De prijs voor aardgas, elektriciteit en ja, zelfs een liter volle melk. De oorlog in Oekraïne en de energiecrisis voelen we állemaal in onze portefeuille. Uit een bevraging van de Gezinsbond, uitgevoerd door Bpact en Indiville, blijkt nu hoe zwaar we precies getroffen zijn. De enquête is in november vorig jaar afgenomen bij een representatief staal Vlamingen, dus niet alleen bij gezinnen.

Eerste vaststelling: op zes maanden tijd zag 55 procent van de Vlamingen zijn financiële situatie erop achteruitgaan. Het gevolg is dat één op drie Vlamingen vreest het niet lang meer te kunnen volhouden met het geld dat ze hebben. Evenveel mensen kunnen zich moeilijk een onverwachte uitgave van 1.000 euro veroorloven.

LEES OOK. Wat zal er gebeuren met de prijs van energie, voeding en goederen? Dit zijn de verwachtingen voor 2023

“Als de wasmachine of de droogkast kapot gaat, is dat dus al een groot probleem voor die mensen”, zegt Jeroen Sleurs, algemeen directeur van de Gezinsbond. “Dat is zorgwekkend, want dat betekent dat die mensen zich constant zorgen maken. Los van het feit dat ze sommige dingen niet kunnen betalen, veroorzaakt dat stress. Dat weegt op gezinnen en is vooral op de lange termijn een probleem. We zien nu al zoveel mensen uitvallen door burn-outs en andere mentale problemen. Die financiële zorgen doen daar echt geen goed aan.”

Kinderbijslag nodig

Dat nu in januari de lonen van ongeveer 1 miljoen werknemers geïndexeerd worden, scheelt al een slok op de borrel, maar volgens de Gezinsbond is dat onvoldoende. Uit de bevraging blijkt immers dat één op drie gezinnen het Groeipakket – de vroegere kinderbijslag – nodig heeft om rond te komen op het einde van de maand. Voor de crisis was dat één op vijf. “Dit betekent dat gezinnen er de facto armer op geworden zijn”, zegt Sleurs.

Het Groeipakket wordt dit jaar met 2 procent geïndexeerd, terwijl de gemiddelde inflatie vorig jaar bijna 10 procent bedroeg. “80 procent van de mensen gebruikt dat geld om de algemene kosten van het gezin te betalen”, aldus Sleurs. “In tegenstelling tot wat sommigen denken is dat echt geen extraatje dat gezinnen opzij kunnen zetten. Logisch, als je weet dat het jaarlijks bijna 5.000 euro kost om een kind tussen 0 en 5 jaar op te voeden, zonder rekening te houden met kinderopvang, school en medische kosten.”

LEES OOK. Minder kindergeld voor ouders die onvoldoende inspanningen leveren om kinderen Nederlands te leren? Waarom Ben Weyts net nu met controversieel voorstel komt

Met de indexering van de lonen en de dalende energieprijzen is er gelukkig al wat licht aan het einde van de tunnel. “Maar om de verarming van gezinnen echt te stoppen is een volledige indexatie van het Groeipakket nodig”, zegt Sleurs. “Ik begrijp niet dat sommigen in de discussies over het kindergeld zeggen dat het een eigen keuze is van ouders om kinderen te hebben en dat ze de opvoeding dan maar zelf moeten betalen. We zitten met een enorme vergrijzing. Het zijn de kinderen van nu die later voor onze pensioenen zullen zorgen. We betalen toch ook het onderwijs van onze kinderen? Wel, voor ze aan die opleiding beginnen moeten ze ook een goede opvoeding gekregen hebben.”