Altijd moe en futloos of angstig? Zo herken je een identiteitscrisis. “Kan zomaar de kop opsteken”

We hebben het allemaal weleens meegemaakt: een relatiebreuk of scheiding, een verhuis, een ontslag of de geboorte van een kindje. Dat zijn grote veranderingen in je leven waar veel van je identiteit aan vasthing. Want je moet dan bijvoorbeeld plots nieuwe vrienden maken of een bepaalde hobby opgeven. En stuk voor stuk zijn het gebeurtenissen die kunnen leiden tot een identiteitscrisis.

Toch komen ook steeds meer mensen als het ware uit het niets in zo’n crisis terecht, weet klinisch psycholoog Pascaline Croughs. “Zonder aanwijsbare reden kan een identiteitscrisis de kop opsteken. Ik wijd dat aan de evolutie van de mens in een snel veranderende en overprikkelende maatschappij.”

Een identiteitscrisis voelt in het begin heel negatief en vooral eindeloos aan, aldus de psychologe. “Zo’n fase uit zich bij iedereen anders. Je kan je moe en futloos voelen, je motivatie en levenslust kwijt zijn of plots overvallen worden door angsten”, zegt Croughs.

“Je twijfelt constant aan jezelf, vraagt je af wie je eigenlijk bent en wat je hier op deze wereld aan het doen bent. Wie een identiteitscrisis doormaakt, denkt vaak dat er iets mis is met hem of haar.” Maar een beetje twijfel kent iedereen wel, benadrukt ze. “Wanneer je weken- of zelfs maandenlang continu last hebt van dit soort onzekere gedachten, dan pas heb je écht te maken met een identiteitscrisis.”

Maar een identiteitscrisis hoeft ook niet per se iets negatiefs te zijn, zegt de psycholoog. “Het hoort bij onze ontwikkeling. Cliënten zeggen mij vaak zelfs dat ze dankbaar zijn dat het hen is overkomen. Want meestal zien mensen de versie van zichzelf na de crisis liever dan de versie ervoor. Dankzij de crisis kom je namelijk dichter bij je authentieke zelf te staan en daardoor stroomt het leven weer vanzelf.”

Misschien kan je de vraag omkeren en je afvragen of er iets mis is met de mensen die geen identiteitscrisis meemaken? Er bestaat jammer genoeg geen stappenplan om de crisis van vandaag op morgen op te lossen, zegt Croughs. “Maar we kunnen onze angsten en onzekerheden wel leren omarmen.”

De psychologe adviseert om weer te leren vertrouwen in het leven. “Dat doe je om te beginnen door je hoofd los te laten en weer in je lichaam te komen. Dat kan bijvoorbeeld met behulp van meditatie of ademhalingsoefeningen.”

Maar ook door uit te zoeken wat jij belangrijk vindt in het leven en jezelf weer graag te leren zien. “Van welke activiteiten krijg jij energie? Wat vind jij belangrijk in een relatie? Waar liggen je grenzen? En wat vind je echt belangrijk voor jezelf? Met die kernwaarden herschrijf jij jouw identiteit en van daaruit hoef jij niet meer te twijfelen.”

“Ik vergelijk het beleven van een identiteitscrisis met een grote, avontuurlijke reis”, zegt Croughs. “Daar heb je ook alleen maar je rugzak en je weet vaak niet waar je uitkomt. Je staat elke dag op, je beleeft de dag ten volle en je vertrouwt dat je bent waar je moet zijn. De reis is de weg.”

“Ik bedoel er niets mee. Maar ik vind je heel knap, collega.” 10 do’s en don’ts om een compliment te geven (+)

“10 kilo kwijt in 3 maanden dankzij Ozempic”, maar toen sloeg alles om. 3 Vlamingen over de afslankhype (+)