Hulplijn 1712 verwerkte vorig jaar 9.000 oproepen over geweld en mishandeling, helft van de slachtoffers zijn kinderen

Vorig jaar kreeg hulplijn 1712 9.045 oproepen over geweld, misbruik of kindermishandeling te verwerken. Dat is een stijging van 6 procent in vergelijking met 2021. Niet alleen het aantal oproepen steeg zoveel, ook het aantal slachtoffers deed dat. Alles samen ging het in 2022 om 12.044 slachtoffers.

Wim Van de Voorde, coördinator van hulplijn 1712, noemt het "opmerkelijk" dat die stijging zich ook doorzet na de coronajaren. "Vooral in 2020 zagen we een sterke stijging. Ondertussen is de samenleving weer volledig open gesteld en kunnen mensen weer terecht bij andere vormen van hulpverlening. Maar dat heeft geen invloed gehad op het aantal oproepen naar 1712." Volgens Van de Voorde wijst het erop dat de bekendheid van de hulplijn nog verder toeneemt.

Iets meer dan de helft van de slachtoffers van dat geweld waren kinderen. 2.250 slachtoffers waren nog zeer jong: het gaat dan om baby's, peuters en kleuters. 1712 kreeg ook meldingen voor ongeboren baby's, bijvoorbeeld wanneer een koppel waar huiselijk geweld plaatsvindt, een kind verwacht.  

Volgens Van de Voorde zijn het vooral volwassenen uit de directe omgeving van het kind die de hulplijn contacteren. "We juichen toe dat mensen hun zorgen met ons delen", zegt hij, "zelfs als ze twijfelen".

"Tegelijkertijd is de jonge leeftijd van de kinderen zorgwekkend. Het gaat over een erg kwetsbare groep. Erg jonge kinderen kunnen nog niet voor zichzelf opkomen, kunnen nog niet praten, of niet goed. De stress die ze ondergaan kan zich vertalen in schade op lange termijn. Dat kan gaan over de ontwikkeling van het brein, slaapproblemen, angsten, allerlei stoornissen en psychische problemen. Het kan ook de manier bepalen waarop ze later relaties aangaan."

Huiselijk geweld is ook het thema van een nieuwe campagne van hulplijn 1712, op honderd bussen en trams van De Lijn en op digitale borden in de Antwerpse premetro. "Het is een confronterende waarheid, maar het gezin is voor vele kinderen en volwassenen geen veilig of warm nest", zegt Van de Voorde. "Driekwart van de slachtoffers over wie 1712 een oproep kreeg, maakt het geweld in het gezin mee. Met de campagne wil 1712 slachtoffers, plegers en omstanders van huiselijk geweld aansporen om de hulplijn te contacteren."

Een op de vijf oproepen die de hulplijn in 2022 ontving, gaat over seksueel geweld. Dat is een sterke stijging. Volgens 1712 vormde die categorie enkele jaren geleden nog "maar" 10 procent van alle oproepen.

Het gaat dan vaak om minderjarigen en jongvolwassenen. Verschillende vormen van seksueel grensoverschrijdend gedrag doen zich buiten het gezin voor, bijvoorbeeld op school, in de jeugdbeweging of op de sportclub.

Positief is wel dat steeds meer slachtoffers zelf de weg vinden naar de hulplijn. Het gaat nu om vier op de tien oproepen. 1712 zegt dat de uitgebreide chatfunctie daar voor iets tussen zit. Slachtoffers zouden zich beter voelen bij die manier van communiceren.