LEES OOK. Passage bij complotdenker krijgt pijnlijk staartje: UGent legt omstreden professor Mattias Desmet aan de ketting

Professor Mattias Desmet (46) tekent beroep aan bij de raad van bestuur van de UGent. Dat laat zijn raadsheer, advocaat Walter Van Steenbrugge, weten. “We vinden dat de genomen maatregelen en de communicatie over Desmet totaal onjuist, ongefundeerd en ongepast zijn”, zegt hij. “Heel vreemd voor een universiteit die academische vrijheid en vrijheid van meningsuiting zo hoog in het vaandel draagt”, aldus Van Steenbrugge.

De UGent communiceerde op basis van twee interne commissies dat er slordigheden in het werk van Desmet zitten en dat zijn boek, De psychologie van het totalitarisme, deels op verouderde wetenschap gebaseerd is. Desmet is daardoor niet langer de verantwoordelijke lesgever van het vak cultuur- en maatschappijkritiek. Ook mag zijn boek niet langer als handboek gebruikt worden. Enkel hoofdstukken daaruit mag Desmet nog wel gebruiken, indien hij een aantal correcties doorvoert en die hoofdstukken aanvult met “andere werken die ruimere theoretische kaders aanbieden”.

De commissies werden opgestart nadat er “meerdere meldingen van studenten en personeelsleden kwamen”, aldus de UGent. Volgens Van Steenbrugge klopt dat niet. “Dat er veel klachten van studenten zouden zijn, is volkomen fout” zegt hij. “Het gaat om twee anonieme klachten van beweerde studenten.” Van Steenbrugge wijst naar het contrast met de erg positieve evaluaties die de professor eerder had gekregen van studenten.

“We gaan de strijd voeren waar hij hoort te gebeuren”, zegt Van Steenbrugge, die de discussie wil voeren bij de raad van bestuur van de universiteit. Al benadrukt hij dat de framing van Desmet in de publieke ruimte onder de gordel is. Desmet benadrukte eerder al dat het hem raakte dat hij een slordige wetenschapper genoemd werd. Het was volgens hem ook “vrij middeleeuws” om een boek te verbieden en hij vond het niet kunnen dat hij geen lijst heeft gekregen met fouten in zijn werk – enkel publiek toegankelijke kritieken op zijn boek.

LEES OOK. Omstreden in België, een ster in de VS: wie is de Gentse professor die uitgenodigd wordt bij Fox News?

Proportioneel

Wat de precieze slordigheden en achterhaalde ideeën in het boek van Desmet zijn, laat de UGent in het midden. Decaan Ann Buyse benadrukt­ dat “het niet om een ideologische discussie” gaat. “Dit is geen debat voor of tegen de stellingen die Mattias inneemt.”

Buysse schetst in grote lijnen waar de wetenschappelijke integriteit geschonden zou kunnen zijn. “Het gaat bijvoorbeeld om niet correct­ citeren, plagiëren, onderzoeksresultaten uit hun context trekken, data selectief gebruiken, cherrypicking, niet de meest actuele theoretische kaders gebruiken.”

De decaan benadrukt dat de beslissing over het boek als lesmateriaal ook gaat over wat er niet in het boek staat. “Meerdere perspectieven zijn belangrijk in een bachelorvak dat een brede introductie geeft.”

Rector Rik Van de Walle laat weten dat hij de maatregelen proportioneel vond. “Er zou overwogen kunnen worden om professor Desmet niet langer een podium te bieden”, aldus de rector. “Maar hem volledig cancelen, vind ik zeer verregaand.” De rector­ ziet geen elementen die extra­ stappen, zoals een orde­maatregel, een tuchtprocedure of ontslag, noodzakelijk zouden maken­.

Het is niet de eerste keer dat Desmet binnen de faculteit tegenwind ervaart. Psync, een consortium aan de UGent dat begaan is met het verbeteren van de mentale gezondheid, besliste eerder al om de banden met de prof te breken.