Geen film, maar harde realiteit. De ravage nabij East Palestine, in Ohio, kort na de ontsporing van de trein.
Copyright 2023 The Associated Press. All rights reserved

Gezin in Ohio beleeft filmrol over chemisch lek in het echt: trein met chemische stoffen ontspoort op 1,5 km van hun huis

Nog geen twee jaar geleden figureerde het Amerikaanse gezin Ratner uit een klein stadje in Ohio in de Netflix-film "White Noise", over een chemische ramp. Afgelopen week beleefden de Ratners hun figurantenrol in het echt: door een ongeval met een trein met chemische stoffen aan boord in het grensgebied van Ohio en Pennsylvannia moesten ze hun huis ontvluchten.

De film "White Noise", momenteel te zien op Netflix, is gebaseerd op een boek van de Amerikaanse succesauteur Don DeLillo (86) uit 1985, in het Nederlands uitgegeven als "Witte Ruis". DeLillo is ook bekend van boeken als "Onderwereld" en, meer recent, "De stilte".

In het boek en de film moet het gezin Gladney uit Ohio hun huis ontvluchten na een chemisch lek uit een treinwagon, waarna een schadelijke zwarte wolk boven de regio vrijkomt. Later keren ze terug naar huis en proberen ze hun normale leven weer op te nemen. DeLillo publiceerde het boek kort na de chemische ramp in Bhopal, in India, waarbij bijna 4.000 mensen omkwamen.

Dat fictie en realiteit dicht bij elkaar kunnen liggen en soms zelfs in elkaar overgaan, wordt nog maar eens bewezen door de lotgevallen van het Amerikaanse gezin Ratner. Ben en Lindsay Ratner en hun vier kinderen Lilly, Izzy, Simon en Brodie speelden als figuranten mee in de film. Nog geen twee jaar later beleven ze hun rol in de film tot hun eigen ontzetting in het echt.

Een dikke week geleden ontspoorde een trein op minder dan 1,5 kilometer van hun huis in East Palestine, een gemeente van bijna 5.000 inwoners in Ohio, niet ver van de grens met Pennsylvania, in het noorden van de Verenigde Staten. En net als het gezin Gladney in de film moesten ze hun huis ontvluchten omdat er chemische stoffen vrijkwamen.

Verschillende wagons vatten vuur na de ontsporing.
Foto: AP

Wat gebeurde er precies?

Op 3 februari ontspoorde een trein met meer dan 100 wagons in het oosten van Ohio. In 20 wagons zaten gevaarlijke chemische stoffen, 10 daarvan ontspoorden. Het zou gaan om butylacrylaat, vinylchloride en een "kleine hoeveelheid" smeerolie. Contact met vinylchloride kan tot een hoger risico op bepaalde kankers leiden. Maar volgens milieuambtenaren van de staat Ohio zijn er geen schadelijke niveaus van de stof gemeten in de buurt van de ramp.

Een groot deel van het stadje werd een dag na de ramp wel ontruimd, omdat de wagons dreigden te ontploffen en de bevolking gevaar liep door mogelijk rondvliegende brokstukken van de wagons. Daarop liet men de wagons gecontroleerd leeglopen en werd het vinylchloride in brand gestoken. Daarbij kwamen toxische gassen vrij, maar milieuonderzoek in de buurt kon naar verluidt geen gevaar aantonen voor de lucht- en waterkwaliteit.

Naar de oorzaak van de ontsporing wordt nog onderzoek gevoerd, dat mogelijk nog enkele weken op zich kan laten wachten. Volgens de eerste bevindingen zou een gebroken as aan de basis van het ongeval hebben gelegen.

Afgelopen woensdag werd het evacuatiegebod weer opgeheven en konden de inwoners weer naar huis. De schoonmaak van de plaats van de ramp zou echter nog jaren kunnen duren, waarschuwt het Amerikaanse milieuagentschap EPA.

De Ratners hadden "White Noise" uiteraard al gezien voor ze in het echte leven met een soortgelijke ramp geconfronteerd werden. Afgelopen week probeerde Ben Ratner de film nog eens te bekijken, maar hem uitkijken kon hij deze keer niet. "Het kwam plots allemaal te dichtbij", vertelde hij in eenĀ interview met de Amerikaanse zender CNN. "De eerste helft van de film gaat bijna volledig over wat hier nu ook gebeurt."

Op de avond van de ramp was Ratner naar een basketbalwedstrijd van zijn dochter bij haar op school aan het kijken. De ontsporing heeft hij niet gehoord, maar bij het verlaten van de school viel de enorme brand hem meteen op.

De Ratners keerden die avond gewoon terug naar huis, op zo'n 1,5 kilometer van het ongeval. Heel de nacht hoorden ze sirenes, maar ze kregen amper informatie. Ben Ratner bleef de hele nacht op, om de brand in de gaten te houden en naar het nieuws te kijken.

Een zwarte rookpluim is te zien nadat men enkele wagons gecontroleerd had laten leeglopen en de stoffen in brand had gestoken.
Copyright 2023 The Associated Press. All rights reserved

De volgende dag was er enorm veel heisa, helikopters vlogen boven de stad. Die dag ging hij werken in de koffieshop die hij met zijn vrouw uitbaat. Zijn vrouw en kinderen trokken naar de ouders van Lindsay, enkele kilometers verder van de ramp. In de namiddag kwam de officiƫle waarschuwing dat een gebied in een straal van meer dan 3 kilometer rond de ramp ontruimd moest worden, wat neerkwam op ongeveer de helft van de bevolking van de gemeente. De school sloot een week de deuren.

Nadat het evacuatiegebod enkele dagen daarna was opgeheven, gingen de Ratners nog niet meteen terug naar huis. Net als vele andere inwoners zijn ze bezorgd over de toekomst. Of ze in East Palestine zullen blijven, weten ze nog niet. Ben en Lindsay wilden er een tweede cafeetje openen, maar vrezen dat die droom nu in gevaar komt. "Gaan we ons huis moeten verkopen? Is het nog iets waard op dit moment?", vraagt Ben zich af.

De inwoners van East Palestine vrezen ook voor de gevolgen van de ramp op lange termijn. Ook al zeggen de autoriteiten dat het onmiddellijke gevaar geweken is en de kwaliteit van de lucht en het water in de buurt van de ramp binnen de aanvaardbare grenzen ligt. Het evacuatiegebod werd ook opgeheven na een analyse van bodem, water en lucht.

De plaats van de ramp, een week later.
Foto: AP

Maar sommige inwoners klagen over hoofdpijn en zeggen dat ze zich ziek voelen sinds de ramp. In de gemeente zijn ook dode vissen en kikkers aangetroffen in beken en waterplassen. Op sociale media gaan ook foto's rond van dode honden en vossen. En inwoners getuigen dat ze overal in de stad chemische geuren ruiken.

Intussen rijden er ook weer treinen op het spoor waar het ongeval plaatsvond. Door jarenlang in de buurt te wonen, hoorde Ben Ratner die treinen amper nog rijden. Nu ervaart hij het gebulder als schokkend. Zelfs het geluid van een vrachtwagen brengt hem nu van streek.Ā In een rampenfilm spelen, was leuk, besluit hij. Maar de vergelijkbare situatie in het echt put hem uit.

Intussen hebben enkele burgers uit de naburige staat Pennsylvania een rechtszaak aangespannen tegen spoorwegbedrijf Norfolk Southern. Ze eisen dat het bedrijf instaat voor de kosten van het medisch onderzoek en de nazorg voor iedereen die binnen een straal van 30 mijl (48 kilometer) van de plaats van de ramp woont.

Bekijk de officiƫle trailer van de film "White Noise":

Meest gelezen