Dollekoeienziekte duikt voor het eerst in 12 jaar op in Nederland: "Geen gevaar voor mensen"

In Nederland is op een boerderij een variant van de dollekoeienziekte aangetroffen bij een dode koe, voor het eerst sinds 2011. Dat meldt het ministerie van Landbouw. De rundveeziekte is ook de oorzaak van een variant van de ziekte van Creutzfeldt-Jakob bij mensen. Volgens het federaal voedselagentschap FAVV gaat het naar alle waarschijnlijkheid om een sporadisch geval en is er geen gevaar voor mensen.

Voor het eerst in 12 jaar is in Nederland een geval van de dollekoeienziekte (BSE) opgedoken. Het laatste geval dateert uit 2011. Vanaf 1986, het jaar van de ontdekking van de ziekte, betekende de ziekte in het Verenigd Koninkrijk een ramp voor de rundveehouders. Meer dan 180.000 besmette runderen moesten toen worden afgevoerd. 

De dollekoeienziekte ontstond aanvankelijk door het toedienen van krachtvoeder dat gebaseerd was op dierlijk organisch materiaal. Dierlijk meel is ondertussen al lang verboden. 

Ondertussen heeft Wageningen BioVeterinary Research het kadaver van het zieke beest onderzocht en blijkt dat de ziektevariant niet gevaarlijk is voor mensen. De Nederlandse autoriteiten hebben daarnet ook bevestigd dat het om de atypische variant van BSE gaat. Het gaat dus om de sporadische ouderdomsvorm van BSE die heel af en toe opduikt.

"Het vlees van het dier is bovendien niet in de voedselketen terechtgekomen en vormt geen gevaar voor de voedselveiligheid", meent de Nederlandse minister van Landbouw Piet Adema. 

De dollekoeienziekte herkennen bij runderen?

  • Eerste verschijnselen: overgevoeligheid van de huid, heel fijne spiertrillinkjes in de nek, op de schouders of flanken en tandenknarsen
  • Later: de dieren worden schuw en overdreven oplettend
  • Ten slotte: de dieren vertonen een dronkemansgang, dat verergert tot verlamming van voornamelijk de achterpoten. Het hele ziekteverloop duurt enkele weken tot maanden.

De rundveeziekte kan bij mensen de ziekte van Creutzfeldt-Jakob veroorzaken. Je kan besmet raken na het eten van besmet rundvlees. De ziekte van Creutzfeldt-Jakob is een zeer zeldzame hersenziekte, gekenmerkt door geheugenverlies, bewegings- en evenwichtsstoornissen, onwillekeurige bewegingen en stijfheid. De ziekte komt vooral voor bij jonge mensen en heeft in vele gevallen een dodelijke afloop. Er bestaat geen behandeling voor.

Volgens het federaal voedselagentschap FAVV gaat het naar alle waarschijnlijkheid om een "sporadisch geval". Op dit moment worden er voortdurend controles uitgevoerd op de kadavers van runderen. Veel dieren worden in ons land behoorlijk jong geslacht. Daardoor is de kans op een BSE-besmetting heel klein. FAVV gaat de waakzaamheid voorlopig dus niet verhogen. 

De dollekoeienziekte in België 

In België werd de ziekte in 1997 voor het eerst vastgesteld op een boerderij in Havelange in de provincie Namen. Sinds 2006 werd er geen enkel geval meer vastgesteld. Het laatste geval dateert van 5 oktober 2006 (Perinnes-lez-Binche), alles samen zijn 133 gevallen bekend.

De ziekte verspreidt zich onder de runderen via geïnfecteerd slachtafval in het voer. Het duurt meer dan drie jaar voordat de dieren er ziek van worden.

Het Nederlandse ministerie van Landbouw wil voorlopig niet bekend maken waar de boerderij gelegen is. De boerderij zou wel hermetisch afgesloten zijn, meldt het ministerie. De toegang is geblokkeerd. 

Meest gelezen