Overheid heeft vaak lak aan eigen wet en geeft amper inzage in miljardenorders

De data-analyse van de publiekelijk toegankelijke informatie over openbare aanbestedingen legt stevige tekortkomingen van de overheden aan het licht: ook over de vele miljarden euro's die ze uitgeven om producten en diensten op de privémarkt aan te kopen of om bouwprojecten te financieren, is er allerminst transparantie. Amper 15 procent van dat budget werd de voorbije zes jaar kenbaar gemaakt.

De Belgische wet verplicht in principe om voor alle aanbestedingen vanaf 140.000 euro bekend te maken wie de opdracht binnenhaalt. Toch is het aantal Belgische overheidsdiensten, zowel op federaal, Vlaams als lokaal niveau, dat over aanbestedingen openlijk communiceert opmerkelijk laag.

Slechts een minderheid - 347 van de ruim 1.000 overheden die in de voorbije zes jaar voor minstens 1 miljoen euro inkochten - maakte in meer dan de helft van de gevallen openbaar wie de opdracht kreeg.

Het valt ook op dat een beperkt aantal grote bedrijven de voorbije zes jaar veel contracten binnenhaalden. Kmo's kwamen veel minder aan bod. Die kregen in 2021 amper een derde van alle Belgische overheidsopdrachten. Met die lage score voor kmo's bengelt ons land achteraan in het Europese peloton, net voor Roemenië.

Premier Alexander De Croo (Open Vld) werkt aan een wetsontwerp om de transparantie van overheidsopdrachten te verbeteren.