“Heeft hij dat zelf gechronometreerd?” Volgens hartspecialist Pedro Brugada moeten we de minutenlange “dood” van Stijn Meuris vermoedelijk met een korrel zout nemen. “Maar het kan.”

Het is afhankelijk van persoon tot persoon en van de houding waarin je je bevindt, maar zodra je hart stilvalt, duurt het gemiddeld zo’n tien tot twintig seconden voor er een tekort aan bloed in je hersenen is en je flauwvalt. Hoe langer er geen bloed naar je hersenen gepompt wordt, hoe groter de kans dat er hersencellen afsterven. “Echt elke minuut telt”, aldus Brugada. “Als niemand je helpt, dalen je kansen om te overleven elke minuut met tien procent. Na zes minuten heb je dus nog 40 procent kans om te overleven. Op dat moment is de kans op complicaties zoals blijvende hersenschade ook al erg groot.”

Op het moment van zijn hartstilstand bevond Stijn Meuris zich wel al in het ziekenhuis. “Het is dus niet zo dat hij zes minuten geen hulp heeft gekregen”, zegt Brugada. “De verzorgers gaan niet gewoon hebben toegekeken tot hij er vanzelf weer doorkwam. Ze zullen hem al die tijd hartmassage gegeven hebben. Op dat vlak heeft hij dus geluk gehad.”

Dat iemand minutenlang geen hartslag heeft en er toch weer doorkomt, is ook niet zó uitzonderlijk, zegt de hartspecialist. “Dat gebeurt inderdaad regelmatig, al weten we in de overgrote meerderheid van de gevallen niet hoe lang de hartstilstand precies heeft geduurd. In tegenstelling tot meneer Meuris bevinden de meeste slachtoffers zich niet in het ziekenhuis op zo’n moment en is het bijna onmogelijk te achterhalen wanneer het hart er precies mee is gestopt.”

Volgens Brugada is het onmogelijk om een getal te plakken op het aantal minuten dat je maximaal zonder hartslag kan. “Ook dat varieert van persoon tot persoon, al is de overlevingskans na tien minuten quasi nihil en is de kans op overleven zonder hersenschade nog veel kleiner. Maar in tegenstelling tot wat we vroeger dachten, kunnen hersencellen zich in sommige gevallen nog degelijk herstellen. Ik heb al mensen gezien waarvan ik 24 uur na hun hartstilstand dacht dat het nooit meer zou goedkomen, maar die dan toch nog hersteld zijn. Het kan dus, al zijn er hersenen veel complexer dan het hart en is recuperatie van schade veel uitzonderlijker en lastiger.”