Silvio Berlusconi gaat weer op pro-Russische toer en brengt daarmee premier Meloni in verlegenheid

“Ik zou nooit met hem gepraat hebben, want ik beoordeel het gedrag van die man zeer negatief”, zei Berlusconi over Zelensky, waarna hij een paar standpunten oplepelde die rechtstreeks uit een toespraak van Vladimir Poetin zelf hadden kunnen komen. Zo legde hij de schuld voor de oorlog bij Zelensky, die de “twee autonome republieken in de Donbas” zou hebben aangevallen.

Het is niet de eerste keer dat Berlusconi, partijleider van coalitiepartij Forza Italia, laat merken dat zijn sympathie bij Poetin ligt. In de herfst lekte een fragment uit waarin hij vertelde dat hij en de Russische president “lieve brieven” en cadeaus hadden uitgewisseld rondom zijn verjaardag. Wel komt deze pro-Russische oprisping op een uitermate ongemakkelijk moment.

Vorige week beklaagde Giorgia Meloni zich nog, omdat zij niet uitgenodigd was voor de ontmoeting tussen Macron, Scholz en Zelensky in Parijs. Uiteindelijk ontmoette Meloni de Oekraïense president alsnog kort in Brussel, en zijn er concrete plannen voor een bezoek aan Kiev.

De regering probeerde zondagavond dan ook om de rel rondom Berlusconi direct in de kiem te smoren. “De steun van de Italiaanse regering aan Oekraïne is stabiel en overtuigd”, liet de woordvoerder van de premier weten op basis van ‘regeringsbronnen’.

Ook verklaarde minister van Buitenlandse Zaken Antonio Tajani, de rechterhand van Berlusconi in zijn partij Forza Italia, direct dat “Italië altijd aan de kant van Oekraïense onafhankelijkheid staat, van Europa, van de NAVO en van het Westen”. Aan het Italiaanse beleid zal niets veranderen, was de voor het internationaal publiek bedoelde boodschap.

Nieuwe wapenleveringen

En inderdaad: het Italiaanse parlement stemde onlangs in met nieuwe wapenleveringen aan Oekraïne, ook de parlementariërs van Berlusconi’s partij. Het lijkt er dus op dat zijn woorden vooral dienen tot zichtbaarheid in de media, en zijn ingegeven door binnenlandse politieke overwegingen.

Berlusconi gaf het interview nadat hij zijn stem had uitgebracht voor de regionale verkiezingen die zondag en maandag plaatsvonden in Lombardije en Lazio. Ook de timing van zijn eerdere pro-Russische uitingen was niet toevallig: eind mei, vlak voordat er op veel plekken gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden, en vlak voor de nationale verkiezingen op 25 september.

Het is na vier maanden regeren de eerste keer sinds het aantreden van Meloni dat Berlusconi zo openlijk rebelleert. De barst in de coalitie-eenheid is weliswaar lijmbaar, door Berlusconi’s woorden net als voorheen volledig te negeren, maar toont wel hoe fragiel het front van rechtse eenheid in Italië is. De premier zelf was er maandag letterlijk ziek van; haar woordvoerder liet weten dat afspraken en openbare optredens niet doorgingen omdat ze met griep kampte.