Het crush-syndroom, polio of mazelen: de reddingsacties zijn nog niet afgelopen en er duiken mogelijk al nieuwe problemen op
De kans op ziekte-uitbraken wordt alsmaar groter in Turkije en Syrië. Door de aardbevingen is daar nu onder andere weinig toegang tot veilig drinkwater. Daarnaast bestaat op lange termijn de kans dat ziektes als polio en mazelen weer de kop opsteken door de kindervaccinaties die nu niet kunnen plaatsvinden. Dat zegt Steven Callens, professor infectieziektes (UZ Gent), in "De ochtend" op Radio 1.
De verwoestende aardbevingen in Turkije en Syrië zijn al meer dan een week geleden. Er wordt nog met man en macht gezocht naar mensen onder het puin, maar er loert alweer een ander probleem om de hoek. Hulporganisaties waarschuwen namelijk dat het risico op uitbraken van ziektes alsmaar groter wordt.
"Dat is een gekend probleem", zegt Steven Callens, professor infectieziekten (UZ Gent), in "De ochtend" op Radio 1. In heel wat regio’s zijn er geen sanitaire voorzieningen en veilig drinkwater. "Daardoor komen op korte termijn maag- en darmziektes het vaakst voor. Dat gaat vaak gepaard met diarree. Er is ook sprake van veel luchtweginfecties en ontstekingen van de lever."
"Zuiver water is heel belangrijk, maar is ook zeer moeilijk te transporteren. Niet alleen omdat water zwaar is, maar ook omdat de wegen vernield zijn."
BELUISTER - Is de situatie in Turkije en Syrië vergelijkbaar met de aardbeving in Haïti in 2010?
Kans op infectieziekten na aardbeving Turkije groeit: "Door wegvallen van zuiver water en kindervaccinaties"
Geen vaccins
"Daarnaast heb je mensen die botbreuken of het crush-syndroom hebben opgelopen door onder het puin geplet te zitten", zegt Callens. "Die dingen kunnen ook infecties veroorzaken die heel lang behandeld moeten worden met antibiotica. Op nog langere termijn zullen ziektes als mazelen, polio en tetanus misschien weer de kop opsteken omdat de vaccinatie van kinderen niet kan plaatsvinden."
Na een aardbeving lijden slachtoffers die vanonder het puin gehaald worden vaak aan het crush-syndroom. Door geplet te zijn, sterven spierweefsels af. Er ontstaat dan een lokale ontsteking. De afgeknelde lichaamsdelen maken daardoor giftige stoffen aan die bij de bevrijding van de persoon kunnen vrijkomen. Als die stoffen in de bloedbaan terechtkomen, is er gevaar voor lever- en nierfalen, wat tot een hartaanval kan leiden.
"Tenslotte is er ook de mogelijkheid dat ziektes worden doorgegeven door bijvoorbeeld insecten. Zo geven zandvliegjes bijvoorbeeld leishmania door. Nu ook hun habitat is vernield, komen ze sneller met mensen in contact."
Weinig infrastructuur
"Internationale gecoördineerde acties zullen ook inzetten op ziektebestrijding om een snelle verspreiding te vermijden. Ik vermoed bijvoorbeeld dat hulporganisaties op termijn en in samenspraak met de lokale overheid zullen beginnen te vaccineren."
Volgens Callens zouden uitbraken vermeden kunnen worden met een heel goede aanpak, maar is dat niet zo evident. "Het getroffen gebied is heel groot. In Syrië heb je daarnaast een oorlog die woedt, dus daar is sowieso al niet veel infrastructuur. De vaccinatiegraad ligt daar ook al jaren te laag."