Vlak voor WK-finale sloeg twijfel toe bij Bart Swings: hoe een kort slaapje en een peptalk toch tot een unieke wereldtitel leidden

Bart Swings heeft zaterdagavond in Heerenveen het laatste hiaat op zijn palmares gevuld. De 32-jarige Leuvenaar kroonde zich na een beresterke finale voor het eerst in zijn carrière tot wereldkampioen op de massastart. Swings mag zich nu regerend Europees, olympisch en wereldkampioen noemen. Het resultaat van een plan dat in de perfectie werd uitgevoerd. En zeggen dat na de halve finale de twijfel nog flink toesloeg.

Maarten Delvaux in Heerenveen

België! België! Belgieeeuh! Het refrein van de muzikale liefdesverklaring van Het Goede Doel aan ons land schalde door de boksen van Thialf. Luidkeels meegezongen door de stampvolle oranje tribunes van de Nederlandse schaatstempel. Een Nederlander - Bart Hoolwerf - had net naast de wereldtitel gegrepen, maar onze schaatsgekke noorderburen toonden al zingend hun respect voor de man in het witte pak die met een Belgische vlag zijn ereronde afwerkte. Bart Swings is vanaf nu regerend Europees, olympisch en wereldkampioen op de massastart. Een uniek huzarenstukje.

Met die wereldtitel vult Swings het allerlaatste gaatje op zijn indrukwekkende erelijst op. Zevende keer, goede keer. Want hoewel onze landgenoot al een decennium de massastart domineert, liep het in het verleden op het WK altijd mis. “Eindelijk, dit maakt het plaatje compleet”, glunderde Swings in de catacomben van Thialf met de gouden plan om zijn nek. “Dit is eentje waar ik héél lang achter gejaagd heb. Ik had altijd gedacht dat deze wereldtitel de makkelijkste titel om te halen zou zijn, maar het heeft toch een tijdje geduurd. Het is zot dat ik nu regerend Europees, olympisch en wereldkampioen ben. De massastart is een nummer waarop alles dicht bij elkaar ligt.”

© AP

Swings ging zaterdag als absolute topfavoriet van start. In het verleden plooide hij op een WK onder die druk. Zo gaf hij vlak voor de finale van het WK 2020 in Salt Lake City over van de stress. Maar de 32-jarige schaats-Belg is de voorbije jaren mentaal een flink stuk sterker geworden, zo bewees hij vorige winter in een oppermachtige olympische finale. Toch was Swings zaterdag flink nerveus geworden na een moeilijke halve finale waarin hij vierde werd. “Ik voelde mij niet fris in de halve finale. Ik vermoed dat mijn benen nog zwaar waren van de vijf kilometer (waarin Swings brons veroverde, nvdr.). Ik kreeg stress, mijn hartslag ging omhoog. Ik verloor tussen de halve finale en de finale mentaal bijna de race. Ik werd echt onzeker. Ik ben naar mijn appartement vlakbij het stadion getrokken om even de rust op te zoeken. Ik heb mij twintig minuten op bed gelegd en een poging gedaan om te slapen. Dat lukte niet echt, maar een uur voor de wedstrijd voelde ik dat mijn benen opnieuw waren wat ze moesten zijn. Toen kwam het vertrouwen terug en kon ik de knop omzetten.”

Eenmaal op de ijspiste was er van onzekerheid bij Swings niks meer te merken. De 32-jarige Leuvenaar schaatste de hele race attent mee voorin, reageerde gepast op de aanval van de Nederlander Bergsma en behield zestien ronden lang de controle. Op 700 meter van het einde plaatste hij een verschroeiende versnelling. Swings sloeg een gaatje dat niemand meer dicht kreeg in de laatste ronde. Met de armen wijd open gleed hij over de finish.

“Ik heb mijn tactisch plan tot in de perfectie kunnen uitvoeren”, analyseerde meester-tacticus Swings. “Samen met mijn coach Jelle Spruyt had ik vrijdag afgesproken om er op 700 meter van de meet vol voor te gaan. Dat had ik in het verleden nog al eens met succes gedaan. Ik wist dat er wereldtoppers in mijn zog zouden zitten, maar Jelle had er vertrouwen in. “Als er iemand 700 meter op volle snelheid kan doorgaan, ben jij het.”, zei hij. Toen ik voor de finale toch begon te twijfelen gaf hij mij de raad om toch bij mijn oorspronkelijk plan te blijven. ‘Gewoon vol gaan en zien waar je uitkomt. Je hebt niks te verliezen.’ Het was een gok, maar hij draaide goed uit. Ik zag dat ik meteen een gat had en dan wist ik dat ik nog twee bochten hard moest rijden om wereldkampioen te worden. Zeker op zo’n snelle baan als Thialf. In de laatste rechte lijn voelde ik Bart Hoolwerf en de anderen komen. Ik dacht ‘fuck, niet eroverheen komen’. Dan is het gewoon een kwestie van overleven tot aan de finish. En dat is gelukt. Ik durf al eens te vergeten van mijn eigen sterkte uit te gaan, gelukkig heb ik daar vandaag toch op vertrouwd.”

© AP

Donderdagavond veroverde Swings ook al brons op de 5.000 meter. Hij werd ook derde op het EK allround en won voor de vijfde keer in zijn carrière de wereldbeker massastart. Van een post-olympisch dipje is geen sprake. Meer nog: Swings schaatst allicht zijn beste seizoen ooit. “Dat kan wel kloppen. Na die gouden olympische medaille van Peking heb ik nog meer motivatie gekregen om nog harder door te werken. Ik heb er altijd in geloofd dat ik nog extra stappen kon zetten en dat is ook zo uitgekomen.”

Na de massastart schaatst Swings zondag nog de 1.500 meter en 10.000 meter.

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

MEER OVER Andere sporten