Human Rights Watch: "Oekraïne heeft zich ook schuldig gemaakt aan oorlogsmisdaden"
Het Oekraïense leger heeft illegale landmijnen ingezet in de oorlog tegen Rusland. Dat zegt de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch. "Oekraïne heeft zich ertoe verbonden dat niet te doen", zegt Jan Kooy in "De wereld vandaag" op Radio 1. "Maar wij hebben bewijs dat dat wel gebeurd is. Daardoor brengen ze hun eigen burgers in gevaar. We hopen dat de internationale gemeenschap dit ernstig neemt."
Verschillende organisaties klagen al maanden de oorlogsmisdaden aan die Rusland begaat, maar volgens mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch hebben Oekraïense troepen zich hier ook schuldig aan gemaakt. "We hebben bewijs dat Oekraïne landmijnen heeft ingezet", zegt Jan Kooy van Human Rights Watch in "De wereld vandaag" op Radio 1.
BELUISTER - Welke bewijzen heeft Human Rights Watch?
Oekraïne zou illegale landmijnen inzetten, Human Rights Watch: "Ook Oekraïne moet zich aan de regels houden"
"Izjoem werd vorig jaar tussen april en september bezet door Rusland", zegt Kooy. "We stelden vast dat in die periode op negen verschillende locaties in de regio een incident plaatsvond met een vlindermijn, in dit geval ingezet door Oekraïne. Dat konden we zien aan de manier waarop de mijnen geland zijn."
Een vlindermijn is een soort landmijn die vanuit de lucht wordt verspreid en bedoeld is om mensen te raken. Door de speciale vlindervorm dwarrelen de mijnen naar beneden. Daardoor kunnen ze zich ongecontroleerd over een groot gebied verspreiden.
Volgens Human Rights Watch vielen bij de incidenten zeker elf dodelijke burgerslachtoffers. Medische hulpverleners spreken van minstens vijftig ernstig gewonde patiënten, onder wie vijf kinderen. Daarbij was meestal een amputatie van bijvoorbeeld het onderbeen nodig. "Het gevaar is daarbovenop dat het tientallen jaren kan duren voor alle mijnen verwijderd worden", zegt Kooy.
Verdrag van Ottawa
Sinds het Verdrag van Ottowa van 1997 verbindt het grootste deel van de landen wereldwijd zich ertoe om dat soort wapens niet in te zetten omdat het niet mogelijk is om een onderscheid te maken tussen burgerlijke en militaire slachtoffers. Rusland is geen lid van het verdrag, maar Oekraïne tekende het in 1999.
"De Oekraïense autoriteiten zeiden dat ze die landmijnen niet zouden inzetten", zegt Kooy. "We hebben onze bevindingen gedeeld met hen. Ze zeggen nu onderzoek te doen naar hoe dat gebeurd is en hoe dat voorkomen kan worden. We hopen in eerste instantie dat Oekraïne er open over communiceert. Daarnaast moeten de getroffen personen worden gecompenseerd en hulp krijgen."
Ook Oekraïne moet zich aan de oorlogsregels houden
Rusland heeft op grove schaal oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid begaan, zegt Kooy, maar hij hoopt dat de internationale gemeenschap de Oekraïense oorlogsmisdaden even ernstig neemt als die van Rusland. "De internationale partners kunnen Oekraïne erop aanspreken. Ook zij moeten zich aan de oorlogsregels houden. Er worden wapens geleverd, maar daar horen ook plichten bij. We hopen dat de Belgische regering deze boodschap ook zal uitdragen."
BEKIJK - Een ploeg van VRT NWS was eerder al ter plaatse in de regio. Daar zijn soldaten begraven, maar ook ruim 100 burgers:
