Is TikTok echt zo gevaarlijk? "Niet alleen om je te amuseren, Chinese app komt met een verborgen kantje"

Vanochtend stuurde de Commissie een mail naar alle EU-ambtenaren met de vraag TikTok zo snel mogelijk te verwijderen. Wie dat niet doet, zal op termijn geen toegang meer hebben tot hun mails of werksoftware. De maatregel geldt voor alle zakelijke telefoons en voor persoonlijke toestellen als daar werkgerelateerde apps op staan.

De maatregel moet de cyberveiligheid vergroten. Is dat niet wat overdreven voor een app die vooral gebruikt wordt om leuke - en muzikale - filmpjes te maken, te delen en te bekijken? "Nee", zegt Lasoen, "het heeft zelfs erg lang geduurd". In de Verenigde Staten is de app al langer verboden op alle apparaten van de federale overheid.

Wat is dan precies het mogelijke gevaar van de Chinese app? "TikTok vraagt ongelofelijk veel toegang tot andere applicaties en data op je smartphone die niet meteen verband houden met het functioneren van de app. Dan is natuurlijk de vraag, waar worden die data dan wel voor gebruikt?"

Volgens de expert stellen ze met die data een volledig psychologisch en gedragsprofiel op. "Als je een hoge functionaris bent, kan dit eventueel worden aangewend om je te manipuleren of te dwingen om voor de Chinese overheid te werken."

Ook andere sociale media verzamelen veel informatie en ook dat gebeurt niet altijd even koosjer of met goede bedoelingen. Denk aan het schandaal rond Cambridge Analytica een tijd terug waarbij massaal Facebookinformatie werd gebruikt om verkiezingen te beïnvloeden. "Zo hebben ze de Britten overtuigd om voor de Brexit te stemmen", zegt Lasoen.

Toch is TikTok "potentieel gevaarlijker" voor veel experts. "Er is een directe lijn tussen het bedrijf en de Chinese overheid", zegt ook Lasoen. "Het spionagepotentieel is groot. De vraag is ook in hoeverre TikTok vanop afstand je microfoon of camera kan activeren. Het feit dat het toegang heeft tot je locatie kan ook worden misbruikt om mensen concreet onder druk te zetten of om ze na te doen."

Hij raadt dan ook iedereen die in aanraking komt met gevoelige informatie aan om voorzichtig met de app om te springen en TikTok misschien zelfs helemaal niet te gebruiken. "Denk aan politieagenten of wie bij de douane werkt", zegt Lasoen.

"Ook in de private sector ben je beter voorzichtig, want China zet enorm in op het stelen van bedrijfsgeheimen", gaat de expert nog voort. "In het algemeen is het een app die gemaakt is om mensen dom te maken en dom te houden. Dus het is voor niemand goed om te gebruiken."

Zo zou TikTok volgens Lasoen gebruikt worden om journalisten in de gaten te houden die bijvoorbeeld berichten over de politiek in China. Het gaat niet alleen om mogelijke censuur. "Het profiel van zo'n journalist kan ook dienen als mal, waarmee ze inlichtingenagenten trainen om in bepaalde sectoren - zoals de journalistiek - te infiltreren."

Toegegeven, die bezorgdheden lijken wat extreem of wat van de pot gerukt en daar maakt de Chinese overheid volgens Lasoen net misbruik van. "Men doet dit af als paranoia of zelfs als racisme. De Chinezen stellen zich voor als de meest bonafide actor op het internationale toneel. En TikTok zou er alleen zijn zodat mensen zich kunnen amuseren, maar dit komt met een verborgen kantje waar ze het nooit over willen hebben."