CHECK - Voorlopig geen bewijs dat "intermittent living" helpt om klachten van ziekte van Lyme te verminderen 

"Door ‘intermittent living’ heb ik na een paar maanden amper of geen klachten meer ervaren van de ziekte van Lyme", getuigt iemand in een krant.  Maar kan dat wel? Volgens professor dr. Steven Callens en infectioloog Steven Van Den Broucke is daar geen wetenschappelijk bewijs voor. 

I

In het kort 

  • Waarover gaat dit? Kan 'intermittent living' ervoor zorgen dat patiënten na een paar maanden geen of amper klachten ervaren van de ziekte van Lyme? 'Intermittent living' is een vorm van hormesis, je stelt je lichaam bloot aan korte prikkels zoals honger of koude. 
  • Maar? Volgens verschillende experten is er geen wetenschappelijk bewijs voor. Meer nog, vaak krijgen mensen met langdurige klachten foutief een Lyme-label opgekleefd. "Want chronische Lyme bestaat eigenlijk niet", aldus infectioloog Steven Van Den Broucke. Wie toch besmet raakt na een tekenbeet kan zich best laten behandelen met antibiotica. Dat is de meest efficiënte behandeling. 

Waarover gaat dit?

In Goed Gevoel en HLN verscheen enkele weken geleden een artikel over ‘intermittent living’, waar 'intermittent fasting' een onderdeel van is. De term ‘intermittent fasting’ is ondertussen wel bekend. Het houdt in dat je bepaalde perioden niet eet. 

'Intermittent living’ gaat breder en wil zeggen dat je je lichaam onderwerpt aan kortdurende stressprikkels. Dat kan gaan van honger en dorst tot warmte- en koudeprikkels. Hierdoor zou je meer energie krijgen, een sterker immuunsysteem en zou je je beter kunnen concentreren. Deze levensstijl zou ervoor zorgen dat de klachten van de ziekte van Lyme verminderen. 

Wat is de ziekte van Lyme?

De ziekte van Lyme wordt veroorzaakt door de Borrelia-bacterie. Je kan de ziekte oplopen wanneer je gebeten wordt door een teek die besmet is met deze bacterie. Hoe langer de besmette teek aanwezig is op het lichaam, hoe groter de kans op een infectie. Naar schatting veroorzaakt 1 op de 50 tekenbeten de ziekte van Lyme.

De ziekte verloopt in twee fasen:  

In de eerste fase kan er na enkele dagen of weken een rode cirkel rond de tekenbeet verschijnen. Deze huiduitslag doet meestal geen pijn en kan gepaard gaan met griepachtige klachten zoals koorts en vermoeidheid.

In de tweede fase kunnen volgende symptomen optreden: spier- en gewrichtspijnen, zwelling van de gewrichten en pijn rond de pezen. Bij ernstige gevallen kan er aangezichtsverlamming optreden. 

Wat is de bewering?

In het artikel wordt Siebe Hannosset geïnterviewd. Hij is bewegingswetenschapper en verbonden aan KPNI Belgium. KPNI staat voor "klinische psychoneuroimmunologie" en kijkt hoe je geest, immuunsysteem, hersenen en hormonen samenhangen, hoe ze elkaar beïnvloeden en hoe ze optimaal kunnen samenwerken. KPNI Belgium is een kenniscentrum voor mensen die zich willen specialiseren in klinische psychoneuroimmunologie. 

Siebe vertelt in het interview met Goed Gevoel dat deze methode geen hype is maar echt werkt. Op zijn 23e werd bij hem de ziekte van Lyme vastgesteld. Hij kwam in contact met KPNI Belgium en besloot om intermittentlivingcoach te worden. Drie maanden lang mocht Siebe geen geraffineerde suiker, gluten of vlees eten, deed hij acht keer per dag ademhalingsoefeningen in een zakje, nam ijsbaden en vastte. Hij moest alles wat ontsteking kon uitlokken vermijden. Na drie maanden was hij klachtenvrij. 

"Niet voor iedereen de oplossing"

In een reactie aan VRT NWS klinkt het genuanceerder: Dit is zijn persoonlijk verhaal en zijn behandelprotocol is daarom niet voor iedereen met Lyme de oplossing. "Mijn eerste klachten kwamen toen ik 18 jaar was. Ik deed toen ongeveer 30 uur per week aan sport en kreeg last van scheenbeenvliesontstekingen en kniepeesontstekingen." Na 6 jaar klachten kreeg hij de diagnose van Lyme. De ziekte sleepte lang aan en daardoor kreeg hij last van verschillende andere virussen zoals het "Epstein-barrvirus" en de auto-immuunziekte "reumatoïde artritis". Hij volgde verschillende zware antibioticakuren maar dat bracht geen soelaas. Kort hierna kreeg hij de hierboven genoemde behandeling.

"Ik mocht geen geraffineerde suikers en vlees eten om ontstekingen te vermijden. Ik heb mijn darm- en mondflora hersteld via probiotica en supplementen genomen om alle bacteriën uit mijn lichaam te trekken. Ik heb aan intermittent fasting gedaan en mezelf blootgesteld aan hitte- en koudeprikkels. Na drie maanden waren de ontstekingswaarden in mijn bloed genormaliseerd en was de Borrealia-bacterie niet meer terug te vinden, enkel nog antistoffen. Ik was na 10 jaar aanslepende klachten genezen."

Antibiotica

Volgens professor dr. Steven Callens, diensthoofd algemene inwendige ziekten van UZ Gent, bestaat er geen wetenschappelijk onderzoek dat aantoont dat intermittent living een impact heeft op de ziekte van Lyme en eventueel de klachten zou verminderen. De ziekte van Lyme wordt altijd behandeld met antibiotica en de meeste mensen zijn na deze antibioticakuur genezen. Maar professor Callens vertelt dat er ook mensen zijn die na een Borrelia-infectie (de bacterie die Lyme veroorzaakt) blijvende klachten hebben. Dit kan gaan van pijn tot vermoeidheid.  

De klachten ontstaan door meerdere afwijkingen in het lichaam, onder andere een verstoord immuunsysteem tot blijvende ontstekingen of schade aan organen. Dat wordt ook wel een "postacuut infectiesyndroom" genoemd. Uit deze studie blijkt dat er meer fundamenteel biologisch onderzoek nodig is naar deze postacute infectiesyndromen (PAIS). Momenteel zijn er geen effectieve therapeutische opties bekend die een gunstig effect hebben.  

Na de behandeling met antibiotica is de Borrelia-bacterie gedood en kan het niet dat deze bacterie daarna nog sluimert in het lichaam. Chronische lyme bestaat niet

Steven Van Den Broucke, infectioloog bij het Instituut voor Tropische Geneeskunde

Steven Van Den Broucke, infectioloog bij het Instituut voor Tropische Geneeskunde, bevestigt het verhaal van professor Callens. Het kan wel dat men na de behandeling met antibiotica nog restletsels en blijvende vermoeidheid heeft, maar dat ebt bij de meesten na een jaar weg. Een heel kleine minderheid (zo’n 2 procent) heeft er een jaar later nog last van. Van Den Broucke benadrukt eveneens dat de ziekte van Lyme altijd behandeld wordt met antibiotica en heeft geen weet van intermittent living als behandeling tegen Lyme.  

Wel benadrukt hij dat er vaak onduidelijkheid heerst over de diagnose van Lyme. "Na de behandeling met antibiotica is de Borrelia-bacterie gedood en kan het niet dat deze bacterie daarna nog sluimert in het lichaam. Chronische lyme bestaat voor zover we weten niet. Mensen die jaren klachten hebben van pijn en vermoeidheid, hebben vaak een foutief Lyme-label. Het is vooral binnen deze groep dat men zoekt naar alternatieve therapieën. Eigenlijk moeten ze die mensen uit de Lyme-tunnel halen en een aangepaste behandeling aanbieden. Dat is volgens mij niet intermittent living. Al kan er een wel een placebo-effect optreden." 

Bijkomend onderzoek nodig

In het artikel van Goed Gevoel wordt ook Servaas Bingé aangehaald. Hij is huisarts en sportarts. Wanneer VRT NWS vroeg op welke wetenschappelijke bronnen intermittent living gebaseerd is, nuanceerde hij dat de term zelf te weinig gedefinieerd is. Intermittent living is gebaseerd op het biologische concept "hormesis". Dat verwijst naar de gunstige effecten van blootstelling aan bepaalde prikkels.

Prikkels zoals honger, koude, dorst en stress zijn op lange termijn schadelijk, maar op korte termijn kunnen ze een gezondheidsvoordeel opleveren. Dat hangt af van de aard van de prikkel, de frequentie, duur en intensiteit. Ook hangt het sterk af van persoon tot persoon. Deze prikkels kunnen ervoor zorgen dat het lichaam sterker wordt.  

De laatste jaren is het onderzoek naar hormesis sterk toegenomen. Het academisch tijdschrift Nature publiceerde in 2017 een overzicht van de impact van hormesis op de geneeskunde en de biologie. Ook naar de afzonderlijke aspecten van hormesis bestaat al onderzoek. Zo blijkt uit onderzoek dat intermittent fasting enkele positieve effecten zou hebben en zou zorgen voor meer stressbestendigheid, een langere levensduur en minder kans op ziekten, waaronder kanker. Al wordt ook de vraag gesteld of het wel zo gezond zou zijn. Een koude douche of ijsbad nemen wint de laatste jaren ook aan populariteit, het zou je onder andere een beter immuunsysteem bezorgen maar ook daar bestaat nog geen zekerheid over. 

Volgens professor dr. Steven Callens en infectioloog Steven Van Den Broucke wordt de ziekte van Lyme altijd behandeld met antibiotica en zijn er voorlopig geen bewijzen dat intermittent living zou helpen om de klachten van deze ziekte te verminderen. Uit verschillende studies blijkt dat intermittent living gezondheidsvoordelen zou kunnen opleveren, maar het is nog een relatief nieuw concept waar bijkomend onderzoek naar nodig is.   

Conclusie

  • Volgens een artikel van Goed Gevoel zou ‘intermittent living’ de klachten van de ziekte van Lyme kunnen verminderen. 
  • 'Intermittent living' is een vorm van hormesis, je stelt je lichaam bloot aan korte prikkels. 
  • Volgens professor dr. Callens en infectioloog Steven Van Den Broucke is er geen link tussen intermittent living en de ziekte van Lyme. 
  • We beoordelen deze claim dan ook als 'onduidelijk' aangezien er onvoldoende bewijs bestaat om deze levensstijl te linken aan de ziekte van Lyme.  

Meer informatie over de factchecks van VRT NWS lees je in dit artikel.

Je vindt onze factchecks ook terug bij deCheckers, samen met betrouwbare factchecks van andere Vlaamse redacties. Zoek je meer verhalen van VRT NWS over factchecking desinformatie of online bedrog? Die vind je hier. 

Wil je iets laten checken? 
Stuur ons dan een mail via check@vrtnws.be of vul je vraag in op de website van deCheckers

VRT NWS is erkend lid van de International Fact-Checking Organisation.

Meest gelezen