KIJK. Chinese spionageballon duikt op in luchtruim VS en verzamelt mogelijk informatie over 'doomsday'-vliegbasis, leger wil hem voorlopig niet neerhalen

De Amerikaanse diensten volgen de ballon sinds hij een paar dagen geleden het Amerikaanse luchtruim binnenkwam via Canada, onder meer door hem te observeren met bemande militaire vliegtuigen. De ballon zou zich in de stratosfeer bevinden. “Het gaat duidelijk om een surveillanceballon en zijn traject voert hem momenteel boven gevoelige sites”, met name nucleaire silo’s, aldus een anonieme verantwoordelijke. De Chinese ballon vliegt al enkele dagen in het Amerikaanse luchtruim, maar werd al langer geobserveerd, aldus de bron nog.

Uitgelegd: Waarom grootmachten spionageballonnen gebruiken

De ballon zou zich momenteel boven Montana bevinden, in het westen van de VS. In die staat ligt ook de vliegbasis Malmstrom. Vanop die ‘doomsday’-basis kunnen de Amerikanen intercontinentale ballistische raketten afvuren. De luchtmachtbasis herbergt 150 intercontinentale ballistische raketten met de naam Minuteman III (ICBM’s), genoeg om onze hele planeet te vernietigen. Het is het grootste complex van nucleaire raketsilo’s op het westelijk halfrond. Een voormalige commandant van Malmstrom drukte het zo uit, schrijft ‘The Telegraph’: “Wij zijn de bewakers van doomsday. En dat is niet overdreven.”

Cedric Leighton, een gepensioneerde kolonel van de Amerikaanse luchtmacht en militair analist bij CNN, zegt aan de zender dat de Chinese ballon “twee delen van de Amerikaanse nucleaire triade rechtstreeks op zijn pad vindt”. “De triade bestaat uit bommenwerpers, raketten en onderzeeërs”, aldus Leighton. Nog volgens de oud-kolonel is er “hoog betrouwbare informatie dat China hiervoor samenwerkt met Rusland”. Hij vreest dan ook dat, naast de mogelijke dodelijke slachtoffers op de grond, er “een diplomatiek fiasco” kan ontstaan als de Amerikanen de ballon zouden neerhalen. “Dit kan de spanningen nog verder opdrijven.”

Het Pentagon heeft op vraag van president Joe Biden wel degelijk de mogelijkheid onderzocht om de ballon neer te schieten, maar heeft beslist om dat toch niet te doen vanwege het mogelijke risico van vallend puin, zegt de eerder vermelde verantwoordelijke die anoniem wenst te blijven. “We hebben uitgemaakt dat hij zo groot is dat het puin schade kon veroorzaken, indien hij in bewoond gebied zou zijn neergehaald”, klinkt het ook daar. Vanwege de grote hoogte vormt de ballon volgens het Pentagon echter geen gevaar voor vliegtuigen.

Pat Ryder, de woordvoerder van het Pentagon, wil enkel kwijt dat de North American Aerospace Defense Command (NORAD) de bewegingen van de ballon observeert. Het toestel vormt volgens de woordvoerder “geen militair of fysiek risico vormt voor de mensen op de grond”.

Het is niet de eerste keer dat het luchtruim op deze manier geschonden wordt. De ballon blijft deze keer wel langer dan normaal boven de VS. Washington staat met Peking in contact over het incident, dat toont hoe ver beide grootmachten gaan om elkaar te bespioneren te midden van toenemende spanningen.

De Amerikaanse buitenlandminister Antony Blinken heeft over enkele dagen een bezoek naar China op de planning staan. Of er naar aanleiding van de aangetroffen surveillanceballon nog iets aan die reisplannen wordt veranderd, is nog niet bekend.