Hoe de "Dutch reach" ongevallen kan vermijden waarbij fietsers tegen een opengezwaaid portier botsen

Ongevallen met fietsers die tegen een autoportier rijden, komen regelmatig voor. "Er worden er ongeveer 300 per jaar geregistreerd in België", zegt Stef Willems van verkeersinstituut VIAS. 

"Wellicht ligt het werkelijke aantal nog hoger, want de politie komt niet altijd tussen. Soms zijn de gevolgen niet zo erg of wordt een ongeval nipt vermeden. Maar jaarlijks sterft gemiddeld ook één fietser bij dit soort ongeval."

Vooral in de steden is het opletten geblazen. "Uit een studie van 2017 blijkt dat een ongeval door het openen van een portier het op één na meest voorkomende fietsongeval is in Brussel."

"Als je naast een fietspad geparkeerd staat, denk je best twee keer na voordat je uit de wagen stapt. Je kijkt in je spiegel en over je schouder, om te zien of er fietsers aankomen en je opent het portier voorzichtig", zegt Willems.

"Een eenvoudig trucje dat je kan toepassen om te vermijden dat je je portier zomaar openzwaait zonder te kijken, is de "Dutch reach"", zegt Willems. Je opent je portier dan met de hand die het verste van de deur is verwijderd. Als automobilist is dat met je rechterhand. Daardoor ben je fysiek verplicht om door de spiegel en over je schouder te kijken."

In Nederland is de "Dutch reach" al helemaal ingeburgerd. In het Verenigd Koninkrijk is het sinds vorig jaar zelfs verplicht om op die manier uit je wagen te stappen. Wie dat niet doet, riskeert een boete van 1.000 pond.

"De "Dutch reach" maakt mensen meer bewust van het feit dat ze moeten opletten als ze uit hun auto stappen", zei Willems toen. "Heel wat mensen pakken hun sleutels en hun gsm terwijl ze het portier openzwaaien, zonder te kijken. Zo'n "Dutch Reach" kan een extra hulpmiddel zijn om mensen bewust te maken dat ze alert moeten zijn en steeds in hun spiegels en over hun schouder moeten kijken bij het uitstappen."

"Ook in goede rijscholen bij ons wordt de "Dutch reach" aangeleerd", zei Jeroen Smeesters, woordvoerder van de federatie van beroepsautorijscholen Federdrive, toen het Verenigd Koninkrijk de "Dutch reach" verplicht maakte. 

"Je moet ook weten dat bijna de helft van de mensen bij ons geen rijschool volgt. Het hangt dus van de begeleider af of het een gewoonte wordt of niet. Het is in ieder geval niet veel moeite en je kan het verkeer er veel beter door zien aankomen."

Toch is de "Dutch reach" geen wonderoplossing, zegt Willems. "Het lost natuurlijk niet alle problemen op. Je moet altijd zoveel mogelijk proberen te vermijden dat fietsers in zo'n situatie terechtkomen. Dat kan natuurlijk niet altijd door de ruimtelijke ordening. Vooral in steden kan het een probleem zijn."

"Als fietser zelf kan je proberen om niet te dicht bij geparkeerde wagens te rijden, maar dat is natuurlijk niet altijd mogelijk", besluit hij. "Soms word je door andere auto's aan de kant gedreven." Hij wijst erop dat ook de inrichting van de weg hier een belangrijke rol speelt. "Fietsers moeten voldoende ruimte krijgen en die ruimte ook kunnen opeisen."