N-VA-voorzitter De Wever wil meer zelfbestuur voor Vlaanderen "extralegaal" afdwingen, Groen kritisch: "Vlaanderen doet het niet beter" 

"Ik denk al langer dat de opportuniteit om in het legalisme te hervormen, weg is. Zoals op verschillende momenten in onze vaderlandse geschiedenis zal je naar een extralegale hervorming moeten gaan", zo antwoordde N-VA-voorzitter Bart De Wever dit weekend in een interview in De Tijd op een vraag hoe hij het confederalisme - België als een soort verbond van onafhankelijke (deel)staten die wel nog bepaalde dingen samen doen - hoopt te bereiken.

In een debat met Groen-co-voorzitter Jeremie Vaneeckhout in "De zevende dag" herhaalt De Wever die woorden. Maar een "revolutie" wil hij dat niet noemen. "Alle grote hervormingen zijn extralegaal ingevoerd en dan gelegaliseerd. Daarover heb ik met (oud-premier en CD&V-boegbeeld, red.) Jean-Luc Dehaene nog lang gesproken. Zo zijn grote nationale departementen eerst feitelijk gesplitst. In dit land is een ding zeker: eens je zelfbestuur hebt, komt dat nooit meer samen. Want waarom zou je iets samen doen met een landsdeel dat fundamenteel anders denkt en stemt?"

De Wever wil enkel nog in een federale regering stappen als hij de garantie heeft op zo'n fundamentele hervorming van het land. "Ik doe niet mee aan het status quo. Want dan gaat het Vlaamse geld eraan."

Vaneeckhout zegt zich zorgen te maken over De Wevers plannen. Hij merkt fijntjes op dat de N-VA al 15 jaar bezig is met haar "historische strijd". "Maar intussen ondergraaft de Vlaamse regering iedere dag de steun voor het confederalisme door ouderenzorg, kinderopvang, milieubeleid, klimaatbeleid of openbaar vervoer niet op een goede manier aan te pakken. Vlaanderen doet het niet beter. Op die manier dreigt de N-VA de eeuwige belofte te worden."

Eerder in het gesprek had Vaneeckhout de N-VA "de partij van de dakloosheid, van besparingen in de zorg en de drama's in de kinderopvang" genoemd. "Vlaanderen is de enige entiteit in dit land die nog structureel gezond is", verdedigt De Wever zich. "De federale regering zit daarentegen in het putje van de wereld: de hoogste belastingen, de grootste tekorten en jullie smijten met geld, zonder voorwaarden. Daar doen wij niet aan mee. De budgetten voor Welzijn zijn systematisch verhoogd. Maar de overheid kan niet alle tekorten dekken: die realiteit aanvaarden wij."

Volgens Vaneeckhout doe je politiek nochtans "om het leven van mensen te veranderen". "Ik ga ervan uit dat mijnheer De Wever daar 15 jaar geleden mee gestart is: 'Vlaanderen zal veranderen'. En nu is het enige bilan 'we hebben een begroting in evenwicht'. Het gaat om de manier waarop je aan politiek doet. Kies je ervoor om in crisistijd in mensen te investeren, zoals de enorme inspanning die de federale regering heeft gedaan om de energiefactuur haalbaar te houden? Of kies je ervoor om op het einde van de maand een begroting in evenwicht te hebben, terwijl er bij de bevolking drama's gebeuren?"

Uiteraard ligt er op het vlak van de federale begroting enorm veel werk op de plank en moeten we dat rechttrekken, benadrukt Vaneeckhout nog. "Maar inderdaad: deze federale regering heeft er tijdens de grootste energiecrisis sinds WOII, in tegenstelling tot de Vlaamse regering, voor gekozen om wél steun te geven aan de mensen en hun energiefactuur te milderen." 

Ook Open VLD - coalitiepartner van de N-VA in de Vlaamse regering - vindt de voorstellen van Bart De Wever over confederalisme maar niks. "Een pleidooi voor een staatsgreep omdat de verkiezingsuitslag geen splitsing van het land mogelijk zal maken. Dat mag je als democraat zorgwekkend noemen", twittert partijvoorzitter Egbert Lachaert.

"Resultaten boek je maar door samen te werken en niet door permanent te schofferen."