Grondwettelijk Hof verwerpt beroepen tegen Pandemiewet

De Pandemiewet kende een moeilijke bevalling. Bij het begin van de coronacrisis baseerde de overheid zich bijvoorbeeld op de wet op de civiele veiligheid en de wet op het politieambt voor haar maatregelen om de verspreiding van het virus tegen te gaan.

Al snel groeide echter het besef dat er een meer solide wettelijke basis nodig was om de ingrepen op te baseren. Enter de Pandemiewet van minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V), die het mogelijk moet maken snel te schakelen in het geval van een nieuwe pandemie.

Vanuit de oppositie rijst echter stevig verzet tegen de tekst. Onder meer N-VA, Vlaams Belang en PVDA vinden dat die wet te verregaande bevoegdheden geeft aan de regering en het parlement buitenspel zet. Het duurde dan ook maanden vooraleer het uiteindelijk tot een eindstemming kwam. Maar daarmee was het verzet niet achter de rug. N-VA diende een beroep in bij het Grondwettelijk Hof, net als tal van andere personen en organisaties.

De Pandemiewet somt de maatregelen van bestuurlijke politie op die de Koning of, in geval van hoogdringendheid, de minister van Binnenlandse Zaken, en de gouverneurs en de burgemeesters kunnen nemen. De Kamer moet de afkondiging van de epidemische noodsituatie binnen de vijftien dagen bekrachtigen. Zo niet treden het betrokken Koninklijk Besluit en de maatregelen van bestuurlijke politie buiten werking.

Het Hof verwierp eerder al beroepen om de wet te schorsen en doet nu hetzelfde met de beroepen om de tekst te vernietigen. Het Hof oordeelt donderdag in een arrest dat de wet in lijn ligt met de Grondwet. Met de bepalingen van de wet en de machtigingen die hij toekent, is niets mis.

De rechters merken wel op dat het aan de Raad van State en hoven en rechtbanken is om te oordelen of concrete maatregelen van bestuurlijke politie die worden genomen op basis van de Pandemiewet, wel in regel zijn.

Minister Verlinden zegt in een reactie dat de wet in de toekomst als basis kan dienen bij eventuele pandemieën. “Met de Pandemiewet hebben we de toekomst op een gedegen manier voorbereid en staan we sterk indien er zich nieuwe pandemieën zouden voordoen. Al hopen we de Pandemiewet uiteraard nooit meer te moeten toepassen”, aldus de minister.

“Het is niet omdat er geen grondwettelijke bezwaren zijn, dat onze democratische bezwaren niet overeind blijven”, laat N-VA-Kamerfractieleider Peter De Roover weten aan onze redactie. “Feit blijft dat het parlement amper of niet betrokken zou worden in geval van een volgende pandemie. Er is nog steeds een democratisch probleem, maar dat is een politieke kwestie waar het Grondwettelijk Hof zich van weghoudt.”