“Ik weet wat deze baan vergt en ik weet dat ik niet meer voldoende in de tank heb. Zo simpel is het”, zei de 42-jarige regeringsleider. Politici “geven alles wat we kunnen zolang we kunnen, en dan is het tijd”. “En voor mij is het tijd.”

Zondag organiseert haar Labour Party een partijraad om een nieuwe leider te kiezen. Als dan al iemand een tweederdemeerderheid achter zich krijgt, zal Ardern “kort daarna” haar ontslag indienen en zal een nieuwe premier ingezworen worden. “Als niemand binnen de partijraad in die mate steun vindt, zal de verkiezing naar de bredere groep partijleden gaan.” Vicepremier en minister van Financiën, Infrastructuur en Sport Grant Robertson liet al weten dat hij geen kandidaat is.

Ardern werd in 2017 op 37-jarige leeftijd eerste minister van Nieuw-Zeeland. Ze werd zo een van de jongste vrouwen ooit aan het hoofd van een regering en de tweede regeringsleider die tijdens haar ambtstermijn een kind op de wereld zette. In 2020 raakte ze met een historische absolute meerderheid herverkozen. Tijdens haar regeerperiode kreeg Ardern te maken met verscheidene crisissen, van de terreuraanslag in Christchurch in 2019, tot de vulkaanuitbarsting op White Island in 2020 en de coronapandemie. Ze kreeg veel lof over haar aanpak van de coronacrisis.

Ardern zei in haar aankondiging dat ze haar zesde jaar ingaat, “en in al die jaren heb ik alles gegeven”. “Ik geloof dat het leiden van een land de meest bevoorrechte baan is die iemand ooit zou kunnen hebben, maar ook een van de meest uitdagende. Je kunt en mag het niet doen zonder een volle tank, plus een beetje reserve voor onverwachte uitdagingen. Deze zomer had ik gehoopt een manier te vinden om me voor te bereiden op niet zomaar een jaar, maar een termijn - want dat is wat dit jaar vereist. Dat is me niet gelukt. En dus kondig ik vandaag aan dat ik me niet herkiesbaar stel en dat mijn termijn als premier uiterlijk op 7 februari afloopt.”

Ze blijft wel nog tot april parlementslid voor Mt Albert; “dat bespaart de kiezers en het land een tussentijdse verkiezing”. Ardern legde vijftien jaar geleden de eed af als parlementslid. Ze zal tot april ook de Labour Party, “die ik als mijn familie beschouw”, helpen door de volgende fase loodsen. “Daarna zal ik de volgende collega die deze rol opneemt alle ruimte geven om hun stempel te drukken.”

Ardern maakte ook bekend dat de parlementsverkiezingen dit jaar op 14 oktober zullen plaatsvinden.

“Laten we eindelijk trouwen”

“Dit zijn de meest bevredigende vijf en een half jaar van mijn leven geweest”, blikte de Nieuw-Zeelandse premier terug in haar toespraak. “Maar er waren ook uitdagingen.” Ardern zei dat ze te maken kregen met “een bioveiligheidsinvasie, een binnenlandse terreurdaad, een grote natuurramp, een wereldwijde pandemie en een economische crisis”. “Er moesten voortdurend zware beslissingen worden genomen. Maar ik vertrek niet omdat het moeilijk was. Als dat het geval was geweest, was ik waarschijnlijk al na twee maanden vertrokken! Ik vertrek omdat zo’n bevoorrechte rol verantwoordelijkheid met zich meebrengt. De verantwoordelijkheid om te weten wanneer je de juiste persoon bent om te leiden, en ook wanneer je dat niet bent.”

Ardern zei dat ze er zeker van is dat er anderen zijn die dat wel zijn. Ze somde de verwezenlijkingen van haar regering op en zei “zo trots” te zijn. “Het team dat dit alles heeft gedaan, behoort tot de beste mensen met wie ik ooit heb mogen samenwerken, en zij zijn goed geplaatst om ons verder te helpen”, aldus Ardern. “Zij zijn ook een team dat ongelooflijk goed geplaatst is om aan de volgende verkiezingen deel te nemen. In feite vertrek ik niet omdat ik denk dat we de verkiezingen niet kunnen winnen, maar omdat ik denk dat we dat wel kunnen en zullen doen, en we hebben een frisse set schouders nodig voor die uitdaging.”

“Ik weet dat er in de nasleep van dit besluit veel discussie zal zijn over wat de zogenaamde ‘echte’ reden was”, aldus Ardern. “Ik kan u vertellen dat wat ik vandaag deel, dat is. De enige interessante invalshoek die u zult vinden is dat ik, na zes jaar van grote uitdagingen, menselijk ben. Politici zijn menselijk.”

Volgens Ardern heeft ze geen plan voor wat nu komt. “Ik weet alleen dat wat ik ook doe, ik zal proberen manieren te vinden om voor Nieuw-Zeeland te blijven werken en dat ik ernaar uitkijk om weer tijd met mijn gezin door te brengen – zij hebben van ons allemaal waarschijnlijk het meeste opgeofferd. Dus aan Neve: mama kijkt ernaar uit om er te zijn als je dit jaar naar school gaat. En aan Clarke: laten we eindelijk trouwen.”

“Ik wil eindigen met een eenvoudige dank u aan de Nieuw-Zeelanders om mij deze kans te hebben gegeven om te dienen en de grootste rol van mijn leven op mij te nemen. Ik hoop dat ik in ruil daarvoor de overtuiging achterlaat dat je vriendelijk maar sterk kunt zijn. Empathisch maar vastberaden. Optimistisch maar doelgericht. Dat je je eigen soort leider kunt zijn – een die weet wanneer het tijd is om te gaan.”

Oppositie en Australische collega reageren

De Nieuw-Zeelandse oppositieleider Christopher Luxon bedankte Ardern na haar aankondiging: “In naam van de National Party bedank ik premier Jacinda Ardern voor haar dienst voor Nieuw-Zeeland. Ze heeft alles gegeven voor deze ongelooflijk veeleisende job en ik wens haar en haar familie het allerbeste voor de toekomst. Dank u, Jacinda.”

Ook de Australische eerste minister Anthony Albanese, die Ardern maandag nog een van zijn “besties” in de politiek noemde tijdens een radio-interview, reageerde via Twitter op haar ontslag: “Jacinda Ardern heeft de wereld getoond hoe je leiding kan geven met intelligentie en kracht. Ze heeft laten zien dat empathie en inzicht belangrijke leiderschapskwaliteiten zijn. Jacinda is een fervent pleitbezorgster voor Nieuw-Zeeland geweest, een inspiratie voor velen en een goede vriendin voor mij. Ik kijk ernaar uit om samen te werken met de volgende premier van Nieuw-Zeeland en ik wens Jacinda Ardern en haar familie het beste toe in het volgende hoofdstuk van hun levens.”