Koudegolf op komst door extreme opwarming van stratosfeer? Onze wetenschapsexpert Martijn Peters legt uit
De temperatuur hoog boven de Noordpool stijgt momenteel enorm door een opvallend weerfenomeen. Dat kan effect hebben tot bij ons, met mogelijk een stevige winterprik in het verschiet. Of misschien krijgen we wel net het omgekeerde effect, met vroegtijdig lenteweer? Onze wetenschapsexpert Martijn Peters geeft meer uitleg.
De temperatuur van de stratosfeer, één van de hogere luchtlagen van de atmosfeer, is de afgelopen maand met liefst 70 graden gestegen. Normaal gezien ligt de temperatuur rond de -80 graden Celsius, tegenwoordig tussen de -20 en -10 graden.
Volgens wetenschappers is er sprake van een zogenaamde ‘Sudden Stratospheric Warming’, waarbij de temperatuur hoog boven de Noordpool enorm stijgt. De vortex boven de Noordpool, die normaal koude lucht gevangen houdt, verzwakt door de hogere temperaturen. Zo kan ijskoude lucht mogelijk ontsnappen en richting het zuiden blazen.
Mogelijk enorme impact op ons weer
Als die koude lucht onze kant opkomt, kan dat een enorme impact hebben op ons weer van de komende weken. “Zo’n opwarming van de stratosfeer kan voor echte winterprikken zorgen”, laat wetenschapsexpert Martijn Peters weten. Of de extreme winterprikken ook effectief zullen plaatsvinden, wordt nog afwachten.
Een ‘Sudden Stratospheric Warming’ komt volgens meteorologen om de 2-3 jaar voor. Soms is de impact dus voelbaar tot op grondniveau met uitbraken van winterweer, maar soms veroorzaakt het fenomeen ook het tegenovergestelde effect en kan het net vroegtijdig lenteweer opleveren.
IJskoude temperaturen in Noord-Amerika
De laatste keer dat een ‘Sudden Stratospheric Warming’ plaatsvond, was 5 januari 2021. Toen werd het noorden van Amerika getroffen door arctische lucht. Er vielen toen meer dan 300 doden door de extreme koude.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Is huidige vorm van ons zonnestelsel veel vroeger ontstaan dan gedacht? Italiaanse planetoloog denkt van wel: “Deze meteorieten wijzen daarop”
-
2
Wereldprimeur: UZ Brussel voert allereerste dubbele robotingreep uit bij patiënt
Als eerste ziekenhuis wereldwijd heeft het UZ Brussel met twee robots een chirurgische ingreep uitgevoerd. Het grote voordeel van deze aanpak is dat ze minder ingrijpend is voor de patiënt, waardoor die minder pijn heeft en minder lang in het ziekenhuis hoeft te verblijven. Bovendien kunnen chirurgen een pak nauwkeurig opereren in vergelijking met een klassieke operatie. -
Stokoude ruimtetelescoop Hubble hapert weer
De oude ruimtetelescoop Hubble heeft een probleem. Een van de gyroscopen in het apparaat, die ervoor moeten zorgen dat de Hubble goed draait om het heelal in beeld te kunnen brengen, kampt met een storing. Het is de tweede keer in een paar maanden dat dit gebeurt. -
-
PREMIUM
Grootste stap voorwaarts sinds de jaren 70: onderzoekers vinden manier om gevaarlijke infecties klein te krijgen
-
PREMIUM
Zo’n 40.000 Belgen leven met parkinson. Kunnen we de hersenaandoening ooit genezen?
De ziekte van Parkinson is een hersenaandoening die ongeveer 40.000 Belgen treft. Al decennialang buigen wetenschappers zich over de oorzaak van deze sluipende ziekte. Parkinson-expert professor Wim Vandenberghe (KU Leuven/UZ Leuven) werpt een blik op de laatste nieuwe studies en vertelt hoe dicht we bij een mogelijke remedie staan: “Ik ben hoopvol, maar realistisch.” -
Student breekt wereldrecord boomknuffelen in Alabama
Als kleine jongen was Abubakar Tahiru al gefascineerd door natuurbehoud. Nu, op 29-jarige leeftijd, neemt hij dat wel heel letterlijk. Hij hield maar liefst 1.123 bomen in één uur vast. Daarmee breekt hij het wereldrecord boomknuffelen. -
Totale plasticvangst van The Ocean Cleanup voorbij de 10 miljoen kilo: “Recente successen geven hernieuwd vertrouwen dat oceanen kúnnen worden opgekuist”
-
Livios
Groen, rood, blauw of geel: richt je dak klimaatvriendelijk in met deze slimme tips
-
Foutje in labo leidt tot verrassende ontdekking: hommels kunnen overleven onder water
Een bepaalde soort hommelkoningin kan tijdens haar winterslaap onder water overleven. Dat hebben Canadese wetenschappers per ongeluk ontdekt. Het gaat om de hommelsoort ‘Bombus Impatiens’, die in Noord-Amerika voorkomt. -
WEERBERICHT. Tot 25 graden, maar vanaf late namiddag kans op onweer: KMI kondigt voor morgen zelfs code geel af
Het blijft vandaag op de meeste plaatsen droog en in het binnenland kan de temperatuur stijgen tot 25 graden. Een onweer met hagelbuien is vanaf de late namiddag echter niet uitgesloten. De kans daarop vergroot nog in de loop van de nacht. Morgen is vanaf 16 uur over het oosten van het land zelfs code geel van kracht. “Er is kans op hagel en/of veel neerslag in korte tijd”, aldus het KMI. “Lokaal zijn hoeveelheden tot meer dan 20 millimeter in 1 uur tijd mogelijk.” -
Livios
Zo gebruik je je wasmachine en droogkast slimmer: “Het kost je iets meer, maar je bespaart ermee op de lange termijn”