Minister Lalieux heeft nieuw pensioenvoorstel klaar en neemt ambtenarenpensioen in het vizier

Hoe houdt ons land de pensioenhervorming betaalbaar? Een belangrijke kwestie, want bij gebrek aan zo'n betaalbaar plan houdt de Europese Unie 850 miljoen euro relancesteun in. De Commissie valt vooral over de pensioenbonus uit het pensioenplan van vorige zomer, die te duur zou uitvallen. Daarom komt minister van Pensioenen Karine Lalieux (PS) met zes nieuwe voorstellen om het pensioenplan van de federale regering betaalbaar te houden.

Het is de bedoeling dat de ministerraad er zich de komende drie weken over buigt, zodat eind deze maand of begin volgende maand knopen kunnen worden doorgehakt.

Opmerkelijk: Lalieux toont zich bereid om iets te doen aan de koppeling van de ambtenarenpensioenen aan de weddes van de ambtenaren, tot nu toe een heilig huisje voor de PS. Voor de pensioenbonus zou er een plafond komen en werkgevers die te weinig 60-plussers in dienst hebben, zouden beboet worden. Ontdek hieronder de zes voorstellen van de minister van Pensioenen. 

• Perequatie is geen taboe. Lalieux wil het mechanisme aanpassen waarbij de ambtenarenpensioenen mee stijgen met de weddes van de ambtenaren. Die stijging wil ze plafonneren tot maximaal 0,5 procent. Voor de allerhoogste ambtenarenpensioenen zou er een stijging met een maximaal forfaitair bedrag komen.
• Hogere belasting op hoog aanvullend pensioen. Wie een wettelijk pensioen heeft, betaalt daarop 31 procent belastingen. Door het belastingvoordeel is dat bij het aanvullend pensioen maar 10 procent. Lalieux wil die "fiscale onrechtvaardigheid" wegwerken door hogere belastingen te heffen op wie voor zijn aanvullend pensioen een hoog kapitaal heeft opgebouwd.
• Meer 60-plussers aan het werk. Meer mensen langer aan het werk houden is het recept om de pensioenen betaalbaar te houden. Dat is volgens Lalieux ook een verantwoordelijkheid van de werkgevers. Omdat het daar beter kan, wil ze werkgevers beboeten die te weinig 60-plussers in dienst hebben.
• Vervroegd pensioen voor wie 42 jaar heeft gewerkt. De minister wil voor het vervroegd pensioen voor iedereen gelijke criteria.
• Zieke ambtenaren later met pensioen. Nu kunnen ambtenaren bij langdurige ziekte al vroeg met pensioen worden gestuurd, waardoor ze de facto vaak voorgoed buiten de arbeidsmarkt vallen. Lalieux wil daarom het tijdelijk ziektepensioen van 2 jaar verlengen om te vermijden dat die mensen worden uitgerangeerd.
• Gelijke toegang tot minimumpensioen voor iedereen. Na het bedrag voor het minimumpensioen wil Lalieux nu ook de toegang tot dat minimumpensioen gelijkschakelen. Dat zou voor iedereen 30 gewerkte jaren moeten betekenen, in plaats van 30 jaar voor werknemers of zelfstandigen nu en 20 jaar voor ambtenaren.

"Ik hoop dat men het plan in zijn geheel ziet", laat Lalieux weten aan onze redactie. "Ik heb evenwichten proberen creëren. Evenwichten om de werkgelegenheid te versterken, maar ik wil ook meer toenadering. Toenadering tussen de verschillende stelsels is wat me gevraagd is, dus tussen de zelfstandigen, werknemers en ambtenaren. En ik hervorm de perequatie. Dat was een taboe voor de PS, maar tegelijkertijd vraag ik meer solidariteit tussen de hoge en lage pensioenen.”

De eerste reacties op de plannen klinken niet positief. CD&V-voorzitter Sammy Mahdi heeft problemen met eventuele sancties voor bedrijven die te weinig 60-plussers in dienst hebben. "Een bedrijf beboeten, quota gaan opleggen en betuttelen lijkt mij helemaal het tegenovergestelde effect te gaan opbrengen dan wat het moet." 

"Dit zijn oude socialistische recepten, maar dat lijken mij niet de recepten te zijn waarmee we mensen kunnen stimuleren om te werken." Mahdi profileert zijn partij graag als partij voor de ouderen en vindt het niet oké om hen te associëren met "negatieve" boetes. Hij ziet meer in belonen in plaats van bestraffen. 

Vicepremier Petra De Sutter (Groen) is naar eigen zeggen een koele minnaar van de effectieve tewerkstellingsvoorwaarde voor vervroegd pensioen omdat hier vooral deeltijds werkenden - vaak vrouwen - de dupe dreigen te worden. "Daarom is dit alleen bespreekbaar als we die voorwaarde in dagen over de ganse loopbaan tellen en niet in dagen per jaar", zegt ze. Dat moet volgens haar wel gebeuren in een kader van vervroegd pensioen na 42 loopbaanjaren.

Ook over het voorstel om werkgevers te beboeten als ze te weinig 60-plussers tewerkstellen, is De Sutter niet enthousiast. "Werkgevers vooral meer prikkelen om oudere werknemers aan te nemen" vindt ze beter. 

Een gelijkaardig geluid horen we bij de werkgevers. "Het heeft geen zin om van brugpensioenen, landingsbanen... een quasi recht te maken, maar aan de andere kant bedrijven te beboeten als ze te weinig mensen in dienst hebben", aldus Pieter Timmermans van het Verbond van Belgische Ondernemingen VBO in "De ochtend" op Radio 1.

"De uitdaging om 60-plussers actief te houden of te krijgen op de arbeidsmarkt vraagt een stimulerend en intersectoraal beleid, geen boetesysteem", vindt ook Danny Van Assche van middenstandsorganisatie UNIZO. "Vroeger stoppen met werken mag niet meer gestimuleerd worden en werkgevers moeten aangemoedigd worden om met ervaren werknemers in zee te gaan."