De Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) waarschuwt in een advies dat de zoektocht naar professionele vaklui nog moeilijker wordt. Zo zal de specialisatierichting stukadoor in het schooljaar 2023-2024 niet meer aangeboden worden in de Vlaamse en Brusselse scholen. Jongeren in de opleiding ‘afwerking bouw’ krijgen de technieken wel nog aangeleerd, maar daar zitten amper veertig leerlingen.

Niet houdbaar

Ook dakwerker is een uitstervend beroep. Momenteel volgen amper 25 leerlingen de uitdovende richting dakdekker of dakwerker. In het schooljaar 2023-2024 wordt die richting alleen nog duaal aangeboden, afwisselend in een onderneming en op school. Momenteel zitten daar twaalf leerlingen.

De Spectrumschool, een beroepstechnische school in Deurne, overweegt nu al enkele jaren om de richting bouw af te schaffen. Dit schooljaar telt de richting maar zes leerlingen. En dat is voor een school niet houdbaar. Leerkrachten zijn schaars, kosten de school geld en omwille van de beperkte ruimte op school, kunnen die opleidingsspecifieke klaslokalen wel anders ingevuld worden.

Werkzekerheid is relatief

“We zien dat aantal al enkele jaren slinken”, zegt directeur Christine Hannes. “Ja, er is dan wel de werkzekerheid, maar dat is relatief. De arbeidsvoorwaarden in sommige sectoren zijn niet overal even aantrekkelijk.”

Volgens Hannes wordt het moeilijker dan nodig gemaakt. Met de modernisering van het secundair onderwijs wordt er volop gesleuteld aan de eindtermen. Voor het beroepsgericht onderwijs worden nieuwe beroepskwalificaties uitgewerkt. En die worden mee vastgelegd door de sectoren zelf. Dat werkt volgens Christine Hannes de tekorten op de arbeidsmarkt in de hand. “Specifiek voor dakwerkers worden die specialisaties ingekanteld in de zogenaamde ‘Se-n-Se’, secundair na secundair”, zegt Hannes. “Een zevende jaar eigenlijk. Maar lang niet alle leerlingen in de opleidingen bouw, zien het zitten er nog een zevende jaar bij te doen.”

Grote tragedie

Hannes noemt de nieuwe beroepskwalificaties de grote tragedie van de modernisering van het onderwijs. “Neem nu het voorbeeld van de richting hout”, zegt ze. “In het nieuwe systeem moeten leerlingen kiezen tussen binnen- of buitenschrijnwerk. Twee afzonderlijke opleidingen, terwijl je al blij mag zijn dat jongeren voor ‘hout’ kiezen. Het tegenovergestelde gebeurt dan weer in de horeca-opleidingen. De richtingen kok en kelner worden samengevoegd tot één opleiding, terwijl dat nu net twee uiteenlopende beroepen zijn. Het maakt nog maar eens duidelijk dat die hervormingen worden geschreven door mensen die vaak te ver van de realiteit in het onderwijs staan.”