DEBAT VAN DE DAG. Moeten verkeersboetes verhogen naarmate je inkomen hoger is?

Volgens de PS moeten verkeersboetes afhankelijk gemaakt worden van het loon van de overtreder. Wie betrapt wordt op bellen achter het stuur betaalt vandaag 174 euro. Volgens het voorstel van de PS zou dat drie keer zoveel kunnen zijn voor wie meer verdient: 522 euro.

Zanchetta benadrukt dat “enkel de 10 procent mensen met het hoogste netto belastbaar inkomen in ons land” meer zouden moeten betalen. Concreet zou dit gelden vanaf een netto jaarloon van 69.549 euro. De verkeersboete zou verdubbelen vanaf een inkomen hoger dan 121.000 euro per jaar. Een verdrievoudiging zou pas van toepassing zijn op overtreders met een jaarlijks netto inkomen vanaf 154.000 euro.

“Boetes van 100 euro voor overdreven snelheid zijn totaal verwaarloosbaar voor iemand met een heel hoog inkomen, terwijl dat zwaar weegt op mensen met een laag loon”, zegt Zanchetta. Volgens haar zijn verkeersboetes voor rijke mensen dus “minder doeltreffend”. Hogere boetes moeten volgens de PS “het ontradend effect voor bepaalde bevolkingsgroepen” herstellen.

Willems is geen voorstander van de idee, zo vertelt hij bij radiozender Joe FM. Sven en Anke van Joe FM vroegen de mening van hun luisteraars. Maar liefst 26 procent van de luisteraars is voorstander, 74 procent is tegen.

Het voorstel komt overgewaaid uit Finland, verduidelijkt Willems bij Joe FM. “Daar zijn de verkeersboetes afhankelijk van hoeveel je verdient. Dat leidt tot rare dingen. Een topman daar heeft ooit een boete gekregen van 116.000 euro, omdat hij 83 km/u reed met zijn Harley-Davidson op een plek waar hij normaal 60 km/u mocht rijden”, klinkt het. “Ze hebben een rechtstreekse link met de belastingaangifte. De verkeersboete wordt op basis daarvan berekend.”

“In ons land zien we dat niet zo’n vaart lopen. Hoe ga je hier het inkomen bepalen? Je hebt mensen die tien bedrijven hebben, maar zichzelf een bescheiden loon uitkeren. Je hebt andere mensen die in loondienst zijn en veel verdienen. Volgens ons is het niet de oplossing voor meer verkeersveiligheid in ons land.”

“De boete moet in verhouding staan tot de overtreding en moet vooral als doel hebben dat je niet meer in de fout gaat”, vindt Willems. “Een rijbewijs met punten lijkt ons een efficiënter middel. Zo maak je het speelveld voor iedereen gelijk. Als je veel overtredingen begaat, dan raak je op het einde van je rit je rijbewijs kwijt. Een politierechter kan dan nog oordelen over een bijkomende straf zoals een verkeersboete.”

Willems refereert aan een Noorse studie voor het rijbewijs met punten. “Als je een aantal punten bent kwijtgeraakt, dan krijg je een waarschuwing. Dat is de trigger voor mensen om hun gedrag aan te passen. Je krijgt een brief waarin staat dat je bijvoorbeeld een online cursus moet volgen en als je nog twee zware verkeersovertredingen zou begaan, dan ben je je rijbewijs kwijt. Voor veel mensen is dit het punt waarop ze hun gedrag aanpassen.”

Minister Gilkinet staat achter het voorstel van de PS. “Een boete van 50 euro is bijna onbetaalbaar met een klein pensioentje, maar slechts een peulschil als je met een Porsche Cayenne rijdt”, aldus Gilkinet. “Door boetes te vermenigvuldigen op basis van het loon, krijgen overtreders een duidelijker signaal. Het maakt het systeem eerlijker en dus ook efficiënter.”

“Willen we de verkeersveiligheid fors verbeteren, dan is er maar één dossier dat vandaag op tafel zou moeten liggen: het rijbewijs met punten, wat ook in het regeerakkoord staat”, aldus Vooruit-Kamerlid Joris Vandenbroucke. “Maar telkens als we die discussie voeren, beginnen de Waalse socialisten met hun voeten te slepen. Waarna ze met dit soort voorstellen afkomen. Onbegrijpelijk, zeker als je weet hoe enorm gevaarlijk de Waalse wegen zijn.”

Minister Peeters is geen voorstander van het PS-voorstel om de hoogte van verkeersboetes te laten afhangen van het inkomen. “Alsof recidivisten enkel mensen zijn die er financieel beter voor staan. Je vindt hardleerse overtreders overal en het is net die kleine minderheid die het verpest voor bestuurders die zich wel correct gedragen”, luidt het.

Zij herhaalt haar pleidooi voor de invoering van het rijbewijs met punten. In 27 Europese landen geldt een rijbewijs met punten. België is samen met Zwitserland, Estland, Slovakije en Zweden het enige land zonder het systeem, voert ze aan. “Doorzichtige vertragingsmanoeuvres zoals dit ballonnetje kunnen onze verkeersveiligheidscijfers missen als de pest”, aldus Peeters.

Ook op de oppositiebanken stelt Wouter Raskin (N-VA) dat het enkel een manier is om het rijbewijs met punten af te blokken. Hij merkt ook op dat er in Vlaanderen veel meer trajectcontroles zijn dan in Wallonië. “Dit is dus geen solidaire maatregel, maar een extra geldstroom vanuit onze regio naar de Waalse staatskas. Iedereen is gelijk voor de wet en hoort dezelfde boetes te betalen”, aldus Raskin.

Volksvertegenwoordiger voor Open VLD, Katja Gabriëls, is tegen het voorstel van de PS. “Een nieuwe dag, een nieuw voorstel van de PS. Mensen die werken harder straffen. What’s next? De prijs van een brood afhankelijk maken van het inkomen? Ons sociaal model draait op iedereen die elke dag opnieuw de handen uit de mouwen steekt en onderneemt!”

Vanop het terrein reageert Touring bijzonder scherp. “Als verkeersmaatregel is dit een losse flodder die geen noemenswaardig effect zal hebben”, luidt het. “Het is niet omdat je meer verdient, dat een bepaalde overtreding plots gevaarlijker of ontoelaatbaarder wordt. Of omgekeerd, dat het signaal om een bepaalde overtreding niet meer te begaan, plots zwakker wordt louter omdat je een minder hoog inkomen hebt.”

Bovendien zijn de inkomensplafonds voor hogere boetes volgens Touring zo gekozen dat die diversificatie in de praktijk voor de meeste weggebruikers dode letter zal blijven. “Verkeersveiligheid is dermate belangrijk dat het thema niet gekaapt mag worden voor andere doeleinden. Inkomensfiscaliteit en verkeersveiligheid of verkeersgedrag kunnen niet aan mekaar gebonden worden”, besluit de organisatie.

En nu is het aan jou. Wat is jouw mening? Laat het weten in de comments onder dit artikel. We bundelen de boeiendste reacties vanavond in een nieuw stuk.