Rijke Kremlinvriend koopt voormalige Amerikaanse luchtmachtbasis in Frankfurt op

Viktor Kharitonin, een Russische miljardair die nauwe banden onderhoudt met het regime in Moskou, is de nieuwe eigenaar van de Duitse luchthaven van Frankfurt-Hahn. De oligarch is ook al meerderheidsaandeelhouder van de Nürburgring, het befaamde racecircuit dat honderd kilometer verderop ligt.

Waarom is dit belangrijk?

Nu steeds meer oligarchen op de sanctielijsten van de Europese Unie en de Verenigde Staten komen te staan, moeten ze vindingrijker worden. Er raken meer details bekend over hun manier van handelen, en hoe ze die sancties proberen te omzeilen.

In het nieuws: Een voormalige Amerikaanse militaire basis wordt opgekocht door een Russische oligarch.

  • Vrijdag schreef het Duitse persagentschap DPA dat de luchthaven van Frankfurt-Hahn weldra een nieuwe eigenaar kent. De Russische oligarch Viktor Kharitonin zou, via zijn bedrijf NR Holding, 20 miljoen euro neertellen voor de luchthaven, die zelfs ’s werelds grootste vliegtuigen kan ontvangen.
  • De Rus vergaarde zijn fortuin als oprichter en eigenaar van Pharmstandart, een multinational in de farma-industrie, die hij samen oprichtte met Roman Abramovitsj. Zijn bedrijf stond onder meer in voor het maken van het Russische vaccin tegen COVID-19, Sputnik V. Via NR Holding is Kharitonin ook meerderheidsaandeelhouder van het Duitse racecircuit Nürburgring.
  • Van Kharitonin is bekend dat hij banden heeft met enkele belangrijke figuren in en rond het Kremlin. Zo is hij een oude vriend van Tatyana Golikova en diens echtgenoot, Viktor Khristenko. Beiden vervulden al enkele rollen in de Russische regering: Golikova is vicepremier van Rusland op dit moment; haar echtgenoot was dit in 1999 en 2000. Nadien was hij nog tussen 2004 en 2012 minister van Industrie.
  • Desondanks staat de oligarch niet op de Europese, noch de Amerikaanse sanctielijsten. Wel weet het Amerikaanse ministerie van Financiën dat de oligarch zijn geld verdiende door Poetins belastingsregeltjes: Kharitonin verplaatste zijn holding Augment Investments, dat de meerderheid van Pharmastandart in handen heeft, van Cyprus naar de speciale administratieve regio (SAR) Oktyabrsky Island, een eilandje vlakbij Kaliningrad. Bedrijven op dit eiland genieten van een stevig belastingsvoordeel, en kunnen zo sancties van het Westen vermijden.

De geschiedenis: Voor de luchthaven werd gebruikt voor burgervluchten, waren de Amerikanen er de baas.

  • De luchthaven van Frankfurt-Hahn werd tijdens de Koude Oorlog gebruikt door het Amerikaanse leger, als vooruitgeschoven basis. Ook toen de Koude Oorlog was afgelopen, bleven de Amerikanen nog aanwezig. Op het hoogtepunt kende de luchtmachtbasis 13.000 man personeel, en bood het plaats aan F-16-gevechtsvliegtuigen.
  • In 1993 werd het commando over de basis overgedragen aan de Duitsers, een klein deeltje van de infrastructuur werd nog gebruikt door de Amerikanen voor radiocommunicatie. In 2012 werd uiteindelijk beslist het vliegveld over te hevelen naar de Duitse overheid, en het in te zetten voor civiele vluchten. Zo werd de nabijgelegen luchthaven van Frankfurt ietwat ontlast. De eigenaar van Frankfurt International Airport, Fraport AG, kreeg 65 procent van de aandelen van Frankfurt-Hahn in handen.

Daarna: Financieel zware jaren, een faillissement en een overname. Door een Rus met Kremlinconnecties.

  • Zo’n tien jaar na de herbestemming van de luchtmachtbasis, begon de luchthaven verliezen te maken. Eén na een verlieten belangrijke luchtvaartmaatschappijen, zowel de passagiers- als cargocharteraars, de luchthaven, om vanuit de dichtbijgelegen luchthavens van Frankfurt of München te opereren.
  • In 2017 kocht het Chinese conglomeraat HNA Group 82,5 procent van de aandelen van de luchthaven op. De Europese Commissie sprong mee in de bres om de schuldenput, zo’n 25 miljoen euro, te dempen. Vier jaar later, in 2021, ging de luchthaven failliet. Nu wordt het opgekocht door de rijke Rus Viktor Kharitonin.

(evb)

Meer