De essentie: Júlio Cesar de Arruda hield naar verluidt de politie tegen om vermoedelijke extremisten aan te houden, die na de bestorming in Brasilia hun toevlucht zochten in een kampement buiten het hoofdkwartier van het leger in de hoofdstad.

• “Je gaat hier geen mensen arresteren”, zou Arruda volgens Braziliaanse media tegen minister van Justitie Flávio Dino hebben gezegd. Dankzij het optreden van Arruda zouden tientallen extremisten aan hun arrestatie zijn ontkomen.
• Minister van Defensie, Jose Muchio, spreekt van een “breuk in vertrouwen” binnen de hoogste militaire rangen. “Iedereen die een rol heeft in de couppoging zal worden gestraft. Iedereen. Het maakt niet uit welke rang”. 

De achtergrond: Op 8 januari werd in de hoofdstad Brasilia het presidentieel paleis, het parlement en het hooggerechtshof bestormd en vernield door Bolsonaro-aanhangers. De invasie maakte duidelijk dat onder de rangen van zowel politie als Defensie er nog veel sympathie bestaat voor Bolsonaro. 

• Lula heeft de strijdkrachten ervan beschuldigd hun taken niet te vervullen en in sommige gevallen zelfs samen te spannen met Bolsonaristen. Het bataljon dat verantwoordelijk was voor de bewaking van het presidentieel paleis ontbrak op de dag van de rellen, aldus de Financial Times. Lokale media meldden dat het Bureau voor Institutionele Veiligheid van de regering, dat voornamelijk bestaat uit militairen, het aantal veiligheidsagenten in het politieke centrum van Brasilia in de dagen voor de rellen drastisch had verminderd.
• Ook heeft de Braziliaanse president gesuggereerd dat insiders de gebouwen hebben geopend, aangezien er geen sporen van braak zijn.

Sympathieën voor Bolsonaro

Ook nog: Het besluit om Arruda te ontslaan komt zo’n twee weken na de bestorming. Sindsdien zijn er zorgen over de stabiliteit van de Braziliaanse democratie. Openbare aanklagers hebben een onderzoek ingesteld naar de rol van Bolsonaro in de bestorming.

• Het ontslag van Arruda zou de spanning tussen Lula en het leger – dat sympathieën koestert voor Bolsonaro – verder kunnen opvoeren. Bolsonaro, een voormalig legeraanvoerder, heeft gedurende zijn presidentschap zijn kabinet en belangrijke civiele posten opgevuld met voormalige leden van de strijdkrachten.
• De regering van Lula heeft al minstens 80 leden van het leger, die betrokken waren bij de beveiliging van het Plein van de Drie Machten, ontslagen.

(nd)