Russische militairen hadden op 4 maart 2022 een aanval uitgevoerd op de kerncentrale van Zaporizja, de grootste van Europa. Sindsdien is die kerncentrale de facto in Russische handen, maar aan de site vinden nog regelmatig beschietingen plaats. Volgens beoordelingen van Greenpeace zijn de voorbije twaalf maanden verschillende nucleaire veiligheidskwesties naar boven gekomen.

Voor Greenpeace is het noodzakelijk om lessen te trekken uit de gebeurtenissen in Zaporizja. De milieuorganisatie stelt dat geen enkele kerncentrale beveiligd is tegen een gewapende aanval. “De oorlog in Oekraïne heeft pijnlijk duidelijk aangetoond dat een gewelddadige aanslag op een kerncentrale of het elektriciteitsnet, catastrofale gevolgen kan hebben voor ons land en een groot deel van Europa”, zegt Jan Vande Putte van Greenpeace België in een persbericht. 

Stresstests

Er wordt daarom gevraagd om ‘oorlog-stresstests’ uit te voeren, die vergelijkbaar zijn met de stresstests die in Europa al worden uitgevoerd sinds de ramp in het Japanse Fukushima in 2011. “Ook de Belgische kerncentrales moeten aan nieuwe stresstests onderworpen worden en er zijn strengere veiligheidsnormen nodig om de risico’s te reduceren”, vervolgt Vande Putte. 

Die ‘oorlog-stresstests’ moet onder meer een beoordeling bevatten van de kwetsbaarheid van reactoren voor het verlies van stroom van buitenaf. Ook de impact van oorlogsgerelateerde risico’s van een gewapende aanslag op essentiële functies van de reactoren, zoals de koelsystemen, moet daarbij worden nagegaan, vindt Greenpeace.

“In België wordt politieke druk uitgeoefend op de onafhankelijke nucleaire regulator FANC om de veiligheidsnormen af te zwakken om zo de levensduur van de oude en kwetsbare kerncentrales verder te rekken”, vervolgt Jan Vande Putte. “Aan deze cynisch politieke druk mag niet toegegeven worden, integendeel, de normen moeten aanzienlijk versterkt worden.”