Vijf regionale gouverneurs en vier viceministers zijn de voorbije uren ontslagen in Oekraïne. Volgens Taras Melnitsjoek, de vertegenwoordiger van de regering in het parlement, werden de gouverneurs van de militaire regio’s Dnipro (centrum), Zaporizja (zuiden), Soemi (noorden), Cherson (zuiden) en van de hoofdstad Kyiv de laan uitgestuurd.

Wegen

Veel Oekraïners verdenken er delen van de regering in Kyiv van, zich na de hoge financiële hulp van het Westen als steun na de Russische inval te verrijken. Valentin Reznitsjenko, de gouverneur van Dnipro, werd er in november door verschillende media bijvoorbeeld van beschuldigd contracten voor de herstelling van wegen ter waarde van tientallen miljoenen euro’s te hebben toegekend aan een groep die mee werd opgericht door zijn vriendin.

LEES OOK. Leopardtanks voor Oekraïne: een gamechanger of niet?

Volgens berichten in de media loopt er een gerechtelijk onderzoek naar hem en zijn collega’s in de regio’s Soemi, Cherson en Zaporizja. Het ontslag van de gouverneur van de regio Kyiv, Oleksij Koeleba, zou dan weer te maken hebben met zijn aanstaande benoeming in het presidentieel bureau van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky.

Terreinwagen

Onder druk van de regering was vroeger op de dag ook al viceminister van Defensie Viatsjeslav Chapovalov opgestapt, net als viceminister van Sociaal Beleid Vitali Muzitsjenko en twee viceministers van Territoriale Ontwikkeling Ivan Lukeria en Viatsjeslav Negoda. Ook Anatoli Ivankevitsj en Viktor Vytsniov, beiden adjunct-chefs van de Oekraïense dienst voor zee- en riviertransport, zijn ontslagen. Het ministerie van Defensie zou vele keren te veel betaald hebben voor levensmiddelen voor zijn soldaten. Eerder werd al een viceminister de laan uitgestuurd omdat hij smeergeld zou hebben ontvangen voor de aankoop van stroomgeneratoren.

LEES OOK. Stroom van schandalen doet Oekraïense eenheid wankelen, en dat is geen toeval

Ook Kirilo Timosjenko, een nauwe medewerker van president Volodymyr Zelensky, en adjunct-procureur-generaal Oleksiy Simonenko werden de laan uitgestuurd. Timosjenko, plaatsvervangend hoofd van het Oekraïense presidentieel bureau, had voor ophef gezorgd omdat hij met een Amerikaanse terreinwagen onderweg was die door autoconcern General Motors ter beschikking gesteld was voor de redding van burgers uit gevechtszones in oorlogsgebied en voor humanitaire missies. Volgens Timosjenko zelf ging het om dienstverplaatsingen.

Schade beperken

Zelensky had maandagavond al aangekondigd dat er een reeks “beslissingen rond personeel” zaten aan te komen als reactie op het schandaal. Hij lijkt met een harde aanpak de schade aan zijn imago te willen beperken. Na de Russische invasie van elf maanden geleden wordt meer dan de helft van de Oekraïense staatsbegroting uit het buitenland gefinancierd. Kyiv heeft zijn westerse bondgenoten ook opgeroepen om honderden tanks te sturen om de confrontatie met Moskou aan te gaan.

LEES OOK. Bruno Beeckman interviewt Oekraïense militair: “Zelensky blijft naar de pijpen dansen van de oligarchen”

In juni kreeg Oekraïne de status van kandidaat-lidstaat van de Europese Unie. Dat houdt ook eisen in voor de bestrijding van corruptie. Zelfs voor de oorlog werd Oekraïne beschouwd als een van de meest corrupte landen van Europa.

Op de ‘perceptie van corruptie-ranglijst’ van Transparency.org staat Oekraïne op een lijst van 180 landen op nummer 122. Daarmee scoort het land iets beter dan Rusland dat op de 136ste plaats staat, maar is het heel ver verwijderd van bijvoorbeeld de achttiende plaats van België of de tiende van Duitsland.

LEES OOK. Amper een vijfde van de Leopard-tanks staat in Duitsland en toch kijkt heel Oekraïne naar hen: hoe komt dat en wat als ze levering weigeren?

De afgelopen dagen kondigde Zelensky een hardere aanpak van wangedrag aan na schandalen met corruptie en persoonlijke verrijking in het staatsapparaat. Volgend jaar zijn er presidentsverkiezingen in Oekraïne en Zelensky kan te maken krijgen met concurrentie uit eigen gelederen.

De Europese Commissie juicht het onderzoek van Oekraïne naar de beschuldigingen van corruptie toe, maar benadrukte dat “er meer vooruitgang zal moeten worden geboekt”, aldus een woordvoerder.

Ze gaf geen rechtstreeks commentaar op de recente ontslagen, maar benadrukte dat anticorruptiemaatregelen een belangrijke voorwaarde zijn voor blijvende financiële steun en een toekomstig lidmaatschap van de Europese Unie.