Voorlopig geen overeenstemming op ‘cruciale' top, Duitsland wil enkel bij consensus Leopard 2-tanks leveren

KIJK. Carolien Van Nunen: “Het is een loopgravenoorlog geworden”

Defensieleiders uit ongeveer vijftig landen komen vandaag samen op de Amerikaanse vliegbasis Ramstein in Duitsland om hun militaire steun aan Oekraïne te bespreken. De grote vraag is hier: komt Duitsland over de brug met moderne tanks? Volgens de Duitse minister van Defensie Boris Pistorius is dat (voorlopig) niet het geval. Ook over de nodige exportvergunningen die Duitsland moet verlenen aan landen die hun eigen Leopards naar Oekraïne willen sturen, is er nog geen akkoord bereikt.

De vraag is “besproken geweest”, maar “er is nog geen beslissing genomen”, klonk het. De Duitse defensieminister gelooft naar eigen zeggen nochtans niet dat Russisch president Poetin de tanks als provocatie zou zien. “Neen, dat denk ik niet. Maar wij dragen een verantwoordelijkheid voor Duitsland en Europa, dus we moeten alles goed afwegen.”

Wel zal Duitsland reeds voorbereidingen treffen voor het geval dat er een levering zal plaatsvinden. De beslissing daarover zal “zo snel mogelijk” worden genomen, zegt Pistorius, die zijn ministerie opdracht heeft gegeven om in kaart te brengen hoeveel tanks van het type Leopard-2 zijn land heeft. Volgens het Duitse blad ‘Der Spiegel’ heeft het land er meer dan driehonderd, maar er zijn er slechts 160 inzetbaar. Tal van Leopard tanks worden in de Duitse wapenindustrie opgeknapt en gemoderniseerd. Er moet volgens Pistorius worden uitgezocht bij het leger en bij de Duitse wapenfabrikanten hoe de staat van de tanks is, welke types er voorhanden zijn en waar ze zijn.

Dat Duitsland Oekraïne in de steek laat, ontkent Pistorius. Voor hem “ligt de nadruk nu op luchtverdediging”. Duitsland zou onder andere zeven Gepard-luchtdoelraketsystemen en andere belangrijke luchtverdedigingsinstrumenten leveren. “We hebben het hier over meer dan een miljard euro in het voorjaarspakket”, benadrukt Pistorius.

“Dit is geen moment om de steun aan Oekraïne te verminderen”, met die woorden opende de Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin vandaag de bijeenkomst van zowat vijftig bondgenoten van Oekraïne op de Amerikaanse luchtmachtbasis Ramstein in Duitsland. “Deze top is een afspraak met de geschiedenis. De Oekraïense bevolking kijkt naar ons. Het Kremlin kijkt naar ons. Dit is dus niet het moment om in te binden. Het is onze plicht om Oekraïne te helpen, zodat het zich kan beschermen tegen Russische imperialistische agressie.”

De bijeenkomst van de UDCG, een coalitie van zo’n vijftig bondgenoten van Oekraïne, vindt plaats op uitnodiging van Austin en stafchef Mark Milley. Het is al de derde ‘bewapeningsconferentie’ voor Oekraïne. Verschillende landen maakten in aanloop naar de top al nieuwe wapenleveringen aan Oekraïne bekend. Austin benadrukte nog dat de VS Oekraïne zal steunen “zolang dat nodig is”. “De aanvallen van Rusland waren bedoeld om de geest van Oekraïne te breken. Maar ze hebben gefaald. En het volk van Oekraïne heeft de wereld geïnspireerd.”

Vanuit verschillende Europese landen en vanuit de VS zijn de laatste weken honderden infanteriegevechtsvoertuigen toegezegd en deels ook al gestuurd. Maar die gepantserde voertuigen staan niet in verhouding tot wat moderne westerse tanks kunnen brengen. De Duitse Leopard 2 en de Amerikaanse M1 Abrams zijn superieur op een slagveld ten opzichte van Russische tanks. Ook de Britse Challenger 2 valt in die categorie en daarvan heeft Londen er al 14 toegezegd.

Een aantal landen wil nu ook de moderne Leopard 2-tanks sturen, maar wacht nog op groen licht vanuit Berlijn. Deze tanks zijn geproduceerd door Duitsland en volgens de regels van dat land is Duitse toestemming vereist voor het doorleveren aan bijvoorbeeld Oekraïne. De druk op Duitsland neemt steeds meer toe. Polen heeft al gesuggereerd een Duitse machtiging niet te zullen afwachten als die te lang uitblijft. “Als er sterke weerstand is, zijn we er klaar voor om een niet-reguliere actie te ondernemen”, zei Pawel Jablonski, de Poolse staatssecretaris van Buitenlandse Zaken vandaag tegen de Poolse radiozender RMF FM.

Eerder vandaag had regeringswoordvoerder Steffen Hebestreit nog duidelijk gemaakt dat de levering van Duitse tanks niet gekoppeld is aan de levering van Amerikaanse M1 Abrams-tanks. “Ik kan me moeilijk voorstellen dat een Duitse bondskanselier een Amerikaanse president voorwaarden of eisen oplegt”, verkondigde Hebestreit. Wel benadrukte hij dat een gecoördineerde beslissing met de Verenigde Staten belangrijk is.

KIJK. Zelensky zijn geduld begint op te raken: “Honderden bedankjes zijn geen honderden tanks”

De Oekraïense president Volodomyr Zelensky rekent erop dat zijn bondgenoten vandaag “krachtige beslissingen” nemen. Vanzelfsprekend hoopt Zelensky dat Duitsland en andere bondgenoten overgaan tot de levering van moderne westerse tanks aan Oekraïne. “We wachten nu in feite op een beslissing van één Europese hoofdstad”, zei Zelensky gisteravond in een videotoespraak.

De president herhaalde vandaag in een tussenkomst via videoverbinding andermaal zijn pleidooi voor de levering van zware wapens. “Het ligt in jullie handen om een grote levering te doen waarmee het kwaad zal stoppen”, klonk het. “Ik kan jullie honderden keren bedanken (voor de reeds geleverde steun, red.), maar honderd keer dank is niet hetzelfde als honderden tanks”, onderstreepte de Oekraïense president.

De vergadering op de Amerikaanse Ramstein-basis wordt ook bijgewoond door de Oekraïense minister van Defensie Oleksii Reznikov. Volgens hem heeft zijn land drie prioriteiten tijdens deze bijeenkomst: “Meer luchtverdedigingssystemen, wapens voor offensieve operaties zoals tanks en ten slotte nog systematische munitievoorziening”, schreef hij op Twitter.

Westerse tanks zullen “niets” veranderen aan de situatie op het terrein, zo heeft het Kremlin gewaarschuwd naar aanleiding van de bijeenkomst. “De tanks zullen Oekraïne niet helpen Rusland te verslaan”, klinkt het. “Dergelijke leveringen zullen niets fundamenteels veranderen, maar enkel nieuwe problemen voor Oekraïne creëren”, zo zei Kremlinwoordvoerder Dimitri Peskov. “Het Westen heeft last van een illusie waarin ze denken dat Oekraïne Rusland kan verslaan”, aldus Peskov.

Rusland waarschuwt daarbij dat het Westen “spijt” zal krijgen als het toch tanks levert. Volgens het Kremlin is het conflict tussen Oekraïne en Rusland steeds meer uit de hand aan het lopen. “We zien daarbij ook betrokkenheid van de NAVO, zowel indirect als direct.” De Verenigde Staten zijn één van de landen die Oekraïne steunen met veel wapens. Rusland zegt dat de band met de VS op een dieptepunt is. “Wij zien niet in hoe die band kan worden verbeterd.”

De Russische president Vladimir Poetin heeft vandaag ook de “speciale militaire operatie” van Moskou besproken met zijn Veiligheidsraad, melden staatsmedia. Volgens het persbureau RIA werd de vergadering bijgewoond door voormalig president Dmitri Medvedev, secretaris van de Veiligheidsraad Nikolai Patroesjev, minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov, minister van Defensie Sergej Sjojgoe en andere hooggeplaatste ambtenaren. Wat er precies besproken is op de vergadering, is niet duidelijk.

KIJK OOK. Alles over de oorlog tussen Rusland en Oekraïne in beeld