Vlaams minister Demir (N-VA) wil splitsing justitie: "Eigen gevangenissen en strafbepalingen en eigen strafwetboek"

Vlaams minister van Justitie Zuhal Demir (N-VA) pleit ervoor om justitie te splitsen. Ze had daarom een studie besteld en uit die studie van grondwetspecialisten Stefan Sottiaux en Arvid Rochtus blijkt volgens haar duidelijk dat een splitsingsscenario wel degelijk kan en "geen sprookje is". Ze geeft wel toe dat in de studie verschillende scenario's worden onderzocht.

"Terzake" sprak vandaag met Stefan Sottiaux over de studie waarvan hij een van de auteurs is. "Het zal altijd ingewikkeld blijven. Daar kan je van op aan", is zijn conclusie. 

We mogen enkelbanden aanleggen, maar we mogen niet zeggen of we dat voor drugscriminelen een goed idee vinden of niet

Vlaams minister van Justitie Zuhal Demir (N-VA)

Aan het woord "ingewikkeld" heeft Vlaams minister Zuhal Demir geen boodschap. "Als het gaat over justitie en veiligheid is eenieder vandaag gefrustreerd", zegt ze in "Terzake". "Kijk maar naar de overbevolking van de gevangenissen, naar alles wat federaal doorstuurt naar enkelbanden (een Vlaamse bevoegdheid, red.). Het is vaak dweilen met de kraan open."

Demir wil dit in een Vlaanderen met meer bevoegdheden beter kunnen aanpakken. "In Vlaanderen heb je een uitvoerende macht - de regering -, een wetgevende macht - een parlement - maar heb je geen rechterlijke macht. We mogen enkelbanden aanleggen, maar we mogen niet zeggen of we dat voor drugscriminelen een goed idee vinden of niet." Een democratisch deficit, dus. "Dat is problematisch voor een democratie."

BEKIJK - Vlaams minister Demir legt uit waarom ze een splitsing van justitie een goed idee vindt.

Videospeler inladen...

Dit is niet luchtfietsen, dit is voorbereiden

Vlaams minister van Justitie Zuhal Demir (N-VA)

"Voor mij is het logisch dat de hefbomen wel naar het deelstatelijk niveau komen", zet Demir haar betoog verder. "Eigen gevangenissen, eigen strafbepalingen en een eigen strafwetboek." Al geeft ze toe dat niet alles op Vlaams niveau vandaag zo goed verloopt: ze noemt onder meer jeugdzorg en onderwijs. 

Bij een Vlaamse justitie moet het dus beter, en dat zal geld kosten. "Maar bij een falend justitiebeleid is de maatschappelijke kost nog groter."

En dat een splitsing van justitie ingewikkeld is, vormt voor haar geen bezwaar. "Het is nu al bijzonder ingewikkeld. Het is aan de politiek om die knopen door te hakken."

Dat er voor een splitsing zal moeten worden samengewerkt met de andere deelstaten ontkent Demir niet, maar dat zal volgens haar net gemakkelijker gaan als er heldere bevoegdheidsverdelingen zijn, in plaats van de "potpourri van structuren" van vandaag. "Dit is niet luchtfietsen, dit is voorbereiden. Splitsen kán en is geen sprookje."

Technisch is alles splitsbaar, maar...

De studie van de grondwetspecialisten Stefan Sottiaux en Arvid Rochtus (KU Leuven) is besteld door Vlaams minister Demir, maar is academisch onafhankelijk uitgevoerd.

Stefan Sottiaux erkent dat ons land een buitenbeentje is vergeleken met andere federale staten. In de meeste andere federale staten zijn justitie en politie in hoofdzaak een zaak voor de deelstaten, terwijl dat hier unitair is geregeld. "Technisch is het splitsbaar, maar om dat op een duurzame manier te doen, moet je een tweederdemeerderheid hebben", zegt hij

Bovendien zijn er ook argumenten tegen splitsing. Als één regio bijvoorbeeld lakser zou gaan optreden, waardoor problemen meer bij de andere regio zouden terechtkomen. Daarom vindt Sottiaux het geen slecht idee om een aantal zaken federaal te houden: grote terreurprocessen bijvoorbeeld, of de hoogste rechtscolleges (Hof van Cassatie en Grondwettelijk Hof).

BEKIJK - "Terzake" spreekt met professor Stefan Sottiaux (KU Leuven):

Videospeler inladen...

Meest gelezen