Mag je baas je verlof zomaar weigeren? En moet jij meer werken om de taken van afwezige collega’s op te vangen?

De opname van vakantie is wettelijk beschreven. In de eerste plaats beslissen de sectoren over eventuele collectieve vakantiedagen. Is er geen collectieve sluiting, dan rest de zogenaamde individuele vakantie. Die kan slechts opgenomen worden in gemeenschappelijk akkoord tussen werkgever en werknemer. Die vakantie kan dus nooit eenzijdig vastgelegd worden door één van beide partijen. Ook al wil je als werknemer dus heel graag gedurende een welbepaalde periode vakantie nemen, zoals de krokusvakantie, toch kun je dat niet zonder meer ‘claimen’.

Als werkgever geldt wel de basisregel: de vakantiedagen van werknemers die schoolgaande kinderen hebben, moeten bij voorkeur tijdens de schoolvakanties toegekend worden. Als werknemer is het sowieso aangewezen om het gewenste verlof lang genoeg op voorhand aan te vragen. Heb je bijvoorbeeld verlof nodig met de paasvakantie in april? Wacht dan best niet te lang meer met je aanvraag.

Uiteraard komen ouders al eens voor onverwachte gebeurtenissen te staan met betrekking tot vakantieperiodes. Heb je plots nog verlof nodig met de nakende krokusvakantie? Ga dan in een open dialoog met je werkgever. Een handige tip: pols eerst even naar de mogelijkheden bij je naaste collega’s. Als zij jouw verlof haalbaar zien met oog op de continuïteit op de werkvloer, zal dat jouw werkgever ook veel sneller over de streep trekken.

Leestip: Welke beroepen hebben de meeste vakantiedagen? En welke de minste?

Nergens in de wet vind je regels terug over de omstandigheden en redenen waarmee een werkgever verlof mag weigeren of al toegestane vakantie kan intrekken. Algemeen geldt dat de weigering of intrekking van vakantie door een werkgever in proportie moet staan tot de gevolgen die dit heeft voor de werknemer.

In zeldzame gevallen eindigt zo’n discussie voor de arbeidsrechtbank, die zich dan in kortgeding over het geschil moet uitspreken. Maar zover hoeft het uiteraard niet te komen.

In de meeste bedrijven geldt een vrij flexibele en open verlofregeling. Ga in gesprek met je werkgever om eventuele moeilijke situaties te vermijden. Een werkgever heeft tenslotte geen baat bij een ongelukkige werkkracht die tegen zijn zin komt werken en op privévlak in de problemen komt. Een werknemer heeft er op zijn beurt geen belang bij om door zijn verlofaanvraag een ontevreden baas te creëren.

Leestip: Op hoeveel dagen vakantie heb je recht als je niet voltijds werkt?

Moet je dan alle taken van de afwezige collega’s opvangen en, dus, dubbel zoveel werken? Alles begint bij de haalbaarheid én afspraken over het takenpakket in de arbeidsovereenkomst. Je werkgever kan daar niet zomaar eenzijdig van afwijken. Zo kan de werkgever geen eenzijdige wijzigingen aanbrengen aan jouw functie of andere zaken uit jouw arbeidsovereenkomst, zoals de arbeidsduur.

Tegelijk heeft je baas wel het recht om de puzzel te leggen volgens de aanwezigheden van zijn werknemers. Dat kan dus inhouden dat bepaalde opdrachten van collega’s met verlof worden herverdeeld. Als werknemer die aan de slag blijft, mag je wel verwachten — en eisen — dat die extra taken haalbaar zijn binnen de grenzen van de arbeidsduur — met de officiële arbeidsduur van 38 uur per week. Een werkgever kan immers niet zomaar eisen dat een werknemer meer uren presteert dan voorzien in de arbeidsovereenkomst.

Opnieuw geldt hier: praat met elkaar. Wordt het je te veel? Ga dan in gesprek met je baas. Benadruk dat de werkdruk te hoog ligt en het de kwaliteit van je werk niet ten goede komt. Stel zelf een oplossing voor. Kan een andere collega jou misschien nog wat mee helpen? Ga rond de tafel zitten en blijf steeds rustig.

Lees ook: Als je werkgever gedurende een bepaalde periode zijn bedrijf sluit (bijvoorbeeld tijdens het grote verlof), ben je verplicht je vakantie dan op te nemen?

Handige tip: Wie ‘vakantie’ zegt, zegt natuurlijk ook ‘vakantiegeld’. Dat bedrag wordt in de periode mei-juni uitbetaald door werkgevers aan hun werknemers. Via de onderstaande kader helpt Jobat.be je alvast een zicht te krijgen op wat jij mag verwachten. Handig bij het boeken van je vakanties voor later dit jaar.

Lees ook op Jobat.be:

Duid ze aan in je agenda en begin maar af te tellen: dit zijn de tien officiële feestdagen van 2023

Leesvoer voor mama’s en papa’s in spe: wat is het geboorteverlof precies?

“Ambtenaren hebben enorm veel vakantie”: is dat wel zo? Twaalf clichés over ambtenaren onder de loep