Zelensky houdt grote kuis na corruptieschandaal in Oekraïne: verschillende ministers, gouverneurs en topambtenaren moeten aftreden

In de Oekraïense media heerst verontwaardiging over diverse corruptiezaken. Onder meer viceminister van Defensie Viatsjeslav Chapovalov, bevoegd voor logistieke steun aan het leger, stapt op, maar ook Kirilo Timosjenko, een nauwe medewerker van president Volodymyr Zelensky, en adjunct-procureur-generaal Oleksiy Simonenko. Eerder werd al een viceminister de laan uitgestuurd omdat hij smeergeld zou hebben ontvangen. Hij zou liefst 380.000 euro verduisterd hebben dat begroot was voor infrastructuurprojecten.

Timosjenko, plaatsvervangend hoofd van de presidentiële administratie, had voor ophef gezorgd omdat hij met een Amerikaanse terreinwagen onderweg was die door autoconcern General Motors ter beschikking gesteld was voor de redding van burgers uit gevechtszones in oorlogsgebied en voor humanitaire missies. Volgens Timosjenko zelf ging het om dienstverplaatsingen.

De gouverneurs van de militaire regio’s Cherson, Dnipropetrovsk, Kiev, Soemi en Zaporizja zijn volgens de regering in Kiev ook de laan uitgestuurd. Twee onderministers op een ministerie voor regionale ontwikkeling hebben ook ontslag genomen of zijn ontslagen.

KIJK. President Zelensky had de voorbije dagen verzekerd dat er streng en vastberaden zou worden opgetreden tegen leden binnen het staatsapparaat die zich schuldig maken aan corruptie en zelfverrijking

President Zelensky had de voorbije dagen verzekerd dat er streng en vastberaden zou worden opgetreden tegen leden binnen het staatsapparaat die zich schuldig maken aan corruptie en zelfverrijking. Volgens persbureau ‘Reuters’ vindt hij dat nodig nu de spraakmakende beschuldigingen van corruptie het westerse enthousiasme voor de regering in Kiev dreigen te temperen.

“Natuurlijk ligt onze focus vooral op onze verdediging. Dat is nu ons buitenlands beleid, dat komt door de oorlog. Maar dat wil niet zeggen dat ik niet hoor of zie wat er in de samenleving op verschillende niveaus wordt gezegd. Dit is de week van de juiste sancties en beslissingen. De oplossingen zijn al voorbereid”, zei Zelensky in zijn nachtelijke videotoespraak.

De onthullingen leiden tot grote woede in Oekraïne. Veel Oekraïners verdenken delen van de regering in Kiev ervan zich te verrijken met de financiële hulp vanuit het Westen. Maar volgens de Oekraïense presidentiële adviseur Mykhailo Podolyak tonen de personeelswissels van vandaag aan dat president Zelensky reageert op een “belangrijke publieke eis” dat gerechtigheid voor iedereen moet gelden.

Het plaatsvervangend hoofd van het presidentiële bureau, Kirilo Timosjenko, maakte vanochtend bekend op te stappen. Het is niet duidelijk of dit te maken heeft met het corruptieschandaal, al vermoeden Oekraïense media dat wel. De president heeft ondertussen zijn ontslag aanvaard. Er wordt ook gesuggereerd dat de hoofden van verschillende regionale autoriteiten, die nauw met Timosjenko verbonden waren, hun ontslag zullen aanbieden.

Al sinds het begin van de Russische invasie in Oekraïne is Timosjenko verwikkeld in verschillende schandalen. Timosjenko kwam vorig jaar in opspraak vanwege persoonlijk gebruik van luxe auto’s. Hij was ook een van de functionarissen die afgelopen september in verband werden gebracht met de verduistering van humanitaire hulp ter waarde van meer dan 6 miljoen euro die bestemd was voor de zuidelijke regio Zaporizja. Hij heeft alle beschuldigingen steeds ontkend.

Ook het ministerie van Defensie zou betrokken zijn in een corruptieschandaal. Volgens de Oekraïense krant ‘Zn.Ua’ koopt het leger eten voor zijn troepen voor veel hogere bedragen dan de prijzen in de supermarkten. Het leger zou bijvoorbeeld eieren hebben gekocht voor omgerekend 42 eurocent per stuk, terwijl ze in winkels in Kiev voor 17 cent te koop zijn.

De Oekraïense minister van Defensie Oleksii Reznikov heeft met klem ontkend dat er sprake is van corruptie in de voedselvoorziening van het Oekraïense leger. De leverancier zou de prijs per 100 gram hebben aangegeven, in plaats van de prijs per stuk, zegt de minister. Dat zou verklaren waarom die inkoopprijs drie keer zo hoog lijkt, in vergelijking met de prijskaartjes in de supermarkt. Ook de risicovolle levering aan het front zou tot hogere prijzen leiden.

‘Zn.Ua’ baseert de bevindingen op het contract dat het ministerie van Defensie voor 2023 heeft gesloten voor de voedselvoorziening van troepen in zes regio’s, wat in totaal 327,6 miljoen euro zou bedragen. De Oekraïense autoriteiten zeggen dat er al een onderzoek is gestart naar het contract en de hoge inkoopprijzen. De minister belooft daarbij complete transparantie en vraagt zelf nadrukkelijk om een parlementaire onderzoekscommissie.

Hoewel het ministerie zijn handen dus in onschuld wast, neemt vandaag ook de Oekraïense onderminister van defensie Viatsjeslav Chapovalov, die verantwoordelijk is voor de bevoorrading van de troepen, ontslag. Chapovalov zegt dat beweringen in de media over corruptie “ongegrond” zijn. Het ministerie van Defensie noemt het ontslag van de bewindspersoon in een verklaring “een waardige daad”.

Ook Oleksiy Simonenko, een plaatsvervangend procureur-generaal, zorgt voor opschudding. Hij zou rond de jaarwisseling op een tiendaagse vakantie zijn gegaan naar Spanje met zijn gezin, meldt de online krant ‘Ukrainska Pravda’. Toch is het sinds het begin van de oorlog voor Oekraïense mannen tussen 18 en 60 jaar verboden om het land te verlaten, behalve wanneer zij van de regering een speciale vergunning krijgen.

Sommige Oekraïense ambtenaren en zakenlui zouden misbruik hebben gemaakt van dit systeem. Zelensky’s plannen bevatten onder meer een strenger toezicht op reizen naar het buitenland voor officiële opdrachten om dit misbruik te voorkomen.

Simonenko werd in het verleden al beschuldigd van corruptiezaken te blokkeren en politici van de oppositie te vervolgen om in de gunst te komen van de autoriteiten. Hij heeft ook president Zelensky geholpen door een omkopingszaak tegen Zelensky’s adjunct-stafchef Oleh Tatarov te vernietigen. Hij zou ondertussen uit zijn functie gezet zijn “volgens zijn eigen wens”, aldus het Openbaar Ministerie.

De plaatsvervangend minister van Infrastructuur Vasyl Lozynsky is niet alleen ontslagen door het Oekraïense kernkabinet, maar ook opgepakt door de anti-corruptiepolitie op verdenking van het aannemen van 380.000 euro smeergeld voor de import van generatoren afgelopen september, een bewering die de minister ontkent.

Lozynsky werd ontmaskerd door inspecteurs van de Oekraïense anti-corruptiedienst en door het Openbaar Ministerie. Nauwelijks was de staatssecretaris gearresteerd of president Zelensky maakte duidelijk dat zijn land “niet meer zou teruggaan naar de aloude corruptiepraktijken” die Oekraïne tot een van de beruchtste landen in Europa hadden gemaakt.

KIJK OOK. Alles over de oorlog tussen Rusland en Oekraïne in beeld