijven er ook vluchtelingen met de Turkse, Russische, Palestijnse, Moldavische, Kirgizische, Georgische en Afghaanse nationaliteit. “Dat zijn vaak personen die een familieband hebben met de Oekraïense vluchtelingen”, zegt Joachim Deman. “We hebben bijvoorbeeld een Russisch-Oekraïens koppel.”

In het nooddorp in Mechelen wordt niet meer bijgebouwd. Er is vandaag een eetzaal die ook “multifunctioneel” wordt ingezet, kookunits waar de bewoners zelf kunnen koken, een speeltuin, een “ontspanningstent” met verschillende hoeken voor verschillende leeftijdsgroepen, en recent ook een kleine bibliotheek met Oekraïense kinder- en jongerenboeken.

Het dorp opende in mei de deuren. De toewijzing van Oekraïense vluchtelingen verloopt via Fedasil en deels ook Stad Mechelen en Vlaanderen. De huurprijs wordt bepaald door Stad Mechelen en is afhankelijk van de gezinssamenstelling. Het bedrag wordt afgehouden van het leefloon.

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

MEER OVER Oorlog Rusland-Oekraïne