Sinds de paters Conventuelen hun klooster in de Volpestraat in Halle verlieten, wordt ook de Paterskerk niet langer als kerk gebruikt. Omdat het gebouw eigendom is van de stad, wordt al een tijdje nagedacht over welke socioculturele invulling men aan het gebouw kan geven.

Zo ging ook stadsarchivaris Peter François er eens langs om waardevolle elementen op te tekenen. Hij stootte zo op het vergeten schilderij van Cornelis de Vos uit 1650. Het stelt de overhandiging voor van het ordekleed door de heilige Francicus aan de heilige Clara. Tot 1905 kreeg dat schilderij een prominente plaats vooraan in de Paterskerk, maar het verhuisde dan naar een donkere hoek achteraan. Het schilderij hangt vermoedelijk al van in de zeventiende eeuw in de paterskerk en was wellicht een bestelling van de Recollecten die toen de kerk beheerden.

Antwerpse barok

Cornelis de Vos bouwde zijn schilderscarrière uit in Antwerpen, waar hij deken was van de Sint-Lucasgilde. Hij is vooral bekend van zijn portretten en historieschilderijen en werkte in Antwerpen onder meer samen met Rubens. Hij overleed in 1651, zodat het herontdekte werk uit Halle wellicht een van zijn laatste moet geweest zijn.

Om de waarde van het schilderij te bepalen, ging de stad Halle te rade bij Katlijne Van der Stichelen, hoogleraar kunstgeschiedenis en gespecialiseerd in het oeuvre van Cornelis de Vos. Ook zij wist van het bestaan van het werk uit de Paterskerk niets af.

“Dit werk is een belangrijke aanvulling voor het oeuvre van Cornelis de Vos. Als hij op 65-jarige leeftijd nog de opdracht kreeg om zo'n groot werk van zeven vierkante meter te maken, dan wijst dit op een grote waardering voor hem als schilder van religieuze taferelen. Dit schilderij toont de hoge kwaliteit van de Antwerpse barok in die tijd”, zegt de hoogleraar.

In ere hersteld

Het schilderij bleek eigendom te zijn van de stad Halle, eigenaar van de Paterskerk. Het blijkt meteen het oudste en meest waardevolle schilderij uit de Halse kunstcollectie te zijn. De stad besliste om het topwerk in permanente bewaring te geven aan de kerkfabriek van de Sint-Martinusbasiliek.

Inmiddels verhuisde het schilderij van de Paterskerk naar de basiliek, waar het een plaats kreeg aan de muur boven het zuidportaal. Linda Smismans voerde inmiddels restauratiewerken uit.