‘De Russen weten dat de klok in hun nadeel tikt’: militair expert over het groot Russisch offensief

Op 24 februari is de Russische invasie in Oekraïne een jaar bezig. Volgens Oekraïne zou dat weleens het tijdstip kunnen zijn waarop de Russen hun grootschalig voorjaarsoffensief inzetten. Daarvoor kan het in elk geval op heel wat manschappen rekenen. Volgens Oekraïne heeft Rusland nu zo’n 320.000 militairen in Oekraïne – dubbel zoveel als aan het begin van de invasie – en worden op dit moment zo’n 150.000 gemobiliseerden klaargestoomd om de troepen te versterken. Dat maakt volgens Kris Quanten, professor militaire geschiedenis aan de Koninklijke Militaire School, meteen de intenties van de Russen duidelijk. “150.000 extra manschappen opleiden, dat doe je niet om je huidige stellingen te verdedigen. Het is duidelijk dat de Russen daarmee een offensief plannen.”

Gelooft u dat de Russen echt op 24 februari hun offensief zouden lanceren?

“We weten natuurlijk dat Poetin iets heeft met symbolische data. Maar als ze echt op die datum zouden aanvallen die Oekraïne al wekenlang voorspelt, is het element verrassing natuurlijk ver te zoeken. Het zou dus evengoed kunnen dat de Russen hun offensief iets later inzetten, of zelfs iets vroeger.”

“De Russen weten dat de tijd in hun nadeel tikt. Over enkele maanden beschikt Oekraïne over een nieuw arsenaal aan pantserwagens, tanks en small caliber bombs, waarmee ze de Russen veel pijn kunnen doen. Ze weten dat hoe vroeger ze de Oekraïners kunnen aanvallen, hoe zwakker die staan.”

“Oekraïne is met reden nerveus, want met 320.000 troepen zijn de Russen in numeriek voordeel. Maar de hamvraag is natuurlijk of Rusland er ook tijdig in slaagt om al die troepen tijdig op te leiden, te bevoorraden en de logistiek in orde te brengen. Het valt ook af te wachten of ze alle nodige artilleriemunitie hebben voor zo’n offensief. Rusland rekent altijd veel op artillerievuurkracht als ze in de aanval gaan, maar dat vergt enorme voorraden. De laatste weken zie je dat de intensiteit van hun beschietingen afneemt. Dat kan erop wijzen dat hun voorraden beperkter worden, of dat ze sparen voor hun offensief.”

Waar kunnen we dat Russische offensief verwachten?

“De kans is groot dat dat in Donetsk zal plaatsvinden, dat is het grootste gebied van de autonome oblasten in Oekraïne dat niet door de Russen bezet is.”

“Er zijn verschillende mogelijkheden om dat gebied te veroveren. Een mogelijkheid is om het gebied vanuit Wit-Rusland aan te vallen, al lijkt me dat nog steeds de minst waarschijnlijke optie. Een andere mogelijkheid is om Donetsk frontaal aan te vallen. Ter hoogte van Bachmoet proberen de Russen nu al een hele tijd dorpje per dorpje te veroveren. Met een grootschalige, frontale aanval kunnen ze misschien het verschil maken, maar daarbij lopen ze ook de kans om enorme verliezen te lijden.

“Daarom lijkt de meest waarschijnlijke optie me dus dat ze de Oekraïense troepen uit hun kot proberen te lokken in het centrum van Donetsk. Vervolgens zouden ze hen in de flank kunnen overvleugelen vanuit Loehansk uit het noorden, en hetzelfde vanuit het zuiden. Zo zouden ze de Oekraïners kunnen langs achter proberen op te rollen en (een deel van) Donetsk heroveren.”

De Tsjetsjeense leider Ramzan Kadyrov zei recent nog dat de ‘speciale operatie’ in Oekraïne eind dit jaar al afgerond kan worden. Zijn de Russen nog steeds zo optimistisch als voor het begin van de invasie?

“Ik denk dat de Russen vandaag onder ‘afronden’ iets anders verstaan dan in het begin. De bedoeling is niet zozeer om heel Oekraïne nog te veroveren. De focus ligt op het heroveren van de autonome gebieden als Donetsk en Zaporija. Als ze daarin slagen, proberen ze zich wellicht daaraan vast te klampen.”

Wat kan Oekraïne daar tegenover zetten?

“Alles hangt ervan af hoe snel Oekraïne die nieuwe geleverde wapens kan gebruiken. Ik denk dat ze bij een Russisch offensief in de eerste plaats gaan proberen tijd te kopen door de Russen vanuit defensieve stellingen te bestoken. Eens ze over die small caliber bombs beschikken, kunnen ze vanop een afstand van 150 kilometer opnieuw Russische wapendepots en logistieke centra aanvallen.”

“Daarnaast kunnen er ook voor de Oekraïners kansen ontstaan om een tegenaanval te doen als de Russen vanuit de flank in Donetsk proberen aan te vallen. De Russen zullen in beweging zijn, en dan zijn ze dus kwetsbaar. Als Oekraïne erin slaagt om de Russen met zo’n aanval te verrassen, kan heel het Russische front in de oorlog weer open liggen.”

U zegt dat de tijd nu in het voordeel van de Oekraïners tikt, want straks krijgen zij er heel wat slagkracht bij. Maar wat als ze ook door die lading tanks en raketten zitten?

“Heel wat Europese landen zitten nu al door hun voorraden heen, die wapenleveringen kunnen inderdaad niet blijven duren. Toch kwam er vandaag interessant nieuws van de Britten, die bekendmaakten dat ze de komende tijd Oekraïense piloten zullen opleiden. Dat doe je natuurlijk niet zomaar (ook de woordvoerder van Brits premier Rishi Sunak zinspeelde daar woensdag op, JL). Dat is met de intentie om, als Oekraïne opnieuw in de problemen komt, op korte termijn gevechtsvliegtuigen te kunnen sturen. Eens te meer zijn het de Britten die de dans leiden, net als bij de tankleveringen. Zo zie je maar dat de grens voortdurend verschuift.”