Vlaamse ministers “praten langer en intensiever” over stikstofdossier: Demir arriveert met ‘verborgen’ boodschap aan CD&V onder de arm

Slaagt Vlaams minister-president Jan Jambon er in de stikstofdiscussie, die zijn regering naar de rand van de afgrond heeft gebracht, te deblokkeren? De kans op een echte doorbraak lijkt klein. Nadat de drie regeringspartijen (N-VA, Open Vld en CD&V) afgelopen zondag zonder akkoord uit elkaar zijn gegaan, is er amper contact geweest. De posities blijven ook dezelfde. Voor CD&V gaan de plannen niet ver genoeg, onder meer omdat ze onvoldoende perspectief bieden voor jonge landbouwers. Voor N-VA kan er dan weer niet veel meer veranderen aan de tekst uit vrees voor nieuwe maandenlange procedures die het dossier over de verkiezingen zouden tillen.

Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) legt het dossier alvast opnieuw op tafel. De MER is goedgekeurd, de Inspectie Financiën heeft groen licht gegeven. “Voor het eerst in 20 jaar ligt er een oplossing op tafel”, aldus de N-VA-minister vrijdagochtend. “Mensen thuis zijn het geruzie ook kotsbeu”, aldus Demir. Volgens haar biedt het huidige plan perspectief voor de landbouw en kan er de gevreesde vergunningenstop mee voorkomen worden.

Opvallend: Demir arriveerde op het Martelaarsplein met een boek van Wilfried Martens onder de arm met de titel “Een gegeven woord”. Een duidelijke verwijzing naar het feit dat de christendemocraten zich vorig jaar wél achter het krokusakkoord hebben geschaard.

Ook volgens viceminister-president Ben Weyts (N-VA) is een akkoord nodig. “Geen akkoord, dan verliezen zowel de boeren, de burgers als de bedrijven”, aldus Weyts.

Open Vld-viceminister-president Bart Somers denkt niet dat er vrijdag een akkoord uit de bus komt. Nochtans is het uitblijven van een akkoord volgens hem “dramatisch”. Hij dringt erop aan verder te zoeken naar “openingen” en “een methode om vooruit te gaan”. “Daarbij ligt ook een belangrijke verantwoordelijkheid bij de christendemocraten”, aldus Somers. Het hele dossier nu even laten “afkoelen” is volgens Somers wel een optie. “Een afkoelingsperiode kan, als het maar niet naar de Griekse kalender wordt verwezen. Een paar dagen rust om extra na te denken kan”, klonk het nog.

Ondanks een eerder pessimistische sfeer dat rond het dossier hangt, zou er nu “langer en intensiever” gepraat worden over verschillende voorstellen die gedaan worden.

KIJK. “Er wordt langer en intensiever gepraat”

Na een voorstel van minister van Landbouw Jo Brouns (CD&V) zou Somers een “uitweg” hebben gesuggereerd. Het voorstel van de CD&V-minister zou in grote lijnen lijken op het voorstel dat CD&V ook eerder al op tafel gelegd heeft. In dat voorstel pleiten de christendemocraten niet langer voor een volledige gelijkschakeling van de stikstofdrempels voor industrie en landbouw.

Ter herinnering: in het akkoord van februari vorig jaar was afgesproken dat boeren alleen een nieuwe vergunning kunnen krijgen als ze niet meer dan 0,025 procent uitstoten van de stikstof die een natuurgebied aankan. De industrie mag met een drempel van 1 procent 40 keer meer uitstoten. CD&V heeft zich samen met de boerenorganisaties de voorbije maanden sterk verzet tegen dat verschil en pleitte voor een gelijkschakeling van de drempels.

In het voorstel van Brouns stappen de christendemocraten af van die eis en zou er voor landbouwbedrijven met een uitstoot tussen 0,025 procent en 1 procent een vergunning mogelijk zijn na een passende beoordeling, een individueel onderzoek dat nagaat of de activiteit geen te grote impact heeft op kwetsbare natuur.

Volgens CD&V geeft die ingreep landbouwers meer perspectief. Eerder was bij N-VA te horen dat die piste echter zou neerkomen op een nieuw milieueffectenrapport (MER) en een nieuw openbaar onderzoek, waardoor het dossier wellicht over de verkiezingen zou getild worden. Bij CD&V betwisten ze die interpretatie.

Het voorstel dat Open VLD-minister Somers op tafel heeft gelegd, sluit naar verluidt aan bij wat er afgelopen zondagavond - toen de gesprekken finaal blokkeerden - op tafel lag als ultiem voorstel van minister-president Jan Jambon.

Voor de vergunningsdrempels zou er, zoals in de conceptnota staat, gewerkt worden met een snelle evaluatie van de drempel voor landbouw en een mogelijk groeipad voor die drempel. Daarnaast zou Somers het principe van het ‘extern salderen’ - een eis van de CD&V - uit de Programmatorische Aanpak Stikstof (PAS) willen halen om extern te laten onderzoeken. Extern salderen betekent concreet dat de uitstootrechten van een landbouwbedrijf dat stopt gedeeltelijk zouden kunnen doorgeschoven worden naar boeren in de omgeving.

Omstreeks 14 uur zijn de ministers van de Vlaamse regering even uit elkaar gegaan. De verschillende regeringspartijen bekijken nu intern een nieuw voorstel voor een stikstofdeal. Daarna is het de bedoeling om opnieuw samen te zitten en te bekijken of er een akkoord mogelijk is.

Vrijdag kondigt zich nieuwe confrontatie aan in Vlaamse regering. Maar is er nu eigenlijk iets veranderd?(+)

ONZE OPINIE. “De regeringspartijen zijn tot elkaar veroordeeld en wij tot hen. Dat is nog het ergste”(+)