Jonas Roosens

Wetstraatwatcher Ivan De Vadder: "Nu is aan een van de voorwaarden van N-VA voldaan om tot samenwerking te komen"

Wetstraatwatcher Ivan De Vadder is niet verrast dat Dries Van Langenhove stopt als Kamerlid voor de partij Vlaams Belang. “Hij was al activist voor hij in de partijpolitiek stapte, en activisme is altijd zijn stokpaardje gebleven. Het is de aard van het beestje.” Een verlies voor de partij is het – een jaar voor de verkiezingen – wel. “Vlaams Belang raakt hiermee een electoraal boegbeeld kwijt.”

analyse
Ivan De Vadder
Wetstraatwatcher voor VRT NWS. Maakt en presenteert ook het programma "De afspraak op vrijdag".

“Ik heb me altijd meer activist dan politicus gevoeld. Ik zat in het parlement, maar ik ben nooit van het parlement geweest.” Met die woorden neemt Dries Van Langenhove vandaag afscheid van zijn rol als parlementslid, waarin hij sinds 2019 als onafhankelijke in de Vlaams Belang-fractie zetelde. “Een verlies”, reageerde partijvoorzitter Tom Van Grieken na de persconferentie.

“En geen klein verlies”, duidt Wetstraatwatcher Ivan De Vadder. “Vlaams Belang raakt hiermee een jaar voor de verkiezingen een electoraal boegbeeld kwijt. In 2019 scoorde Van Langenhove enorm goed: met ruim 39.000 voorkeurstemmen behaalde hij een twintigste plaats van alle kandidaten in het land, en vertoefde hij in het gezelschap van namen als Vincent Van Quickenborne (Open VLD), Jean-Marie Dedecker (Lijst Dedecker) en Kristof Calvo (Groen), die ongeveer dezelfde resultaten behaalden. In Vlaams-Brabant deden alleen Theo Francken (N-VA), Maggie De Block (Open VLD) en Koen Geens (CD&V) het beter.”

BEKIJK - "Je voelt dat de band tussen Tom Van Grieken en Dries Van Langenhove nog steeds heel goed is", legt Ivan De Vadder uit in "Het journaal":

Videospeler inladen...

Duale verhouding

Van Langenhove was dan wel stemmentrekker van dienst voor Vlaams Belang, de verhouding tussen de Opwijkenaar en de partij is altijd dubbel geweest. “Hij werd nooit daadwerkelijk lid van Vlaams Belang, en daar zijn een aantal verklaringen voor”, gaat De Vadder verder. 

Eind 2018 begon het gerecht een onderzoek naar de extreemrechtse jongerenbeweging Schild en Vrienden, waarvan Van Langenhove de leider was. “Dat maakte Vlaams Belang voorzichtig. In 2004 werden enkele vzw’s van de partij veroordeeld voor inbreuken op de racismewet, wat uiteindelijk tot de naamsverandering van Vlaams Blok naar Vlaams Belang heeft geleid. Zolang Van Langenhove geen lid van de partij was, kon een soortgelijk scenario worden vermeden mocht hij voor gelijkaardige feiten veroordeeld worden.” 

In het parlement hang je vast aan regels en spreektijden. Op zijn eigen kanalen, toegankelijk en met relatief weinig toezicht, zegt Van Langenhove wat hij wil

Wetstraatwatcher Ivan De Vadder

Tegelijkertijd heeft Van Langenhove het activisme nooit helemaal willen loslaten. “Daar heeft hij nooit een geheim van gemaakt. Waarom hij dan wel de stap naar partijpolitiek heeft gezet? Misschien omdat – het onderzoek naar Schild & Vrienden indachtig – een parlementair mandaat bescherming bood, misschien voor het welzijn van de partij. Maar hij is altijd tussen zijn rol als parlementslid en activist blijven hangen, en vandaag kiest hij duidelijk voor die laatste.”

Geen potten gebroken

Zijn parlementaire onschendbaarheid werd in het kader van de Schild & Vrienden-zaak al opgeheven, maar door deze beslissing is hij ook zijn vast inkomen kwijt. “Hij zegt genoeg geld met zijn YouTube-kanaal “Kies Dries” te verdienen om zichzelf en naar eigen zeggen ook medewerkers te kunnen betalen. Hij zou een half miljoen tot een miljoen mensen bereiken. Als dat klopt, is het qua zichtbaarheid geen al te groot verlies dat hij in het parlement zijn zeg niet meer kan doen. Daar heeft hij sowieso geen potten gebroken.”

Als activist heeft Van Langenhove beduidend meer vrij spel om zijn mening te verkondigen. “In principe ben je als parlementslid beschermd om je vrije mening te geven, maar er heerst toch flink wat sociale controle of je uitspraken wel binnen de wet vallen. Je hangt er vast aan regels en spreektijden. Op zijn eigen kanalen, toegankelijk en met relatief weinig toezicht, zegt hij wat hij wil.” 

Tijdens de persconferentie over zijn vertrek riep Van Langenhove op om in 2024 massaal op Vlaams Belang te stemmen. “Enerzijds neemt hij bewust afstand van de partij, maar een band blijft er natuurlijk wel.” Oftewel: Vlaams Belang verliest een electoraal boegbeeld dat eigenlijk nooit helemaal bij de partij heeft gehoord, maar een boegbeeld was hij wel degelijk.

Dichter bij N-VA

De verkiezingen van 2024 zijn nog meer dan een jaar van ons verwijderd, maar speculaties over winst, verlies en mogelijke nieuwe coalities doen intussen al een hele tijd de ronde. Eén scenario dat naar voren wordt geschoven, is dat van een samenwerking tussen Vlaams Belang en N-VA. Geen verhaal waar partijvoorzitter Bart De Wever voor lijkt te staan springen, al sprak hij in het verleden wel over “een aantal voorwaarden” waaraan Vlaams Belang zou moeten voldoen vooraleer er van zo’n samenwerking sprake kan zijn.

Je kan niet ontkennen dat het resultaat van Van Langenhoves vertrek is dat aan één van de voorwaarden van N-VA is voldaan om tot een samenwerking te komen

Wetstraatwatcher Ivan De Vadder

“Zowel Tom Van Grieken als Dries Van Langenhove ontkennen in alle toonaarden dat Van Langenhoves vertrek een toegift richting N-VA is”, aldus De Vadder. “Maar: je kan niet ontkennen dat het resultaat van zijn vertrek wel is dat aan één van de voorwaarden van N-VA is voldaan om tot zo’n samenwerking te komen. Niet op vraag van, wel het resultaat. Een vaststelling.”

Zin of onzin van het parlement

Ten slotte ziet De Vadder hoe de aantrekkingskracht van ons parlement steeds meer lijkt af te nemen. “Enkele jaren geleden lieten Jessika Soors (Groen) en Jan Bertels (Vooruit) de Kamer al achter zich om voor een minister te werken. Nochtans een zeer tijdelijke job, maar wel één die het klaarblijkelijk wint van een verkozen mandaat. Nu zwaait ook Van Langenhove het parlement uit. Je kan je vragen stellen bij de zin van dat parlement als mensen denken meer te kunnen bereiken als kabinetsmedewerker of activist via sociale media.”

Meest gelezen