Direct naar artikelinhoud
VoorbeschouwingWurgmoorden

‘Ik heb in paniek het snoer van de zonnebank genomen’: glazenwasser staat vanaf vandaag terecht voor vier moorden

Beklaagde Stephaan D.L. eind vorig jaar bij de inleidende zitting van het assisenproces dat deze week van start gaat.Beeld BELGA

Vanaf vandaag buigt het Antwerpse assisenhof zich over vier wurgmoorden uit de jaren negentig. Glazenwasser Stephaan D.L. (58) bekende drie jaar geleden, maar beweert zich nauwelijks details te kunnen herinneren. Volgens psychiaters is dat geheugenverlies weinig plausibel.

Op 16 juni 1992 trapt Eric Clapton zijn Europese zomertournee af in Flanders Expo in Gent. Ariane Mazijn (30) gaat met haar vriend Joël Le Tanter naar zijn concert kijken. Op haar cd-speler heeft ze ‘Tears in Heaven’ grijsgedraaid, het liedje dat Clapton schreef nadat zijn zoontje uit een raam was gevallen op de 53ste verdieping van een wolkenkrabber in Manhattan waar het gezin woonde.

De volgende ochtend is Ariane vroeg opgestaan om de loodgieter binnen te laten die de centrale verwarming komt herstellen. Ze is conciërge in het appartementsblok aan de Mechelsesteenweg in Antwerpen waar ze met haar vriend op de benedenverdieping woont. Joël Le Tanter heeft een café in de Wiegstraat. Hij slaapt uit en vertrekt naar zijn werk. Als Le Tanter in de namiddag naar huis terugkeert, vindt hij het zwaar toegetakelde lichaam van zijn vriendin.

Ariane Mazijn.Beeld RV

Mazijn ligt half ontkleed op haar rug in bed. Rond haar nek zit de verlengkabel die Le Tanter enkele maanden eerder in de kamer heeft geïnstalleerd om de zonnebank van stroom te voorzien. Overal is bloed. De wetsgeneesheer telt zeven steek- en snijwonden: vijf in de borst, twee in de buikstreek.

Er zijn geen sporen van braak, waardoor de speurders ervan uitgaan dat de schoonheidsspecialiste haar moordenaar zelf moet hebben binnengelaten. Toch zal het nog 26 jaar duren voor er, dankzij DNA-onderzoek, een doorbraak komt in de zaak.

Banale inbraak

Nadat glazenwasser Stephaan D.L. veroordeeld wordt voor een poging tot diefstal bij zijn ex-werkgever, een tamelijk banale inbraak in 2011, moet hij in 2015 een DNA-staal afstaan. Dat komt overeen met het sperma dat in 1992 op de dijen van Ariane Mazijn is gevonden.

“Ik heb die vrouw nog nooit gezien”, zegt D.L. als hij op 8 oktober 2018 door de leden van de federale politie wordt verhoord. Wel verklaart hij ooit seks te hebben gehad met een vrouw die in een appartement op de gelijkvoerse verdieping aan de Mechelsesteenweg woonde. “Toen ik water ging vragen, maakte ze avances. We hebben eerst iets gedronken, en van het een kwam het ander.”

Aanvankelijk ontkent hij dat hij de jonge vrouw heeft vermoord. “Het is toch normaal dat mijn DNA gevonden wordt nadat ik seks met haar had”, zegt D.L. Maar de glazenwasser begrijpt dat dat verhaal tamelijk ongeloofwaardig is. Twee weken later geeft hij toe dat hij Ariane Mazijn eerst verkrachtte en daarna wurgde. Al zegt hij het minder expliciet. “Ik heb in paniek het snoer van de zonnebank genomen”, aldus D.L. Meer details over de omstandigheden komen er niet. Als de speurders aandringen, zegt hij dat hij de feiten al jaren heeft verdrongen. “Er moet iets zijn geknapt. Meer weet ik niet”, aldus D.L.

Zijn zogezegde geheugenverlies brengt hem verder in de problemen. Als de speurders een schets laten zien van het appartement van Mazijn, beweert D.L. dat de indeling in zijn herinnering helemaal anders was. De keuken situeert zich volgens hem niet rechts, maar links bij het binnenkomen van de woning.

Tweede cold case

De speurders vermoeden dat de glazenwasser een ander appartement beschrijft. Ze hebben intussen een aantal opvallende parallellen gevonden met een tweede cold case uit de jaren negentig: Eve Poppe is op 9 september 1997 dood aangetroffen in haar appartement in de Antwerpse wijk Luchtbal. Ze is gewurgd en heeft steekwonden in haar borst. Haar lichaam is net als dat van Ariane halfnaakt achtergelaten op haar bed.

Het dossier-Poppe wordt heropend. Ongeruste buren hebben op 9 september 1997 de politie verwittigd nadat ze de 38-jarige vrouw al enkele dagen niet meer hebben gezien. Eves poes Minouche miauwt onbedaarlijk en er is een sterke geurhinder waarneembaar in de gang van haar appartement.

Als de slotenmaker de deur openmaakt, treffen de hulpdiensten het slachtoffer aan in bed. De sprei die over haar lichaam ligt, is doordrenkt met bloed. Haar kleding ligt naast haar bed, haar onderbroek ligt voor de slaapkamerdeur. Rond haar hals is een touw geknoopt. In haar borst heeft ze verschillende steekwonden. De wetsdokter zal een dag later vaststellen dat het hartzakje, het hart, de linkerlong en de lever zijn doorboord.

Net als bij Ariane Mazijn worden er geen sporen van braak gevonden. Speurders gaan ervan uit dat de moordenaar een bekende moet zijn geweest. Eve Poppe heeft een licht mentale handicap doordat ze als jong meisje een hersenvliesontsteking doormaakte, maar is erg graag gezien in de buurt.

Eve Poppe.Beeld RV

Speurders staan voor een raadsel. Wanneer haar jongere zus Gerda verklaart dat Eve een glazenwasser had die ze nog geld moest, komt D.L. even in het vizier van de speurders.

Op 8 oktober 1997 wordt de glazenwasser verhoord door de federale politie. Hij geeft toe dat hij Eve Poppe al enkele jaren kent, omdat hij haar ramen lapt. Aanvankelijk betaalt ze daarvoor 250 Belgische frank (omgerekend 6,20 euro) per maand, maar na enkele maanden is ze gestopt met betalen. D.L. beweert dat de schuld is opgelopen tot 3.000 Belgische frank (74,40 euro). “Ik ben een paar keer bij haar aan de deur geweest. Eve Poppe beloofde me te betalen als ze het geld bij elkaar zou hebben”, zegt hij.

Omdat er geen andere aanwijzingen in zijn richting worden gevonden en ook alle andere sporen doodlopen, wordt het dossier geklasseerd.

Bekentenissen

Als D.L. op 1 oktober 2019 – hij zit dan bijna een jaar in de gevangenis op verdenking van de moord op Ariane Mazijn – verhoord wordt in het dossier-Poppe, gaat de glazenwasser over tot bekentenissen. Er is op dat moment ook een DNA-match in de zaak: een donkerbruin haar dat op het laken in haar bed gevonden werd, is volgens een DNA-deskundige ‘met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid’ van D.L.

“Toen ik langsging om mijn geld te krijgen, begon ze met mij te flirten. We hadden seks en toen gebeurde er iets gelijkaardigs als bij Ariane Mazijn”, verklaart D.L aan de speurders.

De glazenwasser blijft ook deze keer vaag over de omstandigheden van de moord. Die kan hij zich niet meer herinneren, zegt hij. Aan zijn vreselijke jeugd heeft hij wel nog levendige herinneringen. D.L. vertelt de speurders over zijn tirannieke en agressieve vader. Stephaan, zijn drie oudere zussen, en hun moeder zouden regelmatig geslagen en vernederd zijn door een agressieve vader. De drie meisjes zouden ook seksueel misbruikt zijn.

In 1980 – Stephaan D.L. is 16 jaar – wordt zijn vader opgepakt. De man zit twaalf jaar in de gevangenis en zal nooit meer naar huis komen.

In het kabinet van de onderzoeksrechter gaat D.L. tijdens zijn verhoor in de zaak-Poppe plots over tot andere bekentenissen. Uit het niets biecht hij op dat hij in de jaren negentig nog twee andere vrouwen heeft vermoord. Het gaat om Lutgarda Bogaerts, die van haar fiets is gesleurd in Oelegem, en Maria Van den Reeck die dood is teruggevonden in haar flat.

Fiets

Lutgarda Bogaerts is op 10 juli 1993 om 19 uur met de fiets vertrokken van bij haar thuis in Grobbendonk. De volgende ochtend doet haar vader bij de rijkswacht van Geel aangifte over haar onrustwekkende verdwijning.

Tot aan haar dood werkte Bogaerts bij Pidpa, de drinkwatermaatschappij in de provincie Antwerpen. Een collega heeft haar om 19.15 uur nog gezien langs het Albertkanaal. Hij haalt haar in Viersel in, en ze fietsen samen richting Antwerpen. Ter hoogte van Massenhoven verlaat de man het jaagpad, terwijl Bogaerts verder fietst.

Lutgarda Bogaerts.Beeld VTM nieuws

Lutgarda Bogaerts is op dat moment 28 jaar en een grote natuurliefhebber. Haar vrienden omschrijven haar als vriendelijk en makkelijk in de omgang. Ze heeft geen relatie, en houdt ervan om alleen op reis te gaan. Marc Dutroux is dan nog een nobele onbekende, maar haar ouders vinden die solo-uitstapjes maar niets.

Twee dagen na haar verdwijning doet haar vriendin Frieda een gruwelijke ontdekking. Op zoek naar Lutgarda, fietst ze met haar man het jaagpad af. Eerst zien ze de fiets van Bogaerts liggen aan een smal paadje. Het lichaam ligt wat verderop, uit het zicht van voorbijgangers. Bogaerts ligt op haar buik, haar aangezicht naar de grond. Ze is half ontkleed, haar handen zijn op de rug gebonden met een snelbinder. Een tweede snelbinder zit rond haar hals geknoopt.

Een visser die in 1986 en 1987 veroordeeld werd voor zedenfeiten en die de avond in de buurt was, wordt aangehouden. Het DNA-onderzoek is negatief en de man wordt na enkele maanden weer vrijgelaten. De moord op Lutgarda Bogaerts blijft jarenlang een mysterie.

Zesentwintig jaar na haar dood geeft de Antwerpse glazenwasser Stephaan D.L. toe dat hij de jonge vrouw is gekruist toen hij ’s avonds na het werk met zijn koersfiets langs het kanaal reed. Hij zag Bogaerts daarna het bos ingaan om te plassen. “Ik raakte daardoor geprikkeld en volgde haar”, verklaart D.L. aan de speurders. “Ze begon te roepen. Ik raakte in paniek en toen ben ik haar beginnen te wurgen.”

Op 9 december 1994, anderhalf jaar na de moord op Bogaerts, wordt op de derde verdieping van een appartementsgebouw in Borgerhout het lichaam van Maria Van den Reeck aangetroffen, in verregaande ontbinding. De 46-jarige vrouw ligt op de vloer in de woonkamer, met rond haar hals het snoer van een krultang.

Na een ongelukkig huwelijk woont Maria al tien jaar alleen in het appartement aan de Stenenbrug. Om financieel rond te komen is ze terechtgekomen in de wereld van bars en uitzuipkroegen. D.L. lapte de ramen in haar appartement. Aan de speurders verklaart hij dat hij door iets geprikkeld is geraakt. “Daarna is er iets gebeurd, maar ik kan me niet goed herinneren wat. Ik denk dat ik haar heb gewurgd”, zegt hij.

Drie keer getrouwd

D.L. was drie keer getrouwd. De drie vrouwen worden ondervraagd door de speurders. Ze beschrijven hem op seksueel vlak als ‘normaal’. Hun relatie met hem was dat in geen geval. Zijn eerste huwelijk duurt amper een jaar. Zijn ex noemt het ‘de zwaarste periode uit haar leven’. Ze vertelt de speurders hoe D.L. haar sloeg en verschillende keren bij de keel greep tijdens ruzies. “Hij zette ons constant psychologisch onder druk”, aldus zijn ex die als voorbeeld aanhaalt hoe hij op een dag met een bijl over haar arm schraapte, met de vraag of hij haar arm ineens moest afhakken. Onmiddellijk erna begon hij te lachen, en vroeg hij of ze echt geloofde dat hij zoiets zou doen.

Zijn tweede huwelijk duurt van 1993 tot 2011. In die achttien jaar krijgt zijn tweede vrouw dezelfde behandeling als de eerste. Ze wordt geslagen, uitgescholden en vernederd. Stephaan D.L. zegt over zijn tweede huwelijk dat zijn toenmalige vrouw ‘een standbeeld verdient om het zo lang met hem uit te houden’.

D.L. heeft een dochter uit zijn eerste huwelijk. Met zijn tweede vrouw heeft hij twee kinderen. Met geen van zijn kinderen is er nog contact.

D.L. heeft een indrukwekkend strafblad. In totaal is hij twaalf keer veroordeeld, voornamelijk wegens opzettelijke slagen en verwondingen en bedreigingen. De glazenwasser is ook vier keer veroordeeld voor verkeersagressie waarbij hij andere weggebruikers uitschold, aanviel, bedreigde en bespuwde. In 1985 en 1986 is hij twee keer veroordeeld voor aanranding van een meerderjarige.

‘Doodbrave kerel’

Hoe komt het dat de glazenwasser zo lang uit het vizier van het gerecht is kunnen blijven? Na zijn arrestatie maakte Het Nieuwsblad een portret over de man. “Een doodbrave kerel”, klonk het toen in de dartsclub in Schoten waar hij lid was. “We hadden dit totaal niet verwacht.”

Hengelen, boksen, tafelvoetbal en darts zijn de grootste hobby’s van D.L. Tussen 2000 en 2011, wat hij ‘zijn zwaarste periode’ noemt, was hij ook lid van twee motorclubs: Celtic Friends, die in Antwerpen jarenlang een hoogoplopende vete hadden met de Hells Angels, en de Blue Angels. ‘Blue’ is de afkorting van Bastards, Lunatics, Undesirables and Eccentrics, vrij vertaald als klootzakken, gekken, ongewensten en excentriekelingen.

Een vriend die hem van jongs af aan kende, maakte die periode ook mee. “Als er moest afgelapt (gevochten, EL) worden, was Stephaan de ideale man”, zegt hij. Volgens de getuige beschouwde hij vrouwen als een gebruiksvoorwerp. “Een vrouw was er om hem te dienen en om zijn lusten op bot te vieren.”

Volgens het psychiatrisch verslag heeft de beschuldigde een IQ van 90, de ondergrens van het gemiddelde IQ. Er zijn geen aanwijzingen van stoornissen. Uit de tests blijkt dat hij in staat is om zijn gedrag te plannen en te organiseren. De gerechtspsychiaters besluiten dat er aanwijzingen zijn van een uitgebluste persoonlijkheid met antisociale en narcistische kenmerken.

Over wat het mogelijke geheugenverlies betreft, zijn de psychiaters het eens: dat is weinig plausibel. “Enkel een mechanisme van verdringing zou dit kunnen verklaren”, aldus hun verslag. “Gezien dit vooral beschreven wordt bij personen met traumatische ervaringen, lijkt het weinig waarschijnlijk. De stelling dat betrokkene bepaalt wat hij al dan niet vertelt, is zonder meer aannemelijker en meer compatibel met zijn persoonlijkheid.”

Maandag start het assisenproces met de samenstelling van de jury. Vrijdag wordt de akte van beschuldiging voorgelezen – de samenvatting van het gerechtelijk onderzoek – en wordt Stephaan D.L. verhoord. De glazenwasser riskeert levenslang.