Nieuwe Tsjechische president gaat voluit voor steun aan Oekraïne: gevechtsvliegtuigen "geen taboe" en NAVO-lidmaatschap moet kunnen na oorlog
De pas verkozen Tsjechische president Petr Pavel heeft zich in een interview met de BBC geuit als een grote voorstander van westerse wapenleveringen aan Oekraïne, inclusief gevechtsvliegtuigen. En, zo vindt hij, eens het conflict in Oekraïne achter de rug is, verdient het land het om lid te worden van de NAVO.
Petr Pavel versloeg afgelopen zaterdag zijn tegenstander Andrej Babiš in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen. Pavel is een gepensioneerde NAVO-generaal, die ooit voorzitter was van het militair comité van de NAVO, de nummer twee zeg maar van de alliantie.
Hij houdt er een pro-Europese houding op na, maar pleit voor een hard migratiebeleid, een beleid dat zou kunnen botsen met internationale afspraken over migratie. In een van de heetste internationale hangijzers van dit moment, de oorlog in Oekraïne, lijkt hij dan weer voorop te lopen.
In een televisie-interview met de BBC uit hij zich als een vurige voorstander van verdere militaire steun aan Oekraïne. Er zouden "bijna geen limieten" mogen zijn in wat landen naar Oekraïne sturen, meent hij. Het zenden van gevechtsvliegtuigen zoals F-16's bijvoorbeeld, is voor Pavel "geen taboe". Al vraagt hij zich wel af of die nog in een tijdspanne geleverd kunnen worden waarin ze nog nuttig kunnen zijn voor Oekraïne.
Pavel neemt zo een duidelijker standpunt in dan de Franse president Emmanuel Macron, die eerder zei dat "niets uitgesloten" is. De Amerikaanse president Joe Biden antwoordde deze week echter "neen" op een vraag van journalisten of de VS gevechtsvliegtuigen moet sturen.
Tsjechië was al van bij het begin van de Russische invasie een van de eerste landen die militaire steun aan Oekraïne leverden. Het was ook een van de eerste westerse landen die aankondigden dat ze tanks en andere militaire voertuigen wilden sturen.
"Waarschijnlijk konden maar heel weinig mensen zich voorstellen dat westerse landen bereid zouden zijn om Oekraïne te voorzien van moderne gevechtstanks of langeafstandsartillerie of luchtafweersystemen", zegt Pavel aan de BBC. Nu is dat realiteit, klinkt het, "maar het is nog niet voldoende".
Pavel ziet de alsmaar toenemende leveringen ook allerminst als een escalatie. "We hebben geen alternatief. Als we Oekraïne niet helpen, dan verliezen ze waarschijnlijk deze oorlog. En als zij verliezen, verliezen we allemaal." Daarom moeten de Europese leiders hun bevolking uitleggen wat de zin van steun aan Oekraïne is, benadrukt hij.
Al houdt hij nog altijd de deur open voor dialoog. "Het einde van de oorlog is in Russische handen. Er is maar één beslissing van president Poetin nodig."
En als er ooit een einde aan het conflict komt, dan verdient Oekraïne het om lid te worden van westerse organisaties, vindt Pavel. Van de Europese Unie, zoals hij al eerder zei, maar ook van de NAVO. Oekraïne zal daar op dat moment "moreel en praktisch gezien" klaar voor zijn, meent Pavel. "Het Oekraïense leger zal waarschijnlijk het meest ervaren leger in Europa zijn."