Elisabeth Ackaert

Radicale klimaatgroep Extinction Rebellion voert actie tegen privéjets op Brussels Airport: hoe schadelijk zijn ze eigenlijk?

Een 40-tal leden van de radicale klimaatbeweging Extinction Rebellion voert actie aan Brussels Airport. Ze hebben een tijdlang de ingang geblokkeerd van de terminal waar privéjets vertrekken. "We eisen dat privéjets verboden worden", vertelt een actievoerder aan VRT NWS ter plaatse. "Privéjets zijn het summum van de allerrijksten die het meeste uitstoten en het minste bijdragen". Maar is dat zo? Vier vragen over de vervuiling door privéjets.

"Make them pay", dat is de slogan waarmee de actievoerders vandaag de toegang blokkeren tot de terminal waar privéjets vertrekken op Brussels Airport. De actievoerders zijn van de radicale klimaatbeweging Extinction Rebellion, maar ook van organisaties als Youth For Climate. 

De actievoerders zijn niet binnengedrongen op de terreinen van de luchthaven zelf, in tegenstelling tot een actie van Extinction Rebellion in Nederland waarbij verschillende privéjets een tijdlang geblokkeerd werden omdat klimaatactivisten zich hadden vastgelijmd op het tarmac.

"Privéjets zijn het summum van de ecologische, economische en sociale crisis waarbij zij die het meest uitstoten het minst bijdragen aan oplossingen, en zij die het minst uitstoten het meeste te lijden hebben onder de gevolgen van klimaatverandering", zegt een actievoerder.

Het gebruik van privéjets ligt al langer onder vuur. De federale regering keurde eind vorig jaar de nieuwe tarieven goed die vliegtuigen betalen aan de luchtverkeersleiders, en daarin zit ook een forse verhoging voor privéjets. 

Hoe populair zijn privéjets?

Volgens de sectororganisatie European Business Aviation Association (EBAA) waren er in 2021 meer dan 25.000 vluchten met een privéjet van of naar ons land. Het gaat dan om "vliegbewegingen", dat wil zeggen dat een vliegtuig dat op Brussels Airport landt en een tijdje later weer opstijgt goed is voor twee vliegbewegingen. 

De meeste privéjets vliegen van en naar Brussel, goed voor meer dan 8.000 vliegbewegingen in 2021. In 2019, het precoronajaar, ging het volgens Brussels Airport om 5 procent van alle vliegbewegingen. 

Ook de luchthaven van Antwerpen verwerkt behoorlijk wat privéjets, goed voor ruim 6.500 vliegbewegingen. Op de derde plaats komt de luchthaven van Kortrijk-Wevelgem met meer dan 3.000 vliegbewegingen. 

Naar waar vliegen die privéjets?

Opvallend is dat privéjets vooral gebruikt worden voor korte afstanden, vaak zelfs op trajecten waarvoor je ook de trein kan nemen. Uit cijfers van EBAA blijkt dat bijna 87 procent van de vluchten met privéjets een bestemming binnen de Europese Unie heeft. Met Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland als meest populaire bestemmingen.

Als je naar de top 10 gaat kijken van drukste verbindingen, zie je dat er vaak gevlogen wordt tussen Brussel en Parijs of Antwerpen en Amsterdam. In de top 10 staan zelfs twee binnenlandse vluchten: in 2021 werd er 191 keer gevlogen met een privéjet tussen Brussel en Kortrijk-Wevelgem en 154 keer tussen Antwerpen en Kortrijk-Wevelgem.

Op Europees vlak doen we het niet veel beter, blijkt uit een studie van de belangengroep Transport & Environment. Uit hun cijfers blijkt dat bijna 1 op de 3 vluchten met een privéjet korter is dan 500 kilometer. Routes als Londen - Parijs, Rome - Milaan en Zürich - Genève zijn bijzonder populair. Allemaal routes waar er ook een rechtstreekse treinverbinding is.

Hoe vervuilend is een privéjet?

Hoeveel een vliegtuig verbruikt, hangt af van het type toestel, de leeftijd maar ook het gewicht bij het opstijgen (hoe zwaarder, hoe meer verbruik). Een Cessna Citation XLS, een zeer populaire privéjet, verbruikt ongeveer 850 liter kerosine per uur in de lucht. 

Dat is een behoorlijk hoog cijfer, zeker als je het gaat berekenen per passagier. Volgens Transport en Environment is het tien keer vervuilender om een privéjet te nemen tegenover een commerciële vlucht. Het verschil wordt nog groter als je gaat vergelijken met auto of trein.

Waarom nemen mensen een privéjet?

Er zijn verschillende redenen waarom iemand kan kiezen voor een privéjet, in plaats van een gewone commerciële vlucht of zelfs de auto of trein. Een luxe-vakantie waarin je niet gestoord wordt door anderen is één optie, maar in sommige gevallen zijn er misschien weinig alternatieven. 

Een woordvoerder van Brussels Airport benadrukt dat privéjets niet enkel gebruikt worden voor het vervoer van privépersonen, maar dat het ook vaak gaat om staatshoofden en regeringsleiders of vluchten uitgevoerd om medische redenen.

Volgens EBAA zijn 6,5 procent van alle vluchten met een privéjet van of naar België verplaatsingen van staatshoofden en regeringsleiders of voor militaire doeleinden. Ruim drie procent van de privévluchten hebben een medische oorzaak. Het feit dat Brussel de hoofdstad is van de Europese Unie en de Navo zal zeker bijdragen aan het belang van privévluchten naar ons land.

Maar vanuit Brussel en Antwerpen wordt ook heel vaak naar Nice gevlogen, een stad die niet meteen bekend staat als zakencentrum. Nice is zelfs de tweede populairste luchthaven voor privéjets in heel Europa. In de top 20 komen we ook bestemmingen als Palma de Mallorca, Ibiza en Malaga tegen. Dat doet vermoeden dat privéjets toch regelmatig gebruikt worden voor vakantievluchten.

Business Jet Traveller, een website die bericht over privéjets, deed een onderzoek waarin reizigers van privéjets aangeven vooral te reizen met een privéjet om tijd uit te sparen of om op een luchthaven te geraken die niet bediend wordt door commerciële luchtvaartmaatschappijen.

Meest gelezen