In de vier Antwerpse ziekenhuizen (GZA, ZNA, AZ Monica en UZA) komen wekelijks drie minderjarigen binnen met een alcoholvergiftiging. Dat blijkt uit een onderzoek van Hanna van Roozendaal, onderzoekster bij leerstoel Reinier de Graaf. Jongeren met een alcoholvergiftiging hebben vaak meer dan twee promille in het bloed. Ongeveer een vierde van de gevallen zit boven de 2,4 promille. Ter vergelijking: met 0,5 promille mag je als volwassene niet meer met de wagen rijden.

“Per weekend komen er in de Antwerpse ziekenhuizen drie minderjarigen binnen met een alcoholvergiftiging en de mediaan is 16,6 jaar, erg jong dus. Een derde van alle gevallen zit bovendien onder de grens van zestien jaar. De jongste was elf”, zegt van Roozendaal. Drie opnames per week tussen 2015 en 2021, dat komt neer om ruim 1.000 patiënten tussen tien en zeventien jaar oud. “Het probleem is daarmee dubbel zo groot als in Nederland”, besluit de onderzoekster.

De leerstoel Reinier de Graaf - Jongeren en Alcohol van de Universiteit Antwerpen, in samenwerking met haar Nederlandse evenknie, opent daarom binnenkort de eerste alcoholpolikliniek van ons land. In Nederland bestaan die poliklinieken al langer, onder leiding van kinderarts Nico van der Lely. Door de samenwerking kan de Nederlandse kennis en expertise toegepast worden in de Antwerpse polikliniek.

In de kliniek zullen minderjarigen terechtkomen wanneer ze met een alcoholvergiftiging op de spoed binnenkomen. Daar zullen ze niet alleen acute medische zorgen krijgen, maar er wordt ook opvolging voorzien.

Gesprekken met kinderpsycholoog en kinderarts

“Nu is het zo dat jongeren via de spoedafdeling binnenkomen met een alcoholvergiftiging. Daar krijgen ze dan de nodige medische verzorging waarna ze naar huis mogen. In de polikliniek komt daar nog opvolging bij. De jongere mag dus ook gewoon naar huis, maar er worden gesprekken ingepland met een kinderpsycholoog en een kinderarts”, legt Hanna van Roozendaal, onderzoekster bij leerstoel Reinier de Graaf, uit.

“In die gesprekken proberen de artsen samen met de jongere en de ouders te achterhalen hoe het komt dat de jongere zo veel had gedronken, maar worden ook de risico’s van alcoholmisbruik belicht. Het doel is vooral dat de jongere op een gezonde manier leert omgaan met alcohol. De kinderpsycholoog zal ook proberen achterhalen wat aan de basis ligt van het alcoholmisbruik van de jongere om het in de toekomst te kunnen voorkomen.” Enkele maanden na de opname volgen er opnieuw gesprekken, waarin de kinderpsycholoog en een arts samen met de jongere kijken naar hun alcoholgebruik sinds de opname.

LEES OOK. Wekelijks drie minderjarigen met alcoholvergiftiging in Antwerpse ziekenhuizen: “De jongste was elf”

In Nederland werd de eerste polikliniek in 2006 opgericht. Intussen zijn er elf klinieken bijgekomen, en die hebben hun nut al bewezen. Jongeren die een opname in zo’n kliniek achter de rug hebben gaan minder bingedrinken (in korte tijd grote hoeveelheden alcohol drinken) en zijn zich beter dan voordien bewust van de risico’s van alcoholgebruik.

Daarnaast heeft een opname ook effect op de ouders. “De meeste gesprekken vinden plaats met de ouders erbij”, vertelt van Roozendaal. “Zij krijgen dan ook tips om met het alcoholgebruik van hun kind om te gaan. Onderzoek leert ons dat hoe strenger ouders zich opstellen rond alcohol, hoe minder hun kinderen drinken.”

“De eerste, maar hopelijk niet de laatste”

De kliniek in het GZA-ziekenhuis is de eerste, maar hopelijk niet de laatste, zegt van Roozendaal nog. “De kliniek in Antwerpen is een eerste test om te zien of het systeem hier aanslaat. Op het moment van de opening in het GZA zal er al een samenwerking zijn met het UZA. Patiënten die daar binnenkomen zullen naar de polikliniek worden overgebracht. Op termijn zetten we ook een samenwerking op met de andere Antwerpse ziekenhuizen en daarna openen we hopelijk meer klinieken in België.”

Een exacte openingsdatum voor de polikliniek is er nog niet, aldus de onderzoekster. “Maar we zijn bezig met de opstart. Op dit moment wachten we nog op enkele officiële akkoorden van ethische comités, maar alles lijkt goed te gaan. Ik denk dat de deuren van de kliniek binnen enkele weken, misschien maanden, wel open kunnen.”