De Belg at nog nooit zo weinig vlees. Terwijl we in 2002 nog jaarlijks 27,1 kilo vlees per persoon kochten om thuis klaar te maken en op te eten, was dat in 2015 nog ‘maar’ 19,9 kilo. En daling van ruim een kwart. En dat blijkt ook uit het aantal slagerijen. In 2009 waren er nog 4.131, in 2015 nog maar 3.645. Dat betekent dat elke week ergens in België een slagerij sluit.

De verklaring ligt voor de hand: de opmars van de vegetariërs en de flexitariërs. Eén op de tien Vlamingen eet minstens drie keer per week geen vlees of vis, terwijl dat in 2011 nog één op de twintig was. “Je kunt niet ontkennen dat we met z’n allen minder vlees eten”, zegt Liliane Driesen van het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing. “De Belg blijft een echte vleeseter, maar de laatste jaren nemen we duidelijk genoegen met een kleiner stukje vlees, en dat hoeft ook niet meer per se elke dag.”

Dagen zonder Vlees

Voor de slagers die het hoofd wel nog boven water houden, zijn er dan ook niet veel andere opties dan het gamma uitbreiden. “De tijd dat je bij de slager enkel vlees en charcuterie kon kopen, is al lang voorbij”, zegt Christine Mattheeuws van het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ), dat 337 beenhouwers bevroeg. “Om te overleven zijn slagerijen geëvolueerd naar allround voedingswinkels die inspelen op onze veranderde en bredere voedingspatronen. Bijna vier op de tien bieden dag in dag uit vegetarische producten en gerechten aan.”

Daardoor blijft de impact van Dagen zonder Vlees – de vegetarische variant van de katholieke Vasten – al bij al beperkt, ondanks de bijna 115.000 deelnemers die zich inschreven. Zeven op de tien slagers kregen minstens even veel volk over de vloer als voor de start van de campagne, begin maart, zo blijkt uit de NSZ-bevraging. “Vier op de tien verkochten wel minder vlees, maar dat wordt gecompenseerd met de verkoop van andere voeding. Vooral gerechten met vergeten groeten, quiches, groenteburgers, pastaschotels en salades gingen de voorbije weken opvallend vlot over de toonbank.”

Minder maar beter

“De tijden zijn veranderd en de moderne slager heeft zijn aanbod aan die trend aangepast”, zegt Ivan Claeys, voorzitter van de Landsbond der Beenhouwers. Maar dat de vleesetende Vlaming aan het uitsterven is, is volgens hem een brug te ver. “We zien zelfs een groeiende belangstelling voor kwaliteitsvlees van eigen bodem. Heel wat slagers kweken nu al hun eigen dieren. Dat kost dan wel wat meer, maar de consument is bereid om daarvoor te betalen.”