Unieke hattrick voor Swings

Belgische schaatsfans zitten zaterdag om 16.58 uur op het puntje van hun stoel voor de finale van de massastart. Bart Swings kan schaatsgeschiedenis schrijven door als regerend Europees en olympisch kampioen met een eerste wereldtitel een unieke hattrick te scoren. Eerste wereldtitel, u leest het goed. Want hoewel de 32-jarige Vlaams-Brabander het spectaculairste schaatsnummer al bijna een decennium kleur geeft – hij won dit jaar voor de vijfde keer in zijn carrière de wereldbeker, het belangrijkste regelmatigheidscriterium – werd hij nog nooit wereldkampioen. Stress, een valpartij of afgetroefd in de spurt: keer op keer liep het in Swings’ geliefkoosde discipline mis op het WK.

Een wereldtitel zou het laatste gaatje vullen op het indrukwekkende palmares van de beste Belgische schaatser ooit. “Dat ik al Europees en olympisch kampioen ben, geeft me rust”, zegt Swings zelf. “Ik ben nu kalmer. Alles wat er nog extra bij komt, is mooi meegenomen. Ik voel mij fysiek en mentaal top. Dus kom maar op.” Op de onberekenbare massastart moet onze landgenoot vooral de nieuwe snelle Nederlander Bart Hoolwerf, de Italiaanse routinier Giovannini en de sprintende Zuid-Koreanen Chung en Lee vrezen.

Swings komt vanavond een eerste keer in actie op het ijsovaal van Thialf. Hij rijdt er de 5.000 meter. Meer dan een opwarmertje, want Swings is een outsider voor een medaille, zeker na het forfait van Sander Eitrem. Op de laatste wereldbeker in Polen werd hij derde. “Ik doe zeker mee voor de top vijf, maar er steken drie jongens bovenuit. Ik ga wel proberen om mee te doen voor de medailles.” Swings schaatst in het negende en voorlaatste paar tegen topfavoriet Patrick Roest.

Nu wel raak voor Roest zonder Van der Poel?

De naam is gevallen: Patrick Roest. Het moet nu eindelijk maar eens gaan gebeuren voor de 27-jarige Nederlander uit Lekkerkerk. Al jaren grossiert hij in de internationale zeges op de 5.000 en de 10.000 meter. Het leverde hem ook drie opeenvolgende wereldtitels allround op in 2018, 2019 en 2020. Maar op het WK afstanden moet hij het stellen met amper eenmaal goud in de ploegenachtervolging.

Op het vorige WK in 2021 botste Roest op een ontketende en verrassende Nils van der Poel. Het Zweedse fenomeen smeerde Roest ook twee keer zilver aan op de vijf en de tien kilometer op de voorbije Winterspelen in Peking. Vooral de tweede plek op de 5.000 meter deed pijn. Roest had de hele race een mooie virtuele voorsprong op zijn grote concurrent, maar dankzij een verwoestende laatste ronde ging Van der Poel toch nog op en over zijn Nederlandse rivaal. Nu Van der Poel op zijn 26ste op vervroegd schaatspensioen is – eat that, Marc Leemans – lonkt de eerste wereldtitel voor Roest. In eigen huis is hij vanavond op de 5.000 meter en zondag op de 10.000 meter de te kloppen man. De Italiaan Davide Ghiotto versloeg Roest bij hun laatste twee confrontaties en ligt op de loer om de thuisrijder een nieuw trauma te bezorgen.

Thuisfavorietes Jutta Leerdam en Irene Schouten

Over oranje druk gesproken: alle Nederlandse ogen in Heerenveen zijn de komende vier dagen gericht op Jutta Leerdam. Het hyperpopulaire ‘bommetje’ – vier miljoen (!) volgers op Instagram – is dé grootste zekerheid op goud voor onze noorderburen. U’tah verkeert dit seizoen in de vorm van haar leven en is onklopbaar op de 1.000 meter. Elf wedstrijden gestart dit seizoen, elf keer gewonnen. “Enkel met goud ben ik tevreden”, zegt ze zelf. De stress duwt ze straks weg via Promiscuous van Nelly Furtado. “Als dat liedje begint, dan weet ik: nu moet ik straks echt rammen.” Ook op de 500 en de 1.500 meter kan Leerdam medailles halen, maar is ze niet de favoriete.

En dan is er nog Irene Schouten, de schaatskoningin van Nederland. Drie keer olympisch goud op de Winterspelen van Peking: de 3.000 meter, de 5.000 meter en de massastart. Maar Schouten heeft lastige maanden achter de rug. Tijdens het Nederlands kampioenschap gaf ze toe dat het niet zo lekker met haar ging. Mentaal leeg na haar olympische triomf in China. “Nadat ik mijn verhaal met de buitenwereld had gedeeld, viel er een last van mijn schouders”, liet ze deze week weten. “Ik hoefde niet langer toneel te spelen, wat ik maandenlang deed. Daarna ging het gelijk een stuk beter met me. Natuurlijk hoop je dan dat je er meteen weer helemáál bovenop bent, maar dat was niet het geval.” Bijgevolg trekt Schouten niet in ‘super-supervorm’ naar het WK. Maar met een vol Thialf achter haar kan het 30-jarige boegbeeld misschien boven zichzelf uitstijgen op de drie kilometer, de vijf kilometer, de massastart en de ploegenachtervolging. Ze zal dan wel moeten afrekenen met de sterke Noorse Ragne Wiklund.

Schrijft Erin Jackson opnieuw geschiedenis?

Schaatsen is geen veldrijden. Dus wordt het WK geen veredelde België-Nederland. Buiten de Europese grenzen kijken we onder meer uit naar de prestaties van Erin Jackson. Een jaar geleden zorgde de toen 29-jarige Amerikaanse voor hét schaatsmoment van de Spelen door als eerste zwarte vrouw een gouden olympische medaille te pakken op het ijsovaal.

Bovendien heeft Jackson een straf levensverhaal. Ze is de vleesgeworden American Dream. Afkomstig uit een kansarm gezin, zorgend voor haar zieke moeder en zes jaar geleden nog stuntelend op het ijs. Maar door hard te werken against all odds toch de ultieme olympische triomf waargemaakt. Een eerste gouden medaille op een WK wordt een ander paar mouwen. Op de vijfhonderd meter steekt de Zuid-Koreaanse Min-Sun Kim er dit jaar met kop en schouders bovenuit. Jackson heeft een klein mirakel nodig, maar is dat niet hoe elke sportfilm uit Hollywood begint?

LEES OOK.Zes jaar geleden was ze als Bambi op het ijs, nu is Erin Jackson de eerste zwarte snelsschaatsster die olympisch goud pakt

Wonderboy Jordan Stolz

Als de The Star-Spangled Banner – het Amerikaanse volkslied – straks weerklinkt in Thialf, is de kans groter dat Jordan Stolz daarvoor heeft gezorgd. Stolz is de nieuwe Amerikaanse wonderboy van het ijs. Op de laatste wereldbeker in Polen raapte het 18-jarige Amerikaanse supertalent één keer goud plus een baanrecord (1.500 meter) en twee keer zilver (500 en 1.000 meter) bij elkaar. Opvallend, want een week eerder had Stolz nog zijn beste krachten verspeeld toen hij het WK bij de junioren domineerde (vier keer goud). De Amerikaan, afkomstig uit Wisconsin, is in Heerenveen kandidaat-winnaar op de 500, 1.000 en 1.500 meter. Op termijn zal ook Bart Swings op de massastart moeten uitkijken voor de aalvlugge zevenvoudige wereldrecordhouder bij de junioren. Misschien toch maar op veilig spelen en dit jaar WK-goud pakken, Bart.