Minister van Financiën Vincent Van Peteghem is klaar met de hervorming van de energiefactuur. De btw op elektriciteit en aardgas wordt permanent op 6 procent gebracht. In ruil komt er een verhoging van de accijnzen.

Zonder de btw-verlaging van 21 naar 6 procent zou volgens de berekening van de minister de factuur van een gemiddeld gezin dit jaar stijgen met 512,58 euro. De huidige hervorming mildert dat met 335,80 euro. De hervorming kost de overheid 761,7 miljoen euro.

Het dossier leidde vorig jaar tot hoogspanning binnen de federale regering. Toenmalig staatssecretaris voor Begroting Eva De Bleeker had in de begrotingsberekeningen de eventuele opbrengsten van de accijnsverhoging voor gas en elektriciteit niet meegenomen en schreef daarvoor een kostprijs van 1,3 miljard euro in. De Bleeker moest daarvoor uiteindelijk een stap opzijzetten. Premier Alexander De Croo zei daarop dat de hele operatie uiteindelijk budgetneutraal moest uitkomen.

Binnen de meerderheid is niet iedereen overtuigd van het mechanisme van Van Peteghem. Socialisten en groenen benadrukken dat de energieprijzen eerst duurzaam gedaald moeten zijn vooraleer er ingegrepen wordt in de accijnzen. ‘En dat betekent: niet gedurende één dag, maar voor een lange periode en ernstig, zoals afgesproken in de regering’, benadrukte Vooruit-fractieleidster Melissa Depraetere. ‘Energie is een basisbehoefte en daar speel je geen jojo mee’, vond ook Groen-Kamerlid Dieter Vanbesien.

Over de timing en de manier waarop - ineens of stapsgewijs - de accijnshervorming moet worden doorgevoerd, moet nog gesproken worden in de regering, antwoordde premier De Croo. Maar dat ze er komt lijkt duidelijk. Naast de energiefactuur voor de mensen is immers ook de begroting belangrijk, benadrukte de premier. ‘We hebben steunmaatregelen genomen tijdens een moment van crisis. Het is logisch dat die gelden zolang de crisis er is, maar ook dat ze een einde krijgen als de impact van die crisis wegebt.’

Coronasteun

De eerste minister trok de parallel met de coronapandemie. Ook nadien werd de miljardensteun aan gezinnen en bedrijven afgebouwd. Hij gaf wel aan dat de prijzen inderdaad duurzaam gedaald moeten zijn, en dat de regering de evolutie van de prijzen goed in de gaten zal houden.

Van Peteghem benadrukte dat de accijnshervorming in de steigers moet worden gezet om te vermijden dat de btw op gas en elektriciteit op 1 april zonder meer teruggaat naar het vroegere tarief. ‘Het is vaak gemakkelijker om niets te doen, maar als we niets doen vandaag zorgen we ervoor dat de btw opnieuw naar 21 procent gaat.’ Zijn partijgenoot en Kamerlid Wouter Beke had het over een ‘moedige hervorming’, en benadrukte dat de regering die in eerste lezing al eens heeft goedgekeurd.

De oppositie liet zich eerder deze week al kritisch uit over de geplande accijnshervorming en zette dat standpunt donderdag nog eens kracht bij. ‘Met de oplossing van Van Peteghem neemt zowel de energiefactuur toe als het begrotingstekort’, zei N-VA-fractieleider Peter De Roover bijvoorbeeld. Wouter Vermeersch (Vlaams Belang) had het over een ‘zoveelste platte belastingverhoging’. PVDA-fractieleidster Sofie Merckx verweet de regering dan weer ‘geld te gaan halen in de zakken van de mensen die nu al niet meer weten hoe ze het einde van de maand kunnen halen.’

(red)