Wereldbevolking eet dubbel zoveel zout als nodig en dat kan fataal zijn: hoe zit het in België? En hoe kan je makkelijk minderen?

Het rapport van de WHO is duidelijk: de algemene bevolking eet nog altijd te veel zout. De organisatie schat dat de gemiddelde zoutinname 10,8 gram per dag bedraagt. Dat is dubbel zoveel als de norm van 5 gram of een koffielepel. Bovendien zouden volgens de WHO maar een handvol landen op schema liggen om de zogenaamde zoutdoelstelling te halen. Die zegt dat alle lidstaten hun inname van natrium - waarvan zout de belangrijkste bron is - tegen 2025 met 30 procent moeten verminderen. De organisatie roept alle overheden wereldwijd daarom dringend op om doortastende maatregelen te nemen.

“Volledig te begrijpen”, reageert diëtist Michael Sels. “Te veel zout eten kan echt risico’s met zich meebrengen. Je lichaam houdt meer vocht op. Je bloeddruk verhoogt en ook de druk op je nieren, cruciale lichaamseigen filters, neemt toe. Daarnaast heb je door een ‘ziltige’ levensstijl een hogere kans op een beroerte, maagkanker, hartkwalen én botontkalking.”

Een eerdere studie toonde ook al aan dat wie veel zout eet, vroeger sterft. Voor mannen die hun eten altijd bijkruiden met zout, zou de levensverwachting met 2,3 jaar verminderen. Vrouwen die hetzelfde doen, zouden 1,5 jaar minder lang leven. Wie altijd zout toevoegt aan tafel heeft 28 procent meer kans op prematuur overlijden. Het kruiden tijdens het koken werd niet meegerekend in de studies die tot dat resultaat kwamen.

Volgens het WHO-rapport zit België een beetje in de middenmoot. We zijn niet de beste van de klas, maar ook zeker niet de slechtste. De Belgische overheid heeft volgens de WHO maatregelen genomen om het zoutgebruik de kop in te drukken, denk bijvoorbeeld aan de Nutri-score. Maar die zijn nog altijd niet voldoende om de doelstelling van 30 procent te halen. Landen die daar wel in slagen zijn onder meer Spanje, Litouwen en Brazilië.

_{Lees verder onder de foto.}

“Allereerst is het belangrijk om te weten dat zout in meer voedingsmiddelen zit dan je denkt. Het gaat echt niet alleen om het keukenzout dat je af en toe gebruikt om je vlees of aardappelen mee te kruiden. Zout zit in gebak, maar ook in kant-en-klare voeding zoals soepen, sauzen, pizza’s, gepaneerde vleesvervangers en ontbijtgranen. Zelfs brood bevat zout. Wist je dat een sneetje brood al 0,4 gram bevat? Als je daar wat hartig beleg bij telt, kom je al relatief snel aan de norm van 5 gram per dag.”

Moeten we die producten dan allemaal volledig schrappen? “Nee, dat is niet de bedoeling. Ik zou eerder aanraden om de hoeveelheid ervan te verminderen, of om voor een zoutloze variant te kiezen. Eet bijvoorbeeld niet vier sneetjes brood, maar combineer twee sneetjes met een salade. Zo beperk je de zoutinname al voor een groot deel. Een ander voorbeeld kan zijn om te kiezen voor onbewerkte producten. Ga in de supermarkt niet voor de spinazie met roomsaus, maar ga voor de spinazie zonder supplementen. Die is al een pak gezonder.”

“Niet bepaald. Er zijn nog tal van andere ingrediënten die je gerecht smaak kunnen geven, en niet zo belastend zijn voor je gezondheid. Gebruik daarvoor bijvoorbeeld verse, zuivere kruiden, zoals basilicum, bieslook, tijm of paprikapoeder. Als je op een toast met plattekaas bijvoorbeeld normaal zout doet, kan je ook eens kiezen voor citroenzeste en wat peper. Experimenteer er wat mee. Het enige waar je bij moet opletten, zijn kruidenmengelingen. Producenten voegen daar stiekem soms toch nog wat zout aan toe, om het geheel op smaak te brengen. Lees dus altijd goed het etiket.”

‘Verse groenten zijn altijd gezonder dan diepvries’ en ‘aardappelen maken je dik’: 6 voedingsmythes die experts graag zien verdwijnen (+)

Kan je jezelf trainen om iets te leren eten dat je absoluut niet lust?

Elke dag sterven tien Belgen door darmkanker: wat zijn de symptomen en wie loopt het meeste risico? “Darmkanker is een sluipmoordenaar” (+)