Verenigde Staten hebben mysterieuze Chinese "spionageballon" neergehaald boven Atlantische Oceaan
De Verenigde Staten hebben de mysterieuze Chinese "spionageballon" neergehaald boven de Atlantische Oceaan. Dat was op livebeelden te zien. De VS is al enkele dagen in de ban van de ballon. Volgens president Joe Biden had hij woensdag al bevolen om de luchtballon neer te halen, maar was het risico op schade te groot en werd dus gewacht tot de ballon zich boven open water bevond. "De Chinezen zullen met een goede uitleg moeten komen", zegt VS-correspondent Björn Soenens.
Op livebeelden op de Amerikaanse televisie was te zien hoe de mysterieuze "spionageballon" werd neergehaald boven de Atlantische Oceaan. Er was eerst een kleine ontploffing en daarna viel de ballon langzaam maar zeker naar beneden. De luchtballon werd neergehaald door een F-22-gevechtsvliegtuig van de Amerikaanse luchtmacht. Het toestel gebruikte daarvoor een AIM-9X-raket. Dat is een supersonische raket die ontworpen is om vanuit de lucht andere vliegtuigen neer te halen.
BEKIJK - Nieuwszender FoxNews maar ook veel enthousiaste toeschouwers filmen het moment waarop de ballon met een raket uit de lucht geschoten wordt:
"Ik werd woensdag gebrieft over de ballon en heb toen bevolen hem zo snel mogelijk neer te halen", zegt president Joe Biden. "We hebben besloten te wachten tot hij boven water was, om schade op de grond te voorkomen."
BEKIJK - Biden feliciteert de piloten die de ballon hebben neergehaald:
Ook de Canadese premier Justin Trudeau spreekt zijn steun uit voor de Amerikaanse beslissing om de ballon neer te halen. De Chinese luchtballon schond volgens Trudeau het Amerikaanse en Canadese luchtruim, en het internationaal recht. De ballon was via de Amerikaanse staat Alaska over Canada getrokken voor hij via de Amerikaanse staten Idaho en Montana naar de Amerikaanse oostkust vloog.
Momenteel is een zoekactie aan de gang voor de kust van de staten North Carolina en South Carolina naar de brokstukken van de luchtballon om duidelijkheid te scheppen over de mysterieuze Chinese ballon. Volgens de VS liggen de stukken verspreid over een groot gebied van ettelijke vierkante kilometers en kan het bergen dus wel nog even duren.
BEKIJK - Deze fotograaf kon spectaculaire beelden maken van het neerhalen van de ballon (en er toepasselijke muziek onder monteren):
Er waren al de hele dag geruchten dat er iets op til was voor de Amerikaanse oostkust. Rond 19 uur Belgische tijd werd het luchtruim langs de kustlijn van South Carolina en North Carolina deels afgesloten. Het ging om een strook van zowat 160 vierkante kilometer. Ook drie luchthavens moesten dicht. Volgens de federale luchtvaartautoriteiten (FAA) was dat "in het belang van de nationale veiligheid".
Spionage?
Amerika is al een paar dagen in de ban van die Chinese "spionageballon". De voorbije dagen werd de grote witte ballon voor het eerst gespot boven het Amerikaanse vasteland. De ballon ging langzaam van het westen over het hele land tot hij nu via de oostkust boven de Atlantische Oceaan was beland. Volgens China ging het om een luchtballon die gebruikt wordt voor klimaatonderzoek die uit koers geslagen is, maar dat geloven de Amerikanen niet.
BEKIJK - "Het kan enkele dagen duren voor de brokstukken gevonden worden":
In de Amerikaanse pers wordt volop gespeculeerd over wat de ballon precies probeerde te spotten. Zo zou de Malmstrom-luchtmachtbasis in Montana een doelwit kunnen zijn: dat is een van de 3 opslagplaatsen in de VS van intercontinentale nucleaire raketten. Het Pentagon bevestigt dat de ballon boven "een aantal gevoelige sites" zweefde.
"Het is duidelijk spionage", zei ook professor internationale politiek David Criekemans daarover gisteren in "Terzake". "De woordvoerder van het Pentagon heeft ook duidelijk gezegd dat het om een spionageactiviteit gaat. Misschien wil men ook kijken hoe de Amerikanen reageren op zo een ballon. Wie belt wie en wat zijn de procedures."
"Chinezen zullen met betere uitleg moeten komen"
Volgens VS-correspondent Björn Soenens slaan de Chinezen "een mal figuur" in het hele verhaal. "Volgens hen was het een van de koers afgeweken wetenschappelijke ballon, maar het Pentagon laat al weten dat het wel degelijk om een spionageballon zou gaan", legt Soenens uit.
Dat konden de Amerikanen onder meer afleiden uit de bewegingen van de ballon, zegt Soenens. "De ballon werd wel degelijk bijgestuurd en een weerballon heeft normaal geen stuurmechanismen."
Meer zelfs er zou meer dan één dergelijke ballon gespot zijn. "Ook boven Zuid-Amerika is eentje gevonden en het Pentagon spreekt van minstens nog één ergens anders. De Chinezen zullen dus met een betere uitleg moeten komen." De afgelopen jaren zouden er nog van die ballonnen boven Amerika gevlogen zijn. "Onder Trump is het drie keer gebeurd. Toen is niets ondernomen."
De precieze gevolgen voor de relaties tussen beide grootmachten zijn nog niet duidelijk. "In elk geval hebben beide kanten er baat bij dat er gepraat wordt."
Een bezoek van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken aan China is alvast afgelast. "De VS kunnen nu mogelijk strafmaatregelen nemen, wat kan leiden tot een nieuwe escalatie tussen China en de VS", zegt Soenens. "Daar heeft niemand baat bij."
BEKIJK - Volgens Soenens kan dit leiden tot een nieuwe escalatie tussen China en de VS:
